Băn khoăn về phân bổ vốn đầu tư công

Năm 2021, dự kiến Đắk Nông được bố trí hơn 1.966 tỷ đồng vốn đầu tư công, giảm 5% so với năm 2020 (năm 2020 bố trí gần 2.100 tỷ đồng-PV). Cụ thể, nguồn vốn ngân sách Trung ương (vốn trong nước) bố trí hơn 665 tỷ đồng, giảm 26%; vốn ODA hơn 336 tỷ đồng, giảm 31%; vốn ngân sách địa phương hơn 944 tỷ đồng, tăng 5% so với năm 2020.

Đường đi bộ, hệ thống điện chiếu sáng bờ Đông hồ Hạ, thuộc Dự án hồ Gia Nghĩa được đã đầu tư, nhưng thiếu tính kết nối, nên không phát huy hiệu quả. Ảnh: Cây cối, cỏ mọc um tùm khu vực đường đi bộ bờ Đông hồ Hạ

Bố trí vốn theo kiểu “nhỏ giọt”

Theo kế hoạch bố trí vốn, năm 2021 sẽ khởi công Dự án di dời tái định cư 212 hộ dân ở khu vực trung tâm thành phố Gia Nghĩa với tổng số vốn khoảng 420 tỷ đồng. Dự án do Ban Quản lý Dự án và Phát triển quỹ đất thành phố Gia Nghĩa làm chủ đầu tư. Dự kiến, đến năm 2024, Dự án sẽ hoàn thành.

Trong năm 2020, Dự án chỉ được bố trí hơn 55,7 tỷ đồng, đạt hơn 13,5% tổng số vốn đầu tư. Theo lý giải của các đơn vị tham mưu trực tiếp cho UBND tỉnh, năm 2021, Dự án tập trung vào công tác chuẩn bị đầu tư, phê duyệt phương án giải phóng mặt bằng, nên chưa cần nhiều vốn.

Giai đoạn 2021-2025, Dự án mới cần tập trung nguồn vốn để triển khai thực hiện. Dự kiến, trong giai đoạn này, nguồn thu từ sử dụng đất sẽ tăng cao do đồng loạt triển khai các dự án phát triển đô thị trên địa bàn thành phố Gia Nghĩa, nên bảo đảm nguồn vốn để thực hiện dự án.

Với việc bố trí vốn như vậy, dẫn đến lo ngại Dự án sẽ kéo dài, gây ra nhiều khó khăn trong cuộc sống. Người dân trong vùng Dự án rất muốn biết khi nào Dự án được bố trí vốn đầy đủ và triển khai hoàn thành.

Khu vực đường đi bộ phía Đông hồ Hạ, thành phố Gia Nghĩa

Cũng ở thành phố Gia Nghĩa, Dự án đường bờ Tây hồ Trung tâm dự kiến triển khai trong giai đoạn 2020-2024, với tổng nguồn vốn đầu tư hơn 198 tỷ đồng. Năm 2020, Dự án chỉ được bố trí 2 tỷ đồng và dự kiến kế hoạch vốn trong năm 2021 bố trí thêm hơn 29,6 tỷ đồng. Dự án dự kiến khởi công trong năm 2021, nhưng với số vốn được bố trí ít ỏi từ hai năm qua (khoảng 15%), nên chủ đầu tư vẫn chưa thể triển khai.

Tại buổi thẩm tra của Ban Kinh tế-Ngân sách HĐND tỉnh mới đây, ông Nguyễn Đình Đạo, Trưởng Ban Kinh tế-Ngân Sách HĐND tỉnh cho rằng, số vốn bố trí cho các dự án khởi công mới năm 2021 chủ yếu dưới 29%. Điều này cần phải cân nhắc, xem xét để tránh đầu tư dàn trải.

Bài toán về cân đối vốn

Liên quan đến vấn đề đầu tư công, trong báo cáo thẩm tra của Văn phòng UBND tỉnh về tình hình thực hiện kế hoạch vốn đầu tư công năm 2020 và xây dựng kế hoạch năm 2021 đã chỉ ra nhiều hạn chế, bất cập.

Về xây dựng kế hoạch đầu tư công, năm 2021, Sở Kế hoạch và Đầu tư đề nghị bố trí vốn khởi công mới 6/8 dự án thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn ngân sách Trung ương, giai đoạn 2016-2020, nhưng chưa được cân đối, bố trí vốn.

Đáng chú ý có các dự án như: Đường bờ Tây hồ Trung tâm vốn bố trí (2021) hơn 29/198 tỷ đồng; đường vào xã Ea Pô (Cư Jút) 19/90 tỷ đồng; đường giao thông từ trung tâm huyện Đắk Song đi xã Thuận Hà và xã Đắk N’Drung 18/82 tỷ đồng; hồ Đắk Klo Ou, xã Đắk Lao (Đắk Mil) 18/81 tỷ đồng…

Cũng theo Văn phòng UBND tỉnh, các dự án Sở Kế hoạch và Đầu tư đề xuất khởi công mới nêu trên cơ bản là các dự án nhóm B (bố trí vốn thực hiện không quá 4 năm) và chỉ được bố trí hơn 14% trở lên đến hơn 21% thì khó hoàn thành theo kế hoạch.

Văn phòng UBND tỉnh đề nghị, UBND tỉnh chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu bố trí vốn mức tối thiểu bằng 25% tổng mức đầu tư đối với dự án nhóm B và 30% với dự án nhóm C (bố trí vốn thực hiện không quá 3 năm). “Rút kinh nghiệm giai đoạn 2016-2020, nguồn vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ có mục tiêu, chưa có dự án nào khởi công mới được bố trí đủ vốn hoàn thành”, báo cáo thẩm tra của Văn phòng UBND tỉnh nhấn mạnh.

Dự án Trường Cao đẳng cộng đồng Đắk Nông từng phải trả lại vốn đầu tư, vì không thể giải ngân, nhưng năm 2021 vẫn được bố trí đầu tư hàng chục tỷ đồng

Ngoài những dự án được bố trí vốn ở mức thấp, báo cáo Văn phòng UBND tỉnh còn chỉ ra một số dự án cần bố trí vốn lớn để hoàn thành, tạo động lực thúc đẩy kinh tế phát triển. Còn những dự án chưa cấp bách cần có sự cân đối, bố trí vốn hợp lý hơn.

Chẳng hạn, Dự án đường bờ Đông hồ Trung tâm được Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu bố trí khởi công sau năm 2021 với lý do khu vực này ít dân cư sinh sống, việc đầu tư chưa cấp bách.

Tuy nhiên, theo Văn phòng UBND tỉnh, Dự án này cần được bố trí vốn để khởi công trong năm 2021, nhằm sớm hoàn thành kết cấu hạ tầng khu vực trung tâm đô thị Gia Nghĩa vào cuối nhiệm kỳ 2020-2025. Dự án triển khai sẽ tạo quỹ đất kêu gọi đầu tư, phát triển thương mại, dịch vụ, thu hút dân cư đến sinh sống trong các khu đô thị đã và đang được đầu tư trong khu vực.

Đối với dự án di dời tái định cư 212 hộ dân cư ở khu vực trung tâm thành phố Gia Nghĩa cần được Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu bố trí trong năm 2021 đủ số vốn để đền bù cho các hộ dân theo phương án đền bù, giải phóng mặt bằng và công tác chuẩn bị đầu tư của dự án.

Bài, ảnh: Công Tính