Ban Công tác đại biểu: 20 năm thành lập và phát triển

Phiên họp toàn thể tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV

Việc ĐBQH chuyên trách có thang, bảng lương và phụ cấp, việc trả lương có phân biệt trình độ và các chế độ đã khuyến khích người hưởng lương không ngừng học tập, rèn luyện nâng cao trình độ, kỹ năng công tác để đảm nhiệm công việc hiệu quả hơn. Trong một chừng mực nhất định giúp đại biểu yên tâm công tác và hoàn thành tốt nhiệm vụ, quyền hạn của mình. Điều đó cũng nói lên vị thế chính trị, vị trí của ĐBQH trong hệ thống chính trị và trong hệ thống bộ máy nhà nước, chế độ chính sách ngày càng được cải thiện hơn.

Ban Công tác đại biểu được thành lập từ nhiệm kỳ Quốc hội khóa XI (2002-2007). Ban là cơ quan chuyên môn trực thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), có chức năng tham mưu, giúp việc về công tác đại biểu dân cử trong đó có công tác tham mưu về chế độ, chính sách đối với ĐBQH và cán bộ thuộc thẩm quyền quản lý của UBTVQH. Quy định, hướng dẫn về chế độ, chính sách và các điều kiện bảo đảm khác đối với ĐBQH; ban hành cơ chế chính sách sử dụng chuyên gia trong hoạt động của Quốc hội; quy định việc thi đua, khen thưởng đối với ĐBQH, các cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc UBTVQH và cán bộ, công chức thuộc thẩm quyền quản lý của UBTVQH; xem xét cho ý kiến về việc ĐBQH, nguyên ĐBQH, cán bộ và nguyên cán bộ thuộc thẩm quyền quản lý của UBTVQH nhận hình thức khen thưởng của cá nhân, tổ chức nước ngoài và các cơ quan tổ chức quốc tế; quy định tên kỷ niệm chương, đối tượng, tiêu chuẩn tặng Kỷ niệm chương và tổ chức thực hiện việc tặng Kỷ niệm chương của UBTVQH.

Toàn cảnh buổi làm việc giữa Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ với Ban Công tác đại biểu

Trong suốt quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ từ khi thành lập đến nay, Ban Công tác đại biểu đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tham mưu, phục vụ Quốc hội, UBTVQH trong các lĩnh vực được giao, trong đó có công tác về chế độ chính sách. Nổi bật, ban đã phối hợp các cơ quan, đơn vị liên quan chăm lo chế độ, chính sách đối với ĐBQH; tham mưu, phối hợp với Văn phòng Quốc hội và cơ quan hữu quan xây dựng các văn bản về lương và các chế độ khác của ĐBQH chuyên trách trình UBTVQH ban hành; chủ trì phối hợp với Văn phòng Quốc hội tham mưu trình UBTVQH ban hành nhiều nghị quyết liên quan đến chế độ, chính sách cho ĐBQH…

Việc bảo đảm chế độ, chính sách đối với ĐBQH nói chung, ĐBQH chuyên trách nói riêng vừa là điều kiện để đại biểu thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình; vừa là động lực giúp đại biểu hoạt động tốt, cũng là cơ chế thu hút những người có năng lực thực sự và tâm huyết tham gia ứng cử, làm việc tại các cơ quan của Quốc hội. Vì vậy, cần tiếp tục rà soát, đánh giá thực trạng các quy định pháp luật hiện hành nhằm tham mưu UBTVQH ban hành nghị quyết bổ sung các quy định bảo đảm các chế độ, chính sách và điều kiện cho ĐBQH nâng cao chất lượng, năng lực hoạt động, phát huy tối đa khả năng của mình.

Suốt 77 năm qua, chế độ chính sách và các điều kiện bảo đảm cho hoạt động của ĐBQH dù liên tục được bổ sung, hoàn thiện, song vẫn còn một số quy định chỉ mang tính nguyên tắc, chưa được cụ thể hóa trên thực tế, dẫn đến chưa thể áp dụng, hoặc áp dụng thiếu thống nhất; các văn bản được ban hành chưa có tính hệ thống, các quy định nằm rải rác ở nhiều văn bản, hiệu lực pháp lý chưa cao; một số chế độ chính sách được quy định chỉ để vận dụng trong thời hạn nhất định từ chính sách chung đối với cán bộ, công chức...

Đại biểu Nguyễn Tuấn Anh, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Công tác đại biểu, Đại biểu Quốc hội thuộc Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Phước

Hiện nay, Ban Công tác đại biểu đang chủ trì xây dựng Nghị quyết quy định về công tác thi đua khen thưởng của UBTVQH; Nghị quyết quy định về việc tặng Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp Quốc hội Việt Nam” gắn với công tác đánh giá cán bộ nhằm phù hợp với hoạt động đặc thù của Quốc hội, các cơ quan Quốc hội, cơ quan thuộc UBTVQH, các ĐBQH và tạo sự công bằng, thống nhất trong hệ thống chính trị về thi đua, khen thưởng đối với cán bộ, công chức theo quy định của Luật Thi đua, khen thưởng.

Để tạo cơ sở pháp lý thống nhất, đồng bộ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của ĐBQH, cần tiếp tục rà soát, đánh giá thực trạng pháp luật nhằm tham mưu UBTVQH ban hành nghị quyết bổ sung các quy định về chế độ, chính sách và điều kiện cho ĐBQH để nâng cao chất lượng, năng lực hoạt động. Cụ thể, tiếp tục hoàn thiện, từng bước tăng mức khoán kinh phí thuê chuyên gia, cơ chế thuê thư ký phù hợp với thực tiễn hoạt động của ĐBQH. Nghiên cứu đề xuất cơ chế ĐBQH thuê một người giúp việc thường xuyên về chuyên môn, đáp ứng khối lượng công việc hằng ngày... Nghiên cứu các mức hoạt động phí phục vụ hoạt động của các ĐBQH; kinh phí đi lại, tham gia các hội nghị, hội thảo; chế độ bảo vệ, chăm sóc sức khỏe; lương và các khoản phụ cấp; thi đua, khen thưởng… Trong đó, chú ý xây dựng chế độ, chính sách phù hợp với từng nhóm ĐBQH như ĐBQH chuyên trách - không chuyên trách, ĐBQH làm việc ở Trung ương - địa phương.

Cùng với đó, cần có chế độ, chính sách hợp lý cho ĐBQH hoạt động chuyên trách sau khi hết nhiệm kỳ hoặc thôi làm nhiệm vụ đại biểu, nhằm tạo điều kiện tốt nhất, động viên, khích lệ đại biểu tiếp tục thực hiện chức trách của mình theo nhiệm vụ mới được phân công…

Nguyễn Tuấn Anh
Phó Trưởng ban Thường trực Ban Công tác đại biểu