Bất ngờ số vụ ly hôn ở Trung Quốc giảm 70%, do đâu mà có?
Theo số liệu thống kê do Bộ Dân chính Trung Quốc công bố, có 296.000 vụ ly hôn được đăng ký trong quý đầu tiên của năm 2021, giảm 72% so với số liệu 1,06 triệu vụ trong quý 4 năm 2020. Đây cũng là mức giảm gần 52% so với cùng kỳ năm ngoái (612.000 vụ).
Theo Bộ luật Dân sự mới có hiệu lực từ ngày 1/1/2021, các cặp vợ chồng nộp đơn ly hôn phải đợi 30 ngày sau khi nộp đơn, trong thời gian này một trong hai bên có thể rút đơn.
Quy định này dựa trên các quy định đã có hiệu lực ở một số khu vực của Trung Quốc. Mặc dù bị nhiều người chỉ trích rằng cản trở các quyền tự do cá nhân và có khả năng bẫy mọi người vào cuộc hôn nhân không hạnh phúc hoặc thậm chí bạo lực, nhưng quy định này được không ít người đánh giá là "đảm bảo ổn định gia đình và trật tự xã hội."
Theo Liên hiệp Phụ nữ toàn Trung Quốc, tình trạng ly hôn đang gia tăng đều đặn ở nước này trong những năm gần đây, một phần do giảm kỳ thị xã hội và tăng quyền tự chủ cho phụ nữ.
Điều này đã làm dấy lên cảnh báo đối với một số nhà hoạch định chính sách, nhất là trong bối cảnh các nhà chức trách đang tính toán các biện pháp khuyến khích người dân sinh thêm con để đối phó với các nguy cơ về dân số.
Yang Zongtao, một quan chức của Bộ Nội vụ, cho biết trong một cuộc họp báo năm ngoái: "Hôn nhân và sinh sản có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Tỷ lệ kết hôn giảm sẽ ảnh hưởng đến tỷ lệ sinh, từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế và xã hội".
"Vấn đề này cần được đặt lên hàng đầu", ông nói và cho biết Bộ sẽ "cải thiện các chính sách xã hội liên quan và tăng cường các nỗ lực tuyên truyền để hướng dẫn công chúng thiết lập các giá trị tích cực về tình yêu, hôn nhân và gia đình."
Giai đoạn “hạ nhiệt” 30 ngày nói trên chính là một phần quan trọng của sự thúc đẩy này, cùng với việc khuyến khích người dân kết hôn và phụ nữ sinh ưu tiên việc sinh con hơn là đi làm. Cuối năm ngoái, đã có tình trạng các cặp vợ chồng vội vã ly hôn trước khi quy định về giai đoạn hạ nhiệt có hiệu lực.
Trung Quốc không phải là quốc gia duy nhất có giai đoạn “hạ nhiệt” như vậy. Cả Pháp và Anh đều yêu cầu các cặp vợ chồng đồng thuận ly hôn phải đợi từ 2 đến 6 tuần để cuộc hôn nhân của họ kết thúc. Các quan chức Trung Quốc đã bảo vệ các quy tắc ngăn chặn các cuộc ly hôn "bốc đồng", chỉ ra rằng trong trường hợp bạo lực gia đình, các bên vẫn có thể kiện ly hôn tại tòa án.
Tuy nhiên, phương án này tốn thời gian và tốn kém hơn nhiều so với việc nộp đơn yêu cầu chấm dứt hôn nhân ở Cục Dân chính. Một báo cáo năm 2018 của Tòa án Nhân dân Tối cao Trung Quốc cho thấy, khoảng 66% các vụ ly hôn tại tòa đã bị bác ngay trong phiên điều trần đầu tiên.
"Rất ít trường hợp ly hôn có thể được chấp thuận trong phiên tòa đầu tiên", Chen Jiaji, một luật sư ly hôn ở Thượng Hải, nói với tờ Sixth Tone, "Các trường hợp ly hôn thường kéo dài ít nhất 6 tháng, những trường hợp phức tạp hơn có thể kéo dài 1 hoặc 2 năm."