Afghanistan: Taliban đẩy mạnh chiến dịch kiểm soát vùng lãnh thổ
Các tay súng Taliban gác tại thủ đô Kabul, Afghanistan, ngày 16/8/2021. Ảnh: THX/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Nam Á, Taliban ngày 22/8 thông báo hàng trăm thành viên của lực lượng này đang tiến về thung lũng Panjshir, một trong số ít các khu vực mà lực lượng này còn chưa giành quyền kiểm soát.
Trước đó, kênh truyền hình địa phương Tolo đưa tin lực lượng phản kháng đã đánh bật Taliban khỏi 3 huyện ở tỉnh Baghlan, miền Bắc Afghanistan, song ngay sau đó, các tay súng Taliban đã chiếm lại được một huyện trong số này.
Cụ thể, tại cuộc phản kháng đầu tiên chống lại Taliban kể từ khi lực lượng Hồi giáo này giành được quyền kiểm soát thủ đô Kabul và tiếp quản Afghanistan hôm 15/8, lực lượng chống Taliban đã giành được các huyện Pul-e-Hisar, Deh Salah và Banu vào ngày 20/8. Tuy nhiên, Taliban đã chiếm lại được huyện Banu chỉ 1 ngày sau đó.
Hiện một phong trào phản kháng Taliban đang được hình thành ở thung lũng Panjshircủa Afghanistan, do Phó Tổng thống Amrullah Saleh và Ahmad Massoud, con trai của một chiến binh nổi tiếng chống Taliban, đứng đầu. Bộ trưởng Quốc phòng Bismillah Mohammadi và một số nhân vật khác trong lực lượng đặc nhiệm của Afghanistan cũng tuyên bố sát cánh cùng ông.
Cùng ngày, kênh truyền hình Al Arabiya dẫn lời ông Massoud cho biết các lực lượng của chính quyền cũ từ nhiều tỉnh, thành khác nhau đã tập trung tại Thung lũng Panjshir. Tuy nhiên, ông bày tỏ mong muốn đối thoại với Taliban để chấm dứt cuộc chiến hiện nay. Ông nhấn mạnh Afghanistan cần "một chính phủ toàn diện".
Panjshir có vị trí địa lý hết sức đặc biệt ở Afghanistan, nằm bên rìa dãy Himalaya, giống như một pháo đài tự nhiên. Taliban hiện chưa có dấu hiệu phát động chiến dịch quân sự ở tỉnh này, để tập trung cho việc thành lập chính phủ mới ở thủ đô Kabul.
Trước một tương lai khó đoán định tại Afghanistan, Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) ngày 22/8 kêu gọi các lãnh đạo tương lai của Afghanistan và cộng đồng quốc tế bảo đảm Afghanistan không bao giờ lại trở thành một cơ sở hay nơi trú ẩn của các phần tử khủng bố, đồng thời kêu gọi đối thoại có đủ mọi thành phần để giải quyết cuộc khủng hoảng sau khi Taliban kiểm soát đất nước.
OIC, tổ chức lớn nhất của các nước Hồi giáo có trụ sở tại Jeddah đã có phiên họp bất thường tại Saudi Arabia để thảo luận tình hình tại Afghanistan. OIC cho biết sẽ cử các đại diện tới Afghanistan để nhấn mạnh tầm quan trọng của "hòa bình, ổn định và hòa giải dân tộc".
Tổ chức này cũng cảnh báo vấn đề cứu trợ nhân đạo cấp bách tại Afghanistan khi ngày càng nhiều người phải rời bỏ nhà cửa. OIC kêu gọi các nước thành viên, các tổ chức tài chính Hồi giáo và đối tác nhanh chóng hành động để cứu trợ nhân đạo tại các khu vực cần thiết nhất hiện nay.
Trong một tuyên bố ngày 22/8, người phát ngôn văn phòng chính trị Taliban, ông Mohammed Naeem khẳng định al-Qaeda không hiện diện ở Afghanistan và Taliban không có bất cứ mối quan hệ nào với tổ chức khủng bố này.
Ông cho biết Taliban đang thảo luận với Mỹ và các quốc gia khác về tình hình liên quan đến Afghanistan sau khi phong trào Hồi giáo này giành quyền kiểm soát thủ đô Kabul một tuần trước đây.
