Quyết liệt khắc phục cảnh báo 'thẻ vàng'

Ngư dân phường Phú Đông (TP Tuy Hòa) chuyển cá ngừ đại dương lên bờ. Ảnh: ANH NGỌC

Thời gian qua, Phú Yên đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp nhằm góp phần khắc phục cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu (EC) đối với thủy sản Việt Nam. Từ năm 2019 đến nay, Phú Yên không có tàu cá vi phạm khai thác ở vùng biển nước ngoài, đây là kết quả rất phấn khởi.

Tiếp tục nâng cao ý thức của ngư dân

Theo Sở NN-PTNT, Phú Yên hiện có 4.106 tàu cá, trong đó 2.676 tàu cá có chiều dài lớn nhất nhỏ hơn 12m hoạt động vùng biển ven bờ; 845 tàu cá chiều dài lớn nhất từ 12m đến dưới 15m khai thác hải sản vùng lộng; 654 tàu cá chiều dài 15m trở lên hoạt động khai thác hải sản vùng khơi. Thời gian qua, tỉnh đã tăng cường nhiều giải pháp cấp bách nhằm góp phần khắc phục cảnh báo “thẻ vàng” của EC về khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Đến nay, ý thức của ngư dân đã được nâng cao, nhiều năm nay không có tàu cá của ngư dân Phú Yên vi phạm vùng biển nước ngoài…

Ngư dân Nguyễn Văn Chúng ở khu phố Phú Thọ 1, phường Hòa Hiệp Trung (TX Đông Hòa), cho biết: Thời gian qua, ngành Nông nghiệp, bộ đội biên phòng và chính quyền địa phương thường xuyên phổ biến về vùng biển được phép khai thác, không được phép khai thác nên khi ra khơi, ngư dân thường xuyên liên lạc với ngành chức năng để biết và không vi phạm. Hiện nay, ngư dân ra khơi thường đi theo tổ đội từ 5-7 tàu, khi phát hiện luồng cá thì thông tin cho nhau cùng khai thác, khi gặp nạn thì giúp đỡ nhau và thường xuyên nhắc nhở nhau không vi phạm vùng biển nước ngoài…

Còn theo ngư dân Võ Văn Tiến ở phường Phú Đông (TP Tuy Hòa), thời gian qua, tỉnh đã xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài nên đa số ngư dân đã thay đổi nhận thức, không tham gia khai thác hải sản bất hợp pháp. Tuy nhiên, tỉnh cần tiếp tục triển khai các giải pháp nhằm ngăn chặn triệt để việc khai thác IUU nhằm sớm gỡ bỏ cảnh báo “thẻ vàng” của EC…

Ông Nguyễn Tri Phương, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT, cho biết: Thời gian qua, các lực lượng chức năng của tỉnh và địa phương thường xuyên theo dõi, kiểm soát, giám sát chặt chẽ hoạt động của tàu cá trên biển, kịp thời trao đổi thông tin và xử lý nghiêm các tàu cá vi phạm, đặc biệt là tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản. Nhờ đó, từ năm 2019 đến nay, không tàu cá nào của Phú Yên vi phạm vùng biển nước ngoài. Tuy nhiên, năm 2020 có 6 tàu cá và từ đầu năm 2021 đến nay có 12 tàu cá của Phú Yên vượt ranh giới cho phép trên biển. Cơ quan chức năng của tỉnh và địa phương đã làm việc, lập biên bản nhắc nhở các chủ tàu cá nói trên tuân thủ các quy định, khuyến cáo và yêu cầu viết cam kết không vượt ranh giới cho phép trên biển.

Ngoài ra, các đơn vị trực thuộc Sở NN-PTNT đã phối hợp với lực lượng cảnh sát giao thông đường thủy, bộ đội biên phòng và các địa phương ven biển thường xuyên tuần tra, xử lý các vi phạm về nuôi trồng và khai thác trên biển. Năm 2020 đã xử phạt vi phạm hành chính 32 vụ với số tiền hơn 160 triệu đồng, trong đó có 2 trường hợp tháo thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá mà không có sự giám sát của cơ quan chức năng. Từ đầu năm 2021 đến nay xử lý 3 vụ, phạt tiền 32 triệu đồng, trong đó có 2 trường hợp sử dụng xung điện để khai thác thủy sản.

