Anh chính thức tham gia CPTPP: Bước đi cùng thắng

Đại diện các nước thành viên Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Vương quốc Anh đã thông qua Tuyên bố chung cấp Bộ trưởng về việc kết thúc thực chất đàm phán gia nhập CPTPP của Anh tại cuộc họp trực tuyến của họ vào ngày 31.3.

Một bước trong chiến lược xoay trục hậu Brexit

Phát biểu sau sự kiện này, Thủ tướng Anh Rishi Sunak nói: “Việc tham gia khối thương mại CPTPP đưa Vương quốc Anh trở thành trung tâm của một nhóm các nền kinh tế Thái Bình Dương năng động và phát triển, đồng thời cho biết thêm rằng thỏa thuận này đã thể hiện “những lợi ích kinh tế thực sự của các quyền tự do hậu Brexit của chúng tôi”.

Anh đã chính thức nộp đơn xin gia nhập CPTPP từ ngày 1.2.2021 và kết thúc đàm phán với 11 quốc gia thành viên sau 21 tháng. Quá trình đàm phán gia nhập Hiệp định CPTPP của Vương quốc Anh hoàn tất sau vòng đàm phán căng thẳng tại Việt Nam. Sau vòng đàm phán này, đại diện của tất cả các nước thành viên CPTPP đã đồng thuận rằng Vương quốc Anh đã hoàn tất quá trình đàm phán gia nhập CPTPP. 11 nước thành viên và Vương quốc Anh sẽ ký thỏa thuận kết nạp tại cuộc họp cấp bộ trưởng vào tháng 7 tới. Tổng cộng có 5 vòng đàm phán trực tiếp diễn ra giữa đoàn đàm phán của Vương quốc Anh và đoàn đàm phán của các nước thành viên CPTPP, cùng nhiều vòng đàm phán song phương khác. Vòng đàm phán cuối tại Việt Nam đã có hơn 150 đại biểu đến từ tất cả các nước thành viên CPTPP tham dự.

Các thành viên của CPTPP bao gồm: Singapore, Nhật Bản, Australia, Brunei, Canada, Chile, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru và Việt Nam. Anh là thành viên mới đầu tiên kể từ khi CPTPP ra đời và cũng là quốc gia châu Âu đầu tiên tham gia khối thương mại này.

Anh đang tìm cách xây dựng các mối quan hệ thương mại toàn cầu sau khi rời khỏi EU vào năm 2020 và đang hướng tới các nền kinh tế phát triển nhanh nhưng xa về địa lý. Nước này đang tăng cường quan hệ ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương khi khuôn khổ chính sách đối ngoại của nước này coi Trung Quốc là một “thách thức mang tính thời đại”.

Tư cách thành viên sẽ bổ sung cho các Hiệp định thương mại tự do (FTA) song phương mà Anh hiện có với hầu hết các quốc gia thành viên, bao gồm các hiệp định với Australia, Nhật Bản, New Zealand, Singapore và Việt Nam, mang lại cho các doanh nghiệp thêm lựa chọn về các điều khoản mà họ có thể giao dịch. Nước này cũng đang đàm phán với Canada và Mexico về các FTA mới, sau khi hủy bỏ các thỏa thuận thương mại trước đó với EU vào cuối năm 2020.

Theo Bộ Thương mại Anh, việc tham gia CPTPP sẽ giúp một số mặt hàng xuất khẩu chính của Anh như ôtô và rượu whisky được hưởng các ưu đãi về thuế quan, từ đó sẽ giúp nền kinh tế Anh tăng thêm 1,8 tỷ bảng Anh mỗi năm trong thời gian dài - một con số có thể tăng lên khi nhiều quốc gia tham gia CPTPP hơn. Cùng với đó là khả năng mở rộng thị trường mới cho các mặt hàng thực phẩm như thịt bò và thịt cừu. Ngoài ra, nước này sẽ được mở rộng thêm các quyền tiếp cận vào các nước thành viên CPTPP trong nhiều lĩnh vực bao gồm pháp lý, tài chính và dịch vụ.

