5 dự án BOT cửa ngõ TP.HCM sẽ được đầu tư thế nào?

Sở Giao thông Vận tải (GTVT) TP. HCM đã có tờ trình gửi UBND TP. HCM về đề xuất danh mục dự án đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa công trình đường bộ hiện hữu áp dụng hợp đồng BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) theo cơ chế, chính sách đặc thù sau khi Nghị quyết 98 có hiệu lực.

Theo đó, khoản c Điều 4 Nghị quyết 98 có nội dung như sau:

“Thành phố được áp dụng loại hợp đồng xây dựng - vận hành - chuyển giao (sau đây gọi là hợp đồng BOT) đối với dự án đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa công trình đường bộ hiện hữu, phù hợp theo quy hoạch được phê duyệt đối với loại đường phố chính đô thị, đường trên cao.

Tiêu chí, nguyên tắc, điều kiện, trình tự, thủ tục thực hiện dự án, lựa chọn nhà đầu tư tuân thủ quy định của pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư.”

Với phương thức đối tác công tư theo hình thức hợp đồng BOT này, doanh nghiệp (nhà đầu tư) sau khi hoàn thiện xây dựng công trình hạ tầng sẽ được quyền kinh doanh công trình trong một thời hạn nhất định trước khi chuyển giao công trình đó cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Sở GTVT đánh giá, các dự án BOT có thể giải quyết được yêu cầu về vốn đầu tư trong điều kiện nguồn vốn ngân sách còn hạn chế để thực hiện các dự án đầu tư công. Thực tế, ngân sách thành phố chỉ đáp ứng được 28% nhu cầu đầu tư ngành giao thông.

Vì vậy, các loại đường phố chính đô thị, đường trên cao thực sự cấp thiết được thành phố cân nhắc lựa chọn dựa trên nhu cầu thực hiện các dự án đầu tư theo hợp đồng BOT cho công trình giao thông đường bộ hiện hữu, phù hợp quy hoạch được duyệt.

5 dự án BOT sẽ được TP. HCM triển khai đều là các dự án mang tính cấp bách

Các dự án áp dụng hợp đồng BOT phải đảm bảo 4 tiêu chí: Phù hợp với quy hoạch; Phù hợp định hướng phát triển giao thông; Giải quyết điểm nghẽn kết nối các cửa ngõ và các đầu mối giao thông quan trọng; Có khả năng huy động vốn đầu tư từ khối tư nhân.

Qua rà soát đánh giá, TP. HCM có 107 tuyến đường phù hợp triển khai theo dự án BOT trên đường hiện hữu theo Nghị quyết 98. Tuy nhiên, Sở GTVT TP. HCM rút gọn còn 5 dự án cấp bách mang tính chất liên kết vùng với tổng mức đầu tư hơn 37.000 tỷ đồng, ưu tiên thực hiện trong giai đoạn 2023 - 2030.

Với việc chỉ 5 dự án BOT được ưu tiên, lại có vị trí quan trọng và tiềm năng mang lại doanh thu lớn trong thời hạn trước chuyển giao cho nhà nước thì việc các nhà đầu tư mong muốn trở thành chủ đầu tư của một trong 5 dự án này là điều dễ hiểu. Công tác đấu thầu tại 5 dự án này được dự đoán có thể sẽ rất “gay cấn”.

Đầu tiên là Dự án mở rộng Quốc lộ 13 (từ ngã tư Bình Phước đến cầu Bình Triệu) dài 4,6 km sẽ được mở rộng lên 53 - 60 m với tổng mức đầu tư gần 10.000 tỷ đồng, trong đó chi phí giải phóng mặt bằng khoảng 8.600 tỷ đồng. Sở GTVT TP. HCM đề xuất bố trí ngân sách Nhà nước 50% (4.996 tỷ đồng) và doanh nghiệp đầu tư dự án 50%.

Dự án thứ hai là mở rộng Quốc lộ 1 đoạn từ An Lạc đến giáp ranh tỉnh Long An dài 9,6 km, tổng mức đầu tư gần 12.900 tỷ đồng, trong đó chi phí giải phóng mặt bằng khoảng 7.700 tỷ đồng. Dự án này cũng được đề xuất ngân sách Nhà nước tham gia với tỷ lệ 50% là 6.438 tỷ đồng và doanh nghiệp đầu tư dự án 50%.

Dự án thứ ba là mở rộng Quốc lộ 22 từ ngã tư An Sương đến Vành đai 3 dài 9,1 km sẽ mở rộng lên gần 40 m với kinh phí 3.609 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách TP. HCM tham gia đầu tư với tỷ lệ 67% ( tương đương 2.409 tỷ đồng) để giải phóng mặt bằng, còn doanh nghiệp tham gia 33% khoảng 1.200 tỷ đồng để xây lắp.

Dự án thứ tư là trục đường Bắc - Nam (từ Nguyễn Văn Linh đến nút giao cầu Bà Chiêm) dài 7,5 km, được đề xuất mở rộng từ 4 làn xe lên 10 làn xe với tổng mức đầu tư gần 4.500 tỷ đồng. Về cơ cấu vốn tại dự án này, ngân sách TP. HCM tham gia thực hiện với tỷ lệ 70% (hơn 3.131 tỷ đồng) và doanh nghiệp tham gia 30% (hơn 1.342 tỷ đồng).

Cuối cùng là Dự án cầu đường Bình Tiên (đi qua Quận 6, 8 và huyện Bình Chánh) tổng mức đầu tư hơn 6.200 tỷ đồng. Dự án này được đề xuất ngân sách Nhà nước tham gia với tỷ lệ 54% (hơn 3.300 tỷ đồng để giải phóng mặt bằng) và doanh nghiệp tham gia 46% (gần 2.900 tỷ đồng xây lắp).

5 dự án nêu trên sẽ được Sở GTVT báo cáo UBND TP. HCM để trình HĐND TP. HCM thông qua chủ trương đầu tư tại kỳ họp trong tháng 9 tới đây. Sau đó, dựa trên các tiêu chí nghiên cứu thì ngành giao thông thành phố sẽ tiếp tục bổ sung các dự án khác trong các đợt tiếp theo.

Sở GTVT TP. HCM cũng cho biết, khi triển khai các dự án BOT trên đường hiện hữu sẽ rà soát tổng thể về vị trí đặt trạm, chính sách miễn giảm giá tại tất cả các trạm thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ và quản lý doanh thu chặt chẽ. Từ đó, có những giải pháp đồng bộ, kịp thời, thống nhất, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư, người sử dụng và phương án tài chính của dự án.

Minh Châu (t/h)