Thu mua cá ngừ đại dương tại Cảng cá Đông Tác, TP Tuy Hòa. Ảnh: ANH NGỌC

Sớm tháo gỡ “thẻ vàng”

Theo ông Nguyễn Tri Phương, tỉnh đã có kế hoạch tiếp tục triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp để ngăn chặn tàu cá Phú Yên không vi phạm vùng biển nước ngoài như đã triển khai từ năm 2019 đến nay. Sở NN-PTNT đang phối hợp với các đơn vị chức năng và địa phương tăng cường quản lý hoạt động nghề cá; phòng ngừa, ngăn chặn, phát hiện và xử lý các hành vi xâm hại, khai thác bất hợp pháp nguồn lợi thủy sản. Đồng thời tăng cường hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá, ngăn chặn, giảm thiểu và loại bỏ khai thác IUU trên địa bàn tỉnh. Sở NN-PTNT tiếp tục tuyên truyền, tổ chức thực hiện hiệu quả Luật Thủy sản, kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào cảng, theo dõi chặt chẽ tàu cá hoạt động trên biển, xử lý nghiêm các tàu cá vi phạm khai thác IUU. Phú Yên cũng đã kiến nghị các bộ, ngành Trung ương và Chính phủ tiếp tục tạo điều kiện để tỉnh sớm đầu tư hoàn thiện hạ tầng nghề cá ở địa phương.

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến cho biết: Sau gần 4 năm thực hiện phòng chống khai thác IUU, EC đã đánh giá cao và ghi nhận sự cam kết, quyết tâm chính trị và nỗ lực của Việt Nam. EC khẳng định Việt Nam đã có nhiều tiến bộ và đang đi đúng hướng; ghi nhận và đánh giá cao thiện chí, tinh thần hợp tác, sự minh bạch và trung thực của Việt Nam trong việc cung cấp thông tin, trao đổi giữa hai bên về kết quả triển khai chống khai thác IUU. Tuy nhiên, EC yêu cầu Việt Nam phải nỗ lực, quyết tâm hơn nữa như đảm bảo lộ trình lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá, kiểm soát tàu cá ra vào cảng, xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi khai thác IUU. Đặc biệt phải ngăn chặn, chấm dứt được tình trạng tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài…

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết thêm, qua công tác nắm tình hình của các bộ, ngành liên quan, hiện nay đang có nhiều thông tin từ các tổ chức quốc tế liên quan và nước thứ ba cạnh tranh với Việt Nam xuất khẩu sản phẩm thủy sản vào thị trường châu Âu, có nhiều tác động bất lợi đến nỗ lực của Việt Nam để gỡ cảnh báo “thẻ vàng”, gây sức ép với EC không gỡ cảnh báo “thẻ vàng” cho Việt Nam, hoặc thậm chí đề nghị nâng lên cảnh báo “thẻ đỏ” vì Việt Nam chậm khắc phục những tồn tại, hạn chế trong thực hiện các quy định quốc tế về chống khai thác IUU.

Còn theo Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành, các bộ, ngành Trung ương và UBND 28 tỉnh, thành phố ven biển tiếp tục chỉ đạo quyết liệt hơn nữa, sâu sát hơn nữa, hiệu quả hơn nữa để công tác phòng, chống khai thác IUU đạt kết quả cao, coi đây là nhiệm vụ ưu tiên, cấp bách tại địa phương. Các địa phương cần thực hiện các biện pháp mạnh, đồng bộ, quyết liệt để ngay trong năm 2021 giảm ít nhất 40% tàu cá vi phạm, đến tháng 10/2022 chấm dứt hoàn toàn tình trạng tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài, sớm tháo gỡ cảnh báo “thẻ vàng”.

Đến nay, toàn tỉnh đã thành lập và vẫn duy trì 119 tổ đội tàu thuyền sản xuất trên biển với 926 tàu và 7.942 lao động. Toàn tỉnh cũng có 624/692 tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m trở lên đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (đạt 90,17%), còn lại 68 tàu cá (ngừng hoạt động, chờ bán hoặc chưa liên hệ cấp giấy phép khai thác thủy sản theo quy định mới) chưa lắp đặt thiết bị này; cập nhật 100% số liệu tàu cá đã được đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản vào hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia Vnfishbase để thống nhất vận hành, phục vụ đối chiếu, kiểm tra, quản lý.

Ông Đào Quang Minh,

Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản (Sở NN-PTNT)

ANH NGỌC