Bà Sally Jones, đối tác chiến lược và chính sách thương mại tại EY cho biết: “Vành đai Thái Bình Dương được dự báo sẽ phát triển nhanh gấp đôi so với châu Âu, vì vậy các doanh nghiệp Vương quốc Anh nên suy nghĩ về sự hiện diện của họ trong khu vực. CPTPP làm cho điều đó trở nên dễ dàng hơn nhiều và CPTPP sẽ chỉ lớn hơn khi có nhiều quốc gia muốn tham gia”.

Bộ trưởng Thương mại và Kinh doanh Vương quốc Anh, Kemi Badenoch cho biết: "Việc Vương quốc Anh gia nhập CPTPP cho thấy một tín hiệu mạnh mẽ rằng chúng tôi đang tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và sử dụng các quyền tự do hậu Brexit của mình để tiếp cận các thị trường mới, bao gồm khu vực châu Á - Thái Bình Dương, và phát triển nền kinh tế".

"Việc gia nhập khối thương mại có tầm ảnh hưởng này sẽ giúp Vương quốc Anh định hình các quy tắc thương mại toàn cầu với các quốc gia có cùng chí hướng và cùng các quốc gia hợp tác chặt chẽ hơn nữa vì các ưu tiên chung của chúng ta về sự thịnh vượng, an ninh và thương mại tự do và công bằng".

Lợi ích đối với các nước thành viên

Là nền kinh tế lớn thứ hai trong CPTPP (sau Nhật Bản) và lớn thứ 5 trên thế giới, Vương quốc Anh là một thị trường hấp dẫn đối với các nước trong CPTPP. Việc mở rộng CPTPP với sự gia nhập của Vương quốc Anh sẽ giúp CPTPP đa dạng hóa chuỗi cung ứng nội khối, xóa bỏ các rào cản thương mại và thúc đẩy giao thương giữa các doanh nghiệp của Vương quốc Anh với các nước thành viên.

Việc Vương quốc Anh gia nhập CPTPP có thể đồng nghĩa với việc một số mặt hàng xuất khẩu sang Vương quốc Anh của các nước thành viên, bao gồm Việt Nam, vốn chưa được miễn giảm thuế dựa trên các hiệp định song phương trước đó, sẽ được áp dụng mức thuế ưu đãi hơn.

Tư cách thành viên CPTPP của Vương quốc Anh cũng có thể mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư ở tất cả các quốc gia thành viên thông qua các quy tắc hiện đại giúp dễ dàng thiết lập, vận hành các khoản đầu tư và kinh doanh tại Vương quốc Anh.

Đưa CPTPP trở thành hiệp định toàn cầu

Vương quốc Anh là quốc gia châu Âu đầu tiên tham gia và cũng là thành viên mới đầu tiên kể từ khi CPTPP được thành lập. Điều đó đưa CPTPP từ một hiệp định Thái Bình Dương trở thành một hiệp định toàn cầu thực sự.

Cao ủy Thương mại khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Anh Natalie Black nhấn mạnh: "CPTPP là một trong những hiệp định thương mại tiến bộ nhất trên thế giới và việc Vương quốc Anh gia nhập CPTPP sẽ đưa hiệp định này từ một hiệp định trong khuôn khổ Thái Bình Dương trở thành một hiệp định mang tính toàn cầu thực sự. Với tư cách là thành viên lớn thứ hai, sự gia nhập của Vương quốc Anh sẽ giúp tăng tổng GDP của khối từ 9.000 tỷ bảng Anh lên 11.000 tỷ bảng Anh và tạo cơ hội tiếp cận tốt hơn thị trường với 67 triệu người tiêu dùng trên khắp Vương quốc Anh".

Là một trong những khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới, CPTPP hiện chiếm 13% GDP toàn cầu vào năm 2022. Con số này sẽ tăng lên 15% khi Vương quốc Anh gia nhập Hiệp định và bổ sung giá trị thương mại đáng kể cho khu vực thương mại tự do khổng lồ này.

Quốc Đạt