Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nghiêm cấm tình trạng phát canh thu tô, hưởng lợi trung gian; một là người dân, hai là công ty trực tiếp sản xuất, không được bán khoán, cho thuê để ở giữa hưởng lợi.
Thủ tướng nhấn mạnh, đất đai và tài nguyên rừng phải được giao cho những chủ thể trực tiếp để quản lý sử dụng hiệu quả; nghiêm cấm tình trạng phát canh thu tô, hưởng lợi trung gian.
Chủ trì hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện nghị quyết của Bộ Chính trị về sắp xếp các công ty nông lâm nghiệp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, chủ trương của Chính phủ là tiếp tục đóng cửa rừng tự nhiên để bảo vệ rừng, mặc dù có doanh nghiệp đề nghị mở cửa trở lại.
Thủ tướng ra 'hạn chót' là năm 2020 cho việc sắp xếp công ty nông, lâm nghiệp, thành phần đang quản lý, sử dụng hơn 1,8 triệu ha đất, tương đương khoảng 1/2 diện tích trồng lúa của cả nước. 'Mục tiêu này không thể chậm hơn'.
'Nếu chúng ta xem lại những người nắm một lượng diện tích đất lớn, đất tốt của nông lâm trường, hay danh sách của những người phát canh thu tô ở các địa phương, không nhỏ trong số họ là cán bộ hoặc liên quan đến cán bộ…'.
Trong nhiều năm trở lại đây, việc 'ôm' và sử dụng đất thiếu hiệu quả do yếu kém trong khâu quản lý đã gây ra tình trạng lãng phí tài nguyên của các nông, lâm trường tại Thanh Hóa. Trong khi đó người dân, đặc biệt là đồng bào miền núi đang thiếu đất sản xuất nghiêm trọng.
Trước tình trạng Công ty Lâm nghiệp Thái Nguyên (Công ty LN) đang quản lý gần 10.000 ha đất lâm nghiệp ở năm huyện, thị xã, TP trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, nhưng phần lớn cho nhân dân địa phương thuê, khoán rồi 'thu tô', gây bức xúc mà Báo Nhân Dân đã phản ánh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên Dương Văn Lượng cho biết: Tỉnh đã nắm được tình hình và đang chỉ đạo cơ quan chức năng kiểm tra, rà soát và sẽ có giải pháp phù hợp.
'Tình trạng mua bán, thuê lại đất đai trên địa bàn tỉnh diễn ra rất phức tạp... có mảnh đất qua tay đến đời thứ năm, trong khi đó các đơn vị ngồi một chỗ thu tài chính mà gọi nôm na là 'phát canh thu tô''.
Mở rộng hạn điền là một chủ trương đúng hướng nhằm khơi thông con đường lúa gạo Việt Nam. Nhưng cần đưa vào luật 'cấm' tích tụ đất để phát canh thu tô, hoặc đầu cơ mua đất bảo toàn vốn.