Ứng dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong các doanh nghiệp

Lãnh đạo các sở, ngành tham quan gian trưng bày sản phẩm dược liệu của Công ty TNHH Y học bản địa Chi nhánh Hà Giang.

Tính đến đầu tháng 7, toàn tỉnh có 2.365 doanh nghiệp (DN) và đơn vị trực thuộc, 648 HTX hoạt động trong các lĩnh vực. Tuy nhiên, hiện chỉ có 3 DN KHCN và một số DN kinh doanh lĩnh vực chè, dược liệu có hoạt động nghiên cứu khoa học, đổi mới công nghệ... Tỷ lệ DN/HTX tham gia nghiên cứu khoa học, xúc tiến hoạt động đổi mới sáng tạo chỉ chiếm khoảng 10%.

Đánh giá của Sở KHCN cho thấy, từ năm 2015 đến nay, tỉnh ta đã ban hành nhiều chương trình, kế hoạch, chính sách về KHCN phục vụ phát triển DN, như: Chương trình 294 về hỗ trợ phát triển doanh nghiệp KHCN, Kế hoạch số 20 về phát triển thương hiệu sản phẩm đặc thù tỉnh Hà Giang, Kế hoạch 99 về nâng cao năng suất, chất lượng cho các DN... Qua đó thúc đẩy xây dựng, triển khai một số đề tài, dự án KHCN. Tuy nhiên, các chính sách chưa tác động rõ nét và đồng bộ vào 4 khâu: Sản phẩm; quy trình; cách tiếp thị; cách tổ chức của DN, chưa tạo được bứt phá trong nghiên cứu, ứng dụng KHCN và đổi mới, sáng tạo cho DN.

Nghiên cứu và đánh giá của Đại học FulBright cũng chỉ ra, trong 11 “nút thắt” phát triển KT – XH của tỉnh có nút thắt “mức độ ứng dụng KHCN vào sản xuất và khả năng hình thành và phát triển các DN chế biến trong lĩnh vực nông nghiệp, dược liệu để nâng cao giá trị gia tăng tại địa phương còn hạn chế”. Vì vậy, tỉnh ta đã xác định nhiệm vụ khuyến khích, hỗ trợ DN khởi nghiệp đổi mới, sáng tạo có vai trò hết sức quan trọng, tác động trực tiếp vào quá trình tạo sản phẩm năng suất, chất lượng, nâng cao sức cạnh tranh; huy động tối đa các nguồn lực, đặc biệt là nguồn lực ngoài ngân sách đầu tư cho KHCN và đổi mới sáng tạo góp phần thực hiện thắng lợi Nghị Nghị quyết số 17 của Tỉnh ủy về tái cơ cấu kinh tế tỉnh.

Sau hơn nửa năm hoạt động, Ban Chỉ đạo và Nhóm hành động Tái cơ cấu kinh tế tỉnh đã tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh Kế hoạch “Đẩy mạnh ứng dụng KHCN và đổi mới sáng tạo trong các DN/HTX đến năm 2025”, nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế theo chiều sâu, từng bước chuyển đổi vị trí, vai trò của khoa học từ “gắn với phát triển KT – XH” sang “phục vụ phát triển KT – XH” và phấn đấu từ năm 2025 đạt vị trí “dẫn dắt phát triển KT - XH”; phấn đấu trung bình mỗi năm tăng 5% và đến năm 2025 có ít nhất 40% trong tổng số DN/HTX có hoạt động ứng dụng KHCN và đổi mới sáng tạo; phát triển các sản phẩm chủ lực của tỉnh gắn với phát triển DN/HTX; hình thành các DN/HTX đầu tàu trong ứng dụng KHCN và đổi mới sáng tạo, và hỗ trợ phát triển các DN/HTX vệ tinh, phụ trợ theo chuỗi giá trị gia tăng tạo động lực cho phát triển.

Kế hoạch “Đẩy mạnh ứng dụng KHCN và đổi mới, sáng tạo trong các DN/HTX tỉnh Hà Giang đến năm 2025” đã được BTV Tỉnh ủy thông qua, UBND chuẩn bị ban hành triển khai thực hiện với những nhiệm vụ trọng tâm, cụ thể được đề ra như: Điều tra, đánh giá thực trạng DN/HTX, phân loại và lập danh sách các DN/HTX có tiềm năng về nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo để hỗ trợ xây dựng phát triển doanh nghiệp đầu tàu về nghiên cứu khoa học và đổi mới, sáng tạo gắn với sản phẩn chủ lực của địa phương; rà soát, sửa đổi, bổ sung, ban hành mới cơ chế chính sách về KHCN cho phát triển DN/HTX nhằm đề xuất giải pháp tiếp tục vận dụng chính sách của T.Ư, đồng thời chỉnh sửa hoàn thiện theo hướng tập trung cho nhóm đối tượng DN/HTX là trung tâm của đổi mới, sáng tạo của địa phương. Trên cơ sở đó tổ chức các hoạt động hỗ trợ ứng dụng KHCN và đổi mới, sáng tạo cho các DN/HTX của tỉnh trong từng giai đoạn khác nhau… Đây được xem như lời giải cho những “nút thắt” của tỉnh thời gian qua.

Phó Giám đốc phụ trách Sở KHCN Phan Đăng Đông cho biết: Các nhiệm vụ, giải pháp và nguồn lực thực hiện đã được xác định rõ trong Kế hoạch “Đẩy mạnh ứng dụng KHCN và đổi mới, sáng tạo trong các DN/HTX tỉnh Hà Giang đến năm 2025” nhưng để đạt được mục tiêu đề ra rất cần sự vào cuộc, tham gia của các cấp ủy, chính quyền địa phương, sự hỗ trợ giúp đỡ của các bộ, ngành T.Ư, các tổ chức nghiên cứu khoa học và sự sẵn sàng của các DN/HTX trên đại bàn tỉnh.

Bài, ảnh: LƯƠNG HÀ