Bám sát thực tiễn, lắng nghe ý kiến đa chiều trong xây dựng chính sách pháp luật
Việc xây dựng, hoàn thiện chính sách pháp luật cần bám sát thực tiễn, lắng nghe ý kiến nhiều chiều, nhất là ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học, người làm công tác thực tiễn, đối tượng chịu tác động.
Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội sẽ đẩy mạnh truyền thông, lấy ý kiến các dự thảo chính sách có tác động lớn đến xã hội về trẻ em, lao động, việc làm, bảo hiểm xã hội, các chính sách an sinh xã hội… nhất là những vấn đề khó, nhạy cảm và còn có nhiều ý kiến khác nhau.
Đây là thông tin được đưa ra tại Hội nghị hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam (9/11) với chủ đề: "Giải pháp nâng cao hiệu quả phổ biến, giáo dục pháp luật của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội và những điểm mới của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024" do Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội tổ chức hôm nay 5/11.
Văn bản pháp luật phải rõ ràng, dễ hiểu
Tại hội nghị bà Phạm Thị Thanh Việt, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội) chia sẻ bài học từ thực tiễn cho thấy, chỉ khi nào có sự hiểu rõ về chính sách thì mới có được sự đồng thuận chính sách; hiểu chính sách, pháp luật để tự giác tuân thủ chính sách, pháp luật; hiểu pháp luật để từ đó vận động người khác tuân thủ pháp luật và hưởng ứng chính sách chung của Đảng và Nhà nước.
Dẫn chứng cụ thể, bà Phạm Thị Thanh Việt cho biết quan điểm, chủ trương đúng đắn nếu không được tuyên truyền đầy đủ, chính xác, kịp thời, thậm chí bị tuyên truyền sai sẽ dẫn đến sự phản đối của người dân như Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định về việc hưởng bảo hiểm xã hội một lần, Điều 56 quy định về tính tỷ lệ hưởng lương hưu đối với lao động nữ…, từ đó gây mất ổn định trật tự, an toàn xã hội.
Do tầm quan trọng của công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, bà Phạm Thị Thanh Việt cho rằng sau khi văn bản quy phạm pháp luật được ban hành muốn được triển khai một cách nhanh chóng, hiệu quả thì việc đầu tiên là phải tuyên truyền, phổ biến sâu rộng các văn bản pháp luật đó sâu rộng đến mọi tầng lớp nhân để trang bị cho họ kiến thức cơ bản về pháp luật. Trong đó, tập trung vào các văn bản pháp luật có liên quan trực tiếp đến nhiều đối tượng, đặc biệt là các đối tượng yếu thế: Người nghèo, đối tượng chính sách, đồng bào dân tộc thiểu số,...
Ông Võ Vĩnh Nam, Phó Cục trưởng Cục trẻ em (Bộ Lao động-Thương binh Xã hội) cho rằng việc xây dựng văn bản pháp luật phải rõ ràng, đơn giản, dễ hiểu cho người dân dễ tiếp cận, tránh tình trạng có thể hiểu nhầm thành nhiều ý.
Lấy thực tiễn làm thước đo xây dựng luật
Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Lê Văn Thanh đánh giá nhìn về tổng thể trong giai đoạn hơn 10 năm qua, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã làm tốt việc xây dựng và hoàn thiện thể chế pháp luật về lao động, người có công và xã hội; thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm công tác pháp chế, nhất là nhiệm vụ rà soát, xây dựng văn bản quy phạm pháp luật.
Hiện nay hầu hết tất cả các lĩnh vực quản lý của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đều có luật điều chỉnh (1 bộ luật, 9 luật, 2 pháp lệnh), hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về lao động, người có công và xã hội là hơn 400 văn bản đã tạo hành lang pháp lý, cơ chế chính sách quan trọng đã và đang phát huy hiệu quả trên thực tiễn, nhất là trong việc bảo đảm an sinh xã hội, lao động, việc làm, trong đó có những chính sách chưa có tiền lệ, góp phần ổn định và phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.
“Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã thực hiện chỉ đạo của Chính phủ một cách bài bản, hiệu quả; trong đó thực hiện tốt Nghị quyết của Chính phủ về cắt giảm, đơn giản hóa yêu cầu, điều kiện kinh doanh, thủ tục hành chính, góp phần khơi thông các vướng mắc về mặt pháp lý, tháo gỡ khó khăn trong tổ chức thi hành, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo môi trường hành lang pháp lý thông thoáng, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp,” Thứ trưởng Lê Văn Thanh nói.
Để nâng cao chất lượng xây dựng, hoàn thiện chính sách pháp luật, Thứ trưởng Lê Văn Thanh nhấn mạnh cần thường xuyên rà soát, đánh giá, tổng kết việc tổ chức thi hành pháp luật, các cơ chế, chính sách hiện hành nhằm phát hiện các khó khăn, vướng mắc, gây khó khăn, cản trở hoạt động đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp cũng như đời sống của nhân dân, các vấn đề mới phát sinh cần điều chỉnh để kịp thời sửa đổi, bổ sung hoặc đề xuất cơ quan có thẩm quyền sửa đổi để phù hợp với tình hình thực tiễn.
Trong quá trình xây dựng các dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, Thứ trưởng Lê Văn Thanh lưu ý cần tuân thủ đúng quy định, quy trình của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đặc biệt là tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, bảo đảm thực hiện đúng tiến độ, chương trình được đề ra; bám sát thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo, lắng nghe ý kiến nhiều chiều, tổ chức các cuộc hội thảo, tọa đàm, tham vấn ý kiến, nhất là ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, người làm công tác thực tiễn, đối tượng chịu tác động.
Theo Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, quá trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật phải phối hợp chặt chẽ với các cơ quan có liên quan khác; tăng cường sự phản biện xã hội, tăng cường công tác truyền thông để kịp thời thông tin chính sách, nhằm nâng cao chất lượng của các văn bản cũng như sự đồng thuận của xã hội trong xây dựng, ban hành chính sách, pháp luật./.