Dòng chảy xu thế, làng nghề truyền thống hóa ''thủ phủ'' rác
Làng nghề truyền thống làm tăm hương ở bên bờ dòng Bắc Quảng Hoa (TP. Hà Nội) theo dòng chảy xu thế nay thành ''thủ phủ'' phế liệu, chuyên thu mua, sơ chế rác…
Trước đây, xã Quảng Phú Cầu, huyện Ứng Hòa, TP. Hà Nội có 6 thôn thì có 5 thôn làm tăm hương, trong đó riêng thôn Xà Cầu lại đặc trưng về làm hương đen. Tuy nhiên, do không cạnh tranh được với các nơi khác, một số hộ dân đã chuyển sang thu gom, tái chế rác.
Dần dần, nghề mưu sinh đặc biệt này lan rộng ra khắp làng và trở thành "truyền thống mới", biến làng nghề vốn nổi tiếng bởi mặt hàng thủ công truyền thống thành "thủ phủ" phế liệu ngoại thành Hà Nội.
Và những người dân bên bờ dòng Bắc Quảng Hoa gọi đây là "dòng chảy xu thế" bởi họ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc buộc phải mưu sinh theo làng nghề hiện đại.
Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, bà Lê Thị Mẫn (58 tuổi), một trong số những người đầu tiên làm phế liệu ở làng chia sẻ: "Ban đầu ở đây chỉ lác đác một vài người làm nhưng giờ thành cả làng làm nghề thu gom, phân loại, tái chế nhựa phế liệu. Hoạt động này đã biến làng nghề hương đen truyền trống khi xưa thành ‘thủ phủ'' phế liệu lớn nhất tại Hà Nội”.
Ông Nguyễn Hữu Nhất, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Quảng Phú Cầu cho biết, theo thống kê, riêng thôn Xà Cầu hiện có khoảng 170-180 hộ gia đình (trên tổng số 800 hộ) làm nghề thu mua, sơ chế rác thải nhựa.
Thanh niên trai tráng, khỏe mạnh đứng máy nghiền, máy xả nước, bốc dỡ hàng lên xuống xe. Người già, trẻ em và phụ nữ thì phân loại, bóc nhãn mác, rửa chai lọ…
Nhựa phế phẩm sau khi sơ chế rồi nghiền nhỏ, bán lại cho các công ty, nhà máy sản xuất đồ nhựa. Vì thế, nơi đây luôn nhộn nhịp mua, bán vào cuối giờ chiều, khi nhiều thương lái tới lui thu gom và mua từng loại nhựa, sắt đã được phân loại.
Trong số gần 200 hộ gia đình làm nghề thu gom, phân loại phế liệu ở thôn Xà Cầu, gia đình ông Phan Văn Lĩnh (46 tuổi) hiểu rõ và xác định rằng, làm nghề này vừa nhàn lại có thu nhập cao hơn làm ruộng nhưng phải sống trong bầu không khí ô nhiễm, mùi hôi từ các loại chai nhựa đã qua sử dụng.
Bà Thơm (48 tuổi) - một trong những người trực tiếp làm nghề không giấu nổi nỗi lo lắng của mình. Những núi rác thải nhựa chất đầy hai bên đường liên xã, liên thôn… mưa nắng rỉ nước, chảy trực tiếp xuống kênh mương, ao hồ, thậm chí ngấm ra ruộng khiến môi trường bị ảnh hưởng nghiêm trọng. “Những ngày trời nắng 30 độ như hôm nay, mùi rác càng nồng nặc, khó chịu”, bà Thơm cho biết.
Ông Nguyễn Hữu Nhất, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Quảng Phú Cầu cho hay, để giảm thiểu ô nhiễm, chính quyền đã có hợp đồng vận chuyển và xử lý rác với Công ty Cổ phần Công nghệ cao Hòa Bình (Lạc Thủy, Hòa Bình).
Ngoài ra, các cán bộ thôn cũng được giao nhiệm vụ cắt cử người hướng dẫn bà con nhân dân tập kết rác thải không thể tái chế ở vị trí quy định. Khi đủ số lượng, xe của công ty sẽ tiến hành chuyên chở. Mức giá xử lý hiện nay là 700 đồng/kg.
Dưới đây là một số hình ảnh phóng viên Báo Công Thương ghi nhận tại “thủ phủ'' rác ở xã Quảng Phú Cầu, huyện Ứng Hòa, TP. Hà Nội: