Bằng chứng thực tiễn từ thông tin bằng hình ảnh
Tại Hội nghị giao ban giữa Thường trực HĐND tỉnh Cao Bằng với Thường trực HĐND các huyện, thành phố năm 2024 mới đây, nhiều ý kiến cho rằng: Để hoạt động chất vấn đạt chất lượng, cần thành lập Đoàn khảo sát để nắm bắt thực trạng, nghiên cứu, thu thập thông tin liên quan đến nhóm vấn đề chất vấn; chú trọng thu thập thông tin bằng hình ảnh làm tư liệu, bằng chứng thực tiễn, chân thực giúp đại biểu có cơ sở nêu câu hỏi chất vấn hoặc tranh luận rõ hơn vấn đề chất vấn, đồng thời giúp chủ tọa điều hành, kết luận nội dung trọng tâm, chính xác.
Nhiều đại biểu chưa chất vấn vấn đề bức xúc
Với vai trò quan trọng của mình, hoạt động chất vấn tại kỳ họp, phiên họp luôn được HĐND các cấp tỉnh Cao Bằng chú trọng đổi mới về hình thức, nội dung, góp phần tạo chuyển biến mạnh mẽ trong công tác quản lý nhà nước, tăng cường hiệu lực, hiệu quả giám sát của HĐND.
Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Nông Thanh Tùng phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Nông Huế
Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Nông Thanh Tùng đề nghị thời gian tới, HĐND các cấp cần thực hiện tốt công tác chuẩn bị nội dung dự kiến đưa ra chất vấn tại kỳ họp. Để nội dung chất vấn được phong phú và phát huy trách nhiệm của mỗi đại biểu, Thường trực HĐND cần trao đổi, phân công các Ban, Tổ đại biểu, đại biểu HĐND chuẩn bị ý kiến để chất vấn. Nội dung chất vấn tại kỳ họp phải là những vấn đề thực sự nổi cộm, bức xúc và ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND tỉnh Cao Bằng tổ chức được 7 phiên chất vấn tại các kỳ họp thường lệ với tổng số 67 câu hỏi chất vấn; tổ chức thành công 2 phiên họp chất vấn của Thường trực HĐND với 35 câu hỏi đăng ký tham gia chất vấn, 18 lượt đại biểu thực hiện quyền chất vấn trực tiếp. 8 tháng năm 2024, đã có 6 câu hỏi chất vấn tại Kỳ họp HĐND tỉnh, 18 câu hỏi chất vấn tại Kỳ họp HĐND cấp huyện; 18 câu hỏi chất vấn tại kỳ họp HĐND cấp xã. Hoạt động chất vấn tại kỳ họp, phiên họp đã có chuyển biến tích cực, chất lượng được nâng lên, được cử tri và Nhân dân đồng tình, đánh giá cao.
Để thực hiện tốt công tác chuẩn bị chất vấn, Thường trực HĐND tỉnh có văn bản đề nghị các Ban, Tổ đại biểu và đại biểu HĐND tỉnh trên cơ sở giám sát, TXCT, qua theo dõi tình hình thực tiễn của địa phương và qua các kênh thông tin khác đề xuất nội dung, người trả lời chất vấn để Thường trực HĐND tỉnh xem xét, lựa chọn phù hợp. Đặc biệt, chủ tọa kỳ họp đề nghị đại biểu HĐND tỉnh đặt câu hỏi chất vấn ngắn gọn, đi thẳng vào nội dung câu hỏi; đồng thời, đề nghị người trả lời chất vấn ngắn gọn, đi thẳng vào trọng tâm câu hỏi, xác định rõ trách nhiệm và đề ra biện pháp để thực hiện tốt hơn vấn đề đại biểu đặt ra...
Dù vậy, tại Hội nghị giao ban giữa Thường trực HĐND tỉnh với Thường trực HĐND các huyện, thành phố năm 2024 do Thường trực HĐND tỉnh Cao Bằng tổ chức mới đây với chủ đề “Nâng cao chất lượng hoạt động chất vấn tại kỳ họp HĐND và phiên họp Thường trực HĐND”, các đại biểu cho rằng: Nhận thức về chất vấn và trả lời chất vấn của cả người hỏi và trả lời vẫn chưa thật sự đúng với mục đích, ý nghĩa của hoạt động này, nên còn e ngại; một số đại biểu ít tham gia chất vấn; số lượng ý kiến chất vấn trong các kỳ họp vẫn còn ít; một số nội dung trả lời chất vấn chưa cụ thể, chưa xác định rõ trách nhiệm, nguyên nhân, chưa đi thẳng vào vấn đề; nhiều đại biểu chưa mạnh dạn, ngại đụng chạm nên chưa dám chất vấn những vấn đề bức xúc cử tri quan tâm. Phần lớn các ý kiến chất vấn chỉ tập trung ở đại biểu chuyên trách...
Cần áp dụng tiêu chí có câu hỏi chất vấn tại các kỳ họp
Theo Trưởng Ban Pháp chế HĐND huyện Hòa An Chu Phương Thanh: Để phiên chất vấn và trả lời chất vấn đạt chất lượng, một trong những giải pháp quan trọng là cần chú trọng khảo sát thực tế để nắm bắt thực trạng, nghiên cứu, thu thập thông tin liên quan, nhất là thông tin bằng hình ảnh làm tư liệu, bằng chứng thực tiễn, chân thực giúp đại biểu có cơ sở nêu câu hỏi chất vấn hoặc tranh luận rõ hơn vấn đề chất vấn; đồng thời, giúp chủ tọa điều hành, kết luận nội dung trọng tâm, chính xác.
Chủ tịch HĐND thành phố Cao Bằng Nguyễn Ngọc Hà nhấn mạnh: Sau các phiên chất vấn, HĐND cần ra thông báo kết luận những nội dung chất vấn quan trọng, cần thiết. Đây là cơ sở để giám sát việc thực hiện "lời hứa" của người trả lời chất vấn. Việc thực hiện lời hứa phải được giám sát kết quả và được báo cáo bằng văn bản gửi tới kỳ họp HĐND gần nhất. Hằng năm, HĐND thành phố kịp thời động viên, khen thưởng các Tổ đại biểu, đại biểu HĐND tích cực trong các hoạt động HĐND, nhắc nhở các đại biểu còn hạn chế trong việc tham gia các hoạt động dân cử.
Phát huy vai trò các Ban, đại biểu HĐND, theo Trưởng Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh Nông Hải Lưu: Các Ban cần thống nhất, phân công thành viên nghiên cứu từng vấn đề cụ thể gắn với phạm vi, lĩnh vực, địa bàn công tác... Với cách làm này, các ý kiến tham gia sẽ đa dạng và phong phú hơn nhưng vẫn bảo đảm tính thống nhất, đúng trọng tâm đối với nội dung chất vấn, đồng thời nâng cao được tinh thần, trách nhiệm của đại biểu. Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh La Văn Hồng thì nhấn mạnh việc cần áp dụng tiêu chí có câu hỏi chất vấn tại các kỳ họp thường lệ làm điểm thưởng trong chấm điểm đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ thành viên của Ban hằng năm.
