Ấn Độ loại bỏ Arctic LNG 2 có hệ quả gì đối với thị trường năng lượng châu Á?

Dự án Arctic LNG 2. Ảnh RT

Ấn Độ xác nhận sẽ không mua khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) được sản xuất bởi dự án Arctic LNG 2 của công ty Novatek của Nga. Quyết định này xuất phát từ việc tuân thủ các lệnh trừng phạt quốc tế đối với các thực thể Nga liên quan đến xung đột tại Ukraine. Mặc dù Ấn Độ vẫn tiếp tục nhập khẩu dầu Nga giá rẻ, nhưng nước này muốn tránh dính líu đến các sản phẩm bị trừng phạt nghiêm ngặt, đặc biệt vì lý do ngoại giao và tài chính.

Dự án Arctic LNG 2, với công suất khai thác hàng năm gần 20 triệu tấn/năm khi đi vào hoạt động đầy đủ, là một trong những dự án lớn trong chiến lược đa dạng hóa xuất khẩu sang châu Á của Nga. Tuy nhiên, việc Ấn Độ rút lui với tư cách là một khách hàng tiềm năng càng làm phức tạp thêm vị thế của Nga. Với sự từ chối này, Moscow sẽ mất đi người mua chiến lược tại thị trường LNG lớn thứ 4 thế giới, điều này có thể buộc nước này phải tập trung xuất khẩu sang các đối tác khác, chủ yếu là Trung Quốc và các nước nhỏ hơn.

Lệnh trừng phạt của phương Tây: Trở ngại lớn đối với Arctic LNG 2

Các lệnh trừng phạt do Hoa Kỳ và Liên minh Châu Âu áp đặt đã làm phức tạp thêm việc phát triển dự án LNG 2 ở Bắc Cực. Vào tháng 11/2023, các biện pháp mới của Mỹ nhắm trực tiếp vào các thực thể và cá nhân hỗ trợ cho cuộc chiến của Nga, bổ sung Arctic LNG 2 vào danh sách đen của họ.

Bộ Tài chính Mỹ đặc biệt nhấn mạnh rằng các biện pháp trừng phạt này nhằm hạn chế khả năng của Nga trong việc tăng sản lượng và doanh thu năng lượng, do đó ảnh hưởng đến triển vọng tăng trưởng dài hạn của Novatek, nhà điều hành dự án.

Tác động của những hạn chế này lan rộng trên toàn bộ chuỗi giá trị. Các đối tác công nghiệp châu Âu và châu Á như TotalEnergies (Pháp), CNPC và CNOOC (Trung Quốc) cũng như tập đoàn Nhật Bản Japan Arctic LNG đều đã phải xem xét lại các cam kết của họ. Điều này tạo ra sự không chắc chắn đáng kể về việc cung cấp LNG trong tương lai và khả năng Arctic LNG 2 đáp ứng đúng tiến độ khai thác.

Hậu quả trên thị trường LNG châu Á

Việc Ấn Độ từ chối sẽ thay đổi cục diện thị trường LNG tại châu Á. Theo truyền thống, Ấn Độ là khách hàng tích cực mua LNG, hưởng lợi từ vị trí địa lý gần các dự án của Nga và nhu cầu ngày càng tăng về khí đốt để hỗ trợ sự phát triển kinh tế. Với sự từ chối này, nhu cầu châu Á sẽ cần được các nhà cung cấp khác bù đắp, chủ yếu là Qatar, Úc và Mỹ. Điều này tạo ra một trạng thái cân bằng thị trường mới, với những tác động có thể xảy ra đối với giá cả.

Về phần mình, Nga đang quay sang Trung Quốc để bù đắp cho sự thiếu hụt này. Vào năm 2023, Novatek đã ký một số thỏa thuận với các nhà nhập khẩu Trung Quốc với khối lượng tổng cộng 7,6 triệu tấn LNG mỗi năm, chiếm hơn một nửa sản lượng hàng năm dự kiến của Arctic LNG 2. Tuy nhiên, việc tập trung bán hàng vào một thị trường duy nhất này tạo ra rủi ro phụ thuộc quá mức, đặc biệt nếu Trung Quốc có thể đàm phán được mức giá ưu đãi, tận dụng vị thế yếu hơn của Moscow.

Hệ lụy đối với Nga: Đa dạng hóa hay cô lập?

Sự rút lui của Ấn Độ và các lệnh trừng phạt của phương Tây buộc Nga phải đánh giá lại chiến lược năng lượng của mình. Arctic LNG 2 từng được kỳ vọng sẽ đánh dấu một kỷ nguyên mới trong việc đa dạng hóa dòng chảy năng lượng của Nga, sau thành công của Yamal LNG. Tuy nhiên, Moscow hiện phải xem xét lại tham vọng của mình và có thể phải hoạt động thua lỗ nếu không tìm được người mua khác trên các thị trường có nhu cầu thấp hơn.

Áp lực buộc Nga phải đa dạng hóa khách hàng ngày càng tăng bởi nguy cơ dư thừa công suất. Nếu dự án không thể hoạt động hết công suất, Novatek có thể buộc phải bán ra thị trường giao ngay với giá giảm, càng làm tăng thêm áp lực tài chính cho tập đoàn. Phương án tái cơ cấu dự án cũng đang được xem xét, mặc dù điều này sẽ làm giảm đáng kể lợi nhuận dự kiến về lâu dài.

Nh.Thạch

AFP