6 giờ phẫu thuật hồi sinh sự sống cho trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh nghiêm trọng

Chuyển gốc động mạch là một khuyết tật nghiêm trọng của tim, xuất hiện ngay từ khi mới sinh ra, làm thay đổi đường máu lưu thông khắp cơ thể, gây ra tình trạng thiếu oxy trong máu đi từ tim đến các phần còn lại của cơ thể. Tỷ lệ tử vong của trẻ mắc bệnh là 30% trong tuần đầu sau sinh, 50% trong tháng đầu và 90% trong năm đầu tiên.

Bệnh nhân được kiểm tra, siêu âm tim đánh giá mức độ hồi phục sau 2 tháng phẫu thuật.

Thế nhưng, bệnh nhi N.V.V là một trong những trường hợp hi hữu có thể kéo dài sự sống trong suốt 16 năm qua mà không phẫu thuật. Tuy nhiên, chất lượng cuộc sống của trẻ rất thấp khi thường xuyên mệt mỏi, khó thở, tím môi, tím tay chân, hoạt động thể lực rất hạn chế và có nguy cơ đột tử bất cứ thời điểm nào.

Theo lời kể của mẹ bệnh nhi N.V.V, trẻ được phát hiện mắc bệnh tim bẩm sinh chuyển gốc động mạch, bị thông liên nhĩ từ 22 ngày tuổi. Suốt nhiều năm qua, gia đình đã nỗ lực đưa con đi chữa bệnh ở nhiều nơi nhưng đều nhận được câu trả lời rằng tình trạng của trẻ quá phức tạp, không thể can thiệp phẫu thuật, tỷ lệ tử vong rất cao. Vì vậy, trẻ chỉ được khám định kỳ và chỉ có thể phó mặc hoàn toàn vào may mắn, sự sống kéo dài được ngày nào hay ngày đó.

Tháng 6/2024 vừa qua, các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương đã có buổi khám sàng lọc miễn phí bệnh tim cho trẻ em dưới 18 tuổi kết hợp cùng với chương trình “Trái tim cho em” của Tập đoàn Viettel và Quỹ Tấm lòng Việt – Đài truyền hình Việt Nam tại Bệnh viện Sản - Nhi Bắc Giang. Bé N.V.V được mẹ đưa đến tham gia và được thăm khám trực tiếp với Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Lý Thịnh Trường – Giám đốc Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Nhi Trung ương.

Ngay sau khi thăm khám, nhận thấy tình trạng bệnh tim bẩm sinh của trẻ rất nặng, Phó Giáo sư Nguyễn Lý Thịnh Trường cùng các đồng nghiệp đã bàn bạc và quyết định sẽ đưa trẻ về Bệnh viện Nhi Trung ương để phẫu thuật.

Sau khi hội chẩn, bệnh nhi được siêu âm tim, chụp cắt lớp vi tính, thông tim để đánh giá toàn trạng và được chuẩn bị mọi điều kiện tốt nhất trước khi bước vào cuộc mổ. Chiều ngày 30/7, bé N.V.V được Phó Giáo sư Nguyễn Lý Thịnh Trường và các đồng nghiệp tiến hành phẫu thuật.

“Chúng tôi phải vá lỗ thông liên nhĩ, tạo hình van động mạch phổi và động mạch chủ, đồng thời chuyển các đại động mạch về vị trí bình thường. Đây là ca mổ rất khó khăn, mọi thao tác đều cần độ chính xác cao, nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối, tránh gây hẹp các đường vào và đường thoát của tim, đồng thời giảm tối đa nguy cơ loạn nhịp sau phẫu thuật, tránh ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng của trẻ.” – Phó Giáo sư Nguyễn Lý Thịnh Trường cho biết.

Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chu đáo của cả ekip, sau 6 giờ đồng hồ, ca mổ thành công tốt đẹp đúng như dự kiến, trái tim của bệnh nhi đã có thể hoạt động giống như người bình thường.

Sau đó, bệnh nhi được chuyển đến Khoa Điều trị tích cực Ngoại Tim mạch để hồi sức sau mổ. Quá trình hồi sức của trẻ cũng khá phức tạp do trẻ bị tim trong nhiều năm, máu bị cô đọng nhiều nên nguy cơ tắc mạch hoặc chảy máu trong và sau mổ cao hơn so với các trường hợp khác. Vì vậy, các bác sĩ đã áp dụng nhiều biện pháp chăm sóc đặc biệt, kiểm soát độ cô đặc máu, đông máu, cũng như hô hấp, đường thở cho bệnh nhi để đảm bảo các chức năng về huyết động và chức năng các tạng. Ngày 12/8, bệnh nhi N.V.V được ra viện trong niềm hân hoan, hạnh phúc của các bác sĩ và gia đình.

Gặp lại 2 mẹ con em N.V.V quay lại Bệnh viện tái khám sau 2 tháng phẫu thuật, mẹ em cảm thấy vô cùng hạnh phúc vì giờ đây cuộc sống của con đã dần tốt đẹp hơn, da dẻ hồng hào. Em V đã trở lại đi học bình thường và còn có thể leo núi chặt củi, làm nhiều việc giúp đỡ gia đình; em cũng vui vẻ, tự tin hẳn so với trước kia.

Mỗi năm, Trung tâm Tim mạch – Bệnh viện Nhi Trung ương phẫu thuật cho khoảng 50 – 60 trẻ mắc bệnh lý tim bẩm sinh chuyển gốc động mạch, với tỷ lệ thành công ngang bằng các nước tiên tiến trên thế giới. Trẻ sau phẫu thuật được cải thiện chất lượng cuộc sống rất nhiều, học tập, sinh hoạt như trẻ bình thường và không cần đến bệnh viện khám liên tục.

Qua ca bệnh này, Bệnh viện Nhi Trung ương mong muốn gửi thông điệp đến các bậc phụ huynh và cộng đồng: Nếu không may trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh, gia đình không nên đình chỉ thai nghén và không nên từ bỏ hy vọng chữa bệnh cho con. Với sự tiến bộ của y học hiện đại cùng sự nỗ lực hết sức của các y bác sĩ, trẻ sẽ có cơ hội rất lớn được chữa lành trái tim và có cuộc sống khỏe mạnh như những trẻ bình thường khác.

Minh Khuê