Cù nèo - đặc sản miền Tây sông nước
Cù nèo hay còn gọi là kèo nèo, là loài cỏ dại sinh trưởng mạnh, dễ thích nghi ở miền Tây sông nước. Chẳng biết cù nèo trở thành rau ăn từ khi nào, chỉ biết vị nó rất ngon, dẻo, giòn.
Cần phân biệt cù nèo với rau tai tượng, bởi một số sách báo hay nhầm lẫn hai loại rau này. Cù nèo lá hình tim nhọn, thân mềm xanh tím, khi còn non lá có móc ở đầu (nên gọi là cù nèo). Tai tượng lá giống tai voi, thân 3 khía, màu xanh sáng, cứng cáp hơn. Theo y học cổ truyền, cù nèo có vị ngọt, tính mát, tác dụng thanh thấp nhiệt, lợi tiểu, nhuận tràng, tiêu viêm. Kinh nghiệm người dân thường dùng cù nèo chữa viêm tiết niệu, nam giới chữa di tinh, mộng tinh, nữ giới chữa khí hư bạch đới.
Mùa nước lên hay khi lũ tràn đồng, mặc cho những loài cây thân thảo bị trốc rễ trôi dạt, cù nèo vẫn bám trụ lại, từ dưới bùn vươn cao mơn mởn. Ngày trước, người dân miệt vườn nhổ thứ cây này về ăn cho qua cơn đói khổ. Rồi cứ thế, ngày tháng trôi dần, cù nèo nghiễm nhiên trở thành món rau đặc sản của người dân Nam Bộ, có giá trị kinh tế cao. Hiện tại, loại rau này đem lên thành thị có giá vài chục nghìn đồng đến cả trăm nghìn đồng một ký mà có lúc vẫn “cháy hàng”.
Rau cù nèo.
Chế biến rau cù nèo theo kiểu người Đồng bằng sông Cửu Long rất đơn giản. Rau cù nèo ăn sống được xem là ngon nhất, giữ được chất dinh dưỡng khi chấm với kho quẹt, nước cá kho lạt. Những cọng cù nèo giòn giòn, dẻo dẻo kết hợp với vị đậm đà của nước chấm tạo nên một món ăn tuy dân dã nhưng ngon miệng làm sao! Hay những lúc nhà chẳng có đồ ăn, hái mớ rau cù nèo rửa sạch, cắt khúc, luộc sơ với nước sôi, vớt ra chấm với tương hột, chao, nước tương đều cạn đáy nồi cơm trắng. Cầu kỳ hơn một chút có thể muối chua. Cù nèo muối chua vị chua chua mặn mặn (để được vài ngày), thường dùng với các món ăn chính như thịt kho, cá chiên... Cù nèo xào với tôm, thịt, lòng là món nhậu ưa thích của các quý ông.
Cù nèo còn xuất hiện trong những món lẩu của người Nam Bộ. Đặc biệt lẩu mắm, mắm kho, nếu thiếu cù nèo (hoặc rau tai tượng) thì dù cho vô vàn các loại rau sống khác cũng cảm thấy thiếu thiếu điều gì đó. Không chỉ có lẩu mắm mà trong nồi canh chua của người miền Tây, cù nèo giúp tăng vị ngon, lạ miệng. Bởi trong thớ rau cù nèo mỏng manh ấy có vị chát nhẹ, ngọt nhẹ và cả vị mặn mà của hương phù sa.
