Ấm no ở Khuôn Lăn

Một góc thôn Khuôn Lăn, xã Thượng Ấm (Sơn Dương).

Khuôn Lăn có 48 hộ với 229 nhân khẩu chủ yếu là người Nùng. Thôn nằm biệt lập trong một thung lũng lớn được bao bọc bởi những cách rừng xanh mướt. Trước đây, đường xá đi lại khó khăn, người dân quen với tập quán sản xuất nông nghiệp manh mún, cuộc sống nghèo khó. Thôn có 80 ha đất lâm nghiệp, trước đây người dân chủ yếu trồng sắn, việc vận động người dân trồng rừng rất khó khăn. Những năm trở lại đây, tỉnh phát triển các công ty, nhà máy chế biến gỗ, gỗ rừng trồng được thu mua với giá ổn định, người dân dần thay đổi nhận thức và tập quán canh tác, những diện tích trồng sắn, sả trước kia đã chuyển sang trồng cây lâm nghiệp, chủ yếu là cây keo, hộ nào cũng trồng rừng, hộ ít cũng từ 1-2 ha hộ nhiều cũng hơn 10 ha. Ngoài ra, người dân trong thôn trồng được gần 10 ha mía với năng suất bình quân vụ 2019 đạt 85 tấn/ha, nhờ đó đời sống người dân được nâng lên rõ rệt. Thôn có 48 hộ thì có đến 46 hộ có nhà xây kiên cố, mua sắm được phương tiện sinh hoạt có giá trị; hiện thôn chỉ còn 4 hộ nghèo. Đường trục thôn, đường liên thôn đã được bê tông hóa 95%; nhà văn hóa kết hợp sân chơi thể thao được xây dựng đạt tiêu chuẩn; 95% hệ thống kênh mương tưới tiêu được bê tông hóa; 100% hộ có điện thắp sáng, trẻ em có điều kiện học hành, tình hình an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội được giữ vững.

Ông Mông Văn Khang, thôn Khuôn Lăn khoe, đầu năm nay gia đình ông được thu hoạch hơn 3 ha keo, thu lãi gần 200 triệu đồng, ngay khi thu hoạch xong, gia đình đã dọn sạch thực bì trồng lại toàn bộ diện tích bằng giống keo lai mô chất lượng cao. Theo ông Khang, trước đây việc chọn giống, bón phân cho cây lâm nghiệp ông chưa quan tâm đến, nhưng nay gỗ rừng trồng có giá, gia đình ông đã đầu tư từ giống, chăm sóc, bón phân cho cây ngay từ lúc mới trồng nên cây phát triển nhanh. Không chỉ hộ ông Khang mà các hộ trồng rừng trong thôn đã quan tâm hơn đến việc chăm sóc cũng như lựa chọn các giống cây lâm nghiệp chất lượng cao để trồng rừng tập trung, trong đó có nhiều hộ thu nhập cao từ rừng như gia đình ông Vương Văn Phúc, Mông Văn Sắm...

Không chỉ phát triển kinh tế từ cây lâm nghiệp, vài năm trở lại đây người dân trong thôn phát triển các mô hình, chăn nuôi hàng hóa, trồng cây ăn quả. Anh Nông Văn Lợi, thôn Khuôn Lăn cho biết, năm 2015 gia đình anh cải tạo hơn 1.000 m2 đất vườn đồi trồng cây ăn quả với 30 cây xoài Đài Loan, 30 cây mận, 20 cây mít chín sớm. Hiện vườn cây đã cho quả năm thứ 2 với thu nhập gần 10 triệu đồng/vụ.

Thôn Khuôn Lăn có 32 ha đất nông nghiệp, trong đó đất lúa chỉ có 14 ha, do đó người dân đã tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thâm canh 3 vụ trong năm, trong đó vụ 3 trồng các cây ngô, tam giác mạch làm thức ăn gia súc, gia cầm. Trong 2 năm trở lại đây, diện tích đất trồng màu kém hiệu quả người dân đã chuyển đổi sang trồng cây hương nhu chiết xuất tinh dầu mang lại hiệu quả kinh tế cao. Anh Vương Văn Ngấn, Trưởng thôn Khuôn Lăn cho biết, hiện nay người dân trong thôn trồng hơn 3 ha cây hương nhu chiết xuất tinh dầu, các nhóm hộ tự đầu tư xây dựng lò nấu chưng cất dầu, với giá bán hơn 900.000 đồng/kg tinh dầu hương nhu cũng đem lại nguồn thu cho người dân trong thôn.

Từ việc phát triển trồng rừng, cây ăn quả, kết hợp chăn nuôi gia súc, gia cầm đã làm thay đổi cuộc sống của người dân nơi đây, nhiều hộ gia đình đã vươn lên thoát nghèo bền vững, có thu nhập khá.

Bài, ảnh: Cao Huy