Trong một diễn biến khác, Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 22/8 khẳng định Moscow sẽ không để các phiến quân "đội lốt" người tị nạn Afghanistan tràn vào lãnh thổ Nga.
Phát biểu tại cuộc gặp các đại diện của Đảng Nước Nga Thống nhất, Tổng thống Putin cho biết các cơ quan chức năng của Nga sẽ phối hợp với các nước khác nỗ lực hết mức để đảm bảo ổn định ở Afghanistan.
Cùng ngày, Tổng thống Joe Biden nhấn mạnh Washington đang tiếp tục đạt được tiến bộ trong chiến dịch sơ tán công dân Mỹ cũng như các đồng minh Afghanistan rời khỏi quốc gia Tây Nam Á này.
Theo phóng viên TTXVN tại Mỹ, phát biểu với báo giới, Tổng thống Biden khẳng định ưu tiên hàng đầu hiện nay của Washington là đưa các công dân Mỹ ra khỏi Afghanistan một cách nhanh nhất có thể.
Các lực lượng chức năng của Mỹ đã mở rộng khu vực vành đai an toàn xung quanh sân bay Kabul nhằm đẩy nhanh công tác sơ tán các công dân Mỹ, những người Afghanistan dễ bị tổn thương và công dân các quốc gia đồng minh của Washington.
Tổng thống Biden xác nhận lực lượng Taliban đã hợp tác với những nỗ lực trên, song tình hình hiện nay ở thủ đô Kabul vẫn tiếp tục diễn biến nguy hiểm và thừa nhận những khó khăn trong việc đưa hàng chục nghìn người rời Afghanistan khi quốc gia này đang nằm dưới sự kiểm soát của Taliban.
Tuy nhiên, ông vẫn bày tỏ hy vọng rằng các chuyến bay sơ tán sẽ kết thúc vào ngày 31/8, thời hạn cuối cùng để Mỹ rút toàn bộ binh sĩ khỏi Afghanistan.
Theo người đứng đầu Nhà Trắng, Mỹ vẫn cảnh giác trước nguy cơ xảy ra những cuộc tấn công của nhóm khủng bố ISIS-K - một nhánh của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tại Afghanistan - hoặc các lực lượng phiến quân khác, song không có bất cứ lý do nào khiến tốc độ sơ tán nhanh chóng bị ngăn cản.
Đây là bài phát biểu thứ hai của Tổng thống Biden trong 3 ngày qua nhằm cập nhật cho người dân Mỹ về tình hình ở Afghanistan, công tác sơ tán cũng như các nỗ lực khác của Mỹ tại quốc gia này trong bối cảnh hỗn loạn đã diễn ra tại sân bay Kabul trong tuần vừa qua.
Theo Nhà Trắng, Mỹ đã sơ tán khoảng 25.100 người ra khỏi Afghanistan, trong đó có 8.000 người được sơ tán trong 24 giờ qua.
Chính quyền Mỹ đã kích hoạt Hạm đội Không quân Dự bị Dân sự vào ngày 22/8, cho phép các máy bay thương mại hỗ trợ đưa người Mỹ và các đồng minh Afghanistan cùng gia đình họ rời khỏi Afghanistan.
Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden hiện đang phải đối mặt với sức ép lớn từ các nhà lập pháp của cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa nhằm đẩy nhanh công sơ tán người dân Mỹ cũng như những người Afghanistan đã hỗ trợ Mỹ trong cuộc chiến kéo dài 20 năm tại quốc gia này.
Cùng ngày, Nhà Trắng xác nhận Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ tham dự hội nghị trực tuyến của các nhà lãnh đạo Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) trong ngày 24/8 để thảo luận về tình hình Afghanistan, trong đó có hoạt động hỗ trợ nhân đạo dành cho những người tị nạn Afghanistan.
Thông cáo của người phát ngôn Nhà Trắng Jen Psaki cho hay Tổng thống Biden dự kiến sẽ trình bày bài phát biểu về tình hình Afghanistan trong ngày 22/8. Trước đó , Anh - quốc gia đang giữ cương vị chủ tịch luân phiên G7 - đã kêu gọi tổ chức hội nghị của khối trong tuần này.
