Bé 7 tuổi mắc sán lá phổi từ một sai lầm khi ăn cua

Bác sĩ PhùngXuân Hách, Bệnh viện Đặng Văn Ngữ cho biết, bệnh viện mới tiếp nhận một trườnghợp bệnh nhi 7 tuổi ở Tuyên Quang được chẩn đoán mắc sán lá phổi.

Theo chia sẻ củamẹ bệnh nhi, cách đây vài tháng con đã từng phải điều trị tại Bệnh viện NhiTrương ương do bị đau đầu nhiều. Các bác sĩ nghi ngờ con bị xuất huyết não vàđược điều trị tại bệnh viện 1 tháng. Sau đó, bệnh nhi ổn định đã được xuất viện.

Lần vào việnnày, bệnh nhi đau tức ngực, khó thở đã khám tại bệnh viện tỉnh và được chuyểntuyến xuống Bệnh viện Đặng Văn Ngữ. Kết quả khám, xét nghiệm, chụp phim cho thâýbệnh nhi mắc sán lá phổi.

Mẹ bé 7 tuổi vô cùngbàng hoàng khi nghe thông báo con bị bệnh sán lá phổi. Chính căn bệnh này đã khiến con chị bị đautức ngực, khó thở phải nhập viện cấp cứu. Vị phụ huynh cũng cho biết thêm trướcđó, khi ở nhà con chị có ăn cua đá nướng. Bác sĩ cho biết nguyên nhân gây bệnhcó thể là do bệnh nhi đã ăn phải cua đá có nhiễm ấu trùng sán lá phổi chưađược nướng chín kỹ.

Bác sĩ Phùng Xuân Hách thăm khám cho bệnh nhi

Theo bác sĩ Hách,trung bình Bệnh viện tiếp nhận khoảng vài chục ca sán lá phổi/1năm. Người nhiễmsán lá phổi thường có triệu chứng ho nhiều, khạc đờm, đờm kèm máu, có thể có tứcngực, khó thở. Điều này khiến cho bệnh nhân dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khácnhư lao phổi, viêm phổi, viêm phế quản... Khi bệnh nhân có ho, đau tức ngựcthường là đã có tổn thương tại phổi.

Bệnh nhân nhiễm sán lá phổi nếu không đượcchẩn đoán và điều trị kịp thời sẽ để lại những di chứng nặng nề tại phổi.

Tác nhân gây bệnhsán lá phổi

Trên thế giới cóhơn 40 loài sán lá phổi thuộc giống Paragonimus đã được báo cáo lây nhiễm cho độngvật và người. Trong số hơn 10 loài được báo cáo lây nhiễm sang người, phổ biếnnhất là P. westermani. Hiện tại ở Việt Nam mới chỉ phát hiện được loài P. heterotremusgây bệnh trên người.

BS. Hách cho biết,bệnh sán lá phổi được xác định lưu hành ở một số tỉnh phía Bắc: Lai Châu, SơnLa, Hòa Bình, Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang, Lạng Sơn, Nghệ An...

Chu kỳ phát triểncủa sán lá phổi: Sán lá phổi đẻ trứng, trứng theo đờm qua họng ra ngoài hoặctheo phân khi nuốt đờm, trứng rơi xuống nước. Ở môi trường nước trứng phát triểnvà nở ra ấu trùng lông. Ấu trùng lông chui vào ốc để phát triển thành ấu trùngđuôi. Ấu trùng đuôi rời ốc bơi tự do trong nước, xâm nhập vào tôm cua nước ngọt,rụng đuôi phát triển thành ấu trùng nang ở trong thịt và phủ tạng của tôm, cua.

Người (hoặc độngvật) ăn phải tôm, cua có ấu trùng nang chưa được nấu chín như cua nướng, mắmcua, uống nước cua sống thì sau khi ăn, ấu trùng sán vào dạ dày và ruột, xuyênqua thành ống tiêu hóa vào ổ bụng rồi từng đôi một xuyên qua cơ hoành và màngphổi vào phế quản để làm tổ ở đó.

Thời gian từ khiăn phải ấu trùng đến khi có sán trưởng thành khoảng 5-6 tuần.

Ăn cua có ấu trùng nang chưa được nấu chín dễ nhiễm sán

Các triệu chứngchính của bệnh sán lá phổi

Theo BS Hách, người bệnh thườngho kéo dài nhiều tháng, nhiều năm; tiến triển từng đợt cấp tính. Ho và khạc đờmlẫn máu.

- Có thể có tức ngực,khó thở.

- Nghe phổi có ranngáy, ran rít.

- Có hội chứng 3giảm ở đáy phổi khi có tràn dịch màng phổi (nếu sán ở trong màng phổi chúng gâytràn dịch màng phổi).

- Đối với nhữngtrường hợp sán khu trú ở phủ tạng khác, triệu chứng lâm sàng diễn biến phức tạp,tùy theo phủ tạng ký sinh.

Cách phòng bệnh sán lá phổi

Để phòng bệnhsán lá phổi, Bs Hách khuyến cáo:

- Luôn ăn chín,uống sôi. Để phòng trừ bị sán lá phổi, tuyệt đối không ăn cua hoặc tôm chưa nấu chín.

- Quản lý chấtthải như đờm, phân hoặc dịch màng phổi, giữ vệ sinh môi trường.

- Tuyên truyềngiáo dục sức khỏe trong cộng đồng: Ăn chín, uống chín, không ăn cua, tôm chưa nâúchín.

- Giải quyết mầmbệnh bằng cách phát hiện sớm và điều trị đặc hiệu cho người bệnh.

Thúy Ngà