Bông lúa chín... cúi đầu

HLV Moriyasu đứng nghiêm trang ở giữa sân Al Janoub cúi đầu xin lỗi toàn thể người hâm mộ Nhật Bản có mặt trên sân cũng như người Nhật ở quê nhà. Nguồn ảnh: FIFA

Kết thúc vòng bảng, Nhật Bản ngạo nghễ đứng đầu bảng E, đẩy Tây Ban Nha xuống nhì bảng, đồng thời loại đội tuyển Đức và Costa Rica. Vào vòng 1/16, Nhật Bản dẫn trước Croatia 1-0 ở hiệp 1, hòa 1-1 ở hiệp 2 và hai hiệp phụ. Nhật Bản chỉ chịu dừng bước 1-3 trước Croatia trong loạt đá luân lưu sau 11m đầy may rủi. Cũng cần nhắc lại rằng, đội tuyển Croatia vốn chưa từng thua khi phải đá luân lưu 11m ở các kỳ World Cup. Với thành tích rực rỡ ấy, huấn luyện viên (HLV) Hajime Moriyasu đã trở thành HLV châu Á đầu tiên dẫn dắt một đội đứng đầu vòng bảng World Cup và đội tuyển Nhật Bản có quyền hãnh diện về những gì đã thể hiện suốt chặng đường thi đấu vừa qua. Thế nhưng... sau trận đấu, ông Hajime Moriyasu đã đứng nghiêm trang ở giữa sân Al Janoub cúi đầu xin lỗi toàn thể người hâm mộ Nhật Bản đang có mặt ở sân bóng này cũng như toàn thể người Nhật ở quê nhà. Một hành động khiêm nhường và tự trọng khiến cả thế giới ngưỡng mộ ông vô cùng.

Trong văn hóa Nhật Bản, hành động cúi chào được gọi là ojigi. Đây là cách người Nhật dùng để thể hiện sự tôn trọng lẫn nhau hoặc để chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi và khi cần nhờ sự giúp đỡ. Cũng như nhiều quốc gia châu Á khác, xã hội Nhật Bản rất coi trọng thứ bậc trong xã hội. Đây là một yếu tố rất quan trọng trong giao tiếp, đầu càng cúi thấp, càng thể hiện được sự tôn trọng, lòng biết ơn hay sự kính trọng trước một ai đó. Ai từng đến Nhật đều nhìn thấy cái nghiêng mình ở khắp nơi, từ nhà thờ, đền chùa đến trường học... Động tác cúi chào ấy càng thấp càng thể hiện được sự tôn trọng, lòng biết ơn hay sự kính trọng của bản thân. Chính lòng biết ơn ấy đã làm cơ sở để họ hành xử lịch thiệp trong cuộc sống, mà cái nghiêng mình chỉ là một trong những hình thức thể hiện ra bên ngoài. Thông điệp của sự cúi đầu ấy chính là cam kết về sự lịch thiệp và sự sự tử tế trong mọi mối quan hệ và giao dịch xã hội.

Rất đông người hâm mộ đã có mặt tại sân bay Narita để đón đội tuyển Nhật Bản về nước. Nguồn ảnh: AFP.

Sau trận đấu, HLV Moriyasu phát biểu với truyền thông rằng: "Các cầu thủ Nhật Bản đã thi đấu tận lực, họ đã tạo ra một kỷ nguyên mới cho bóng đá Nhật Bản. Tôi muốn bày tỏ lòng biết ơn các cầu thủ và gia đình của họ". Vị HLV 54 tuổi không đề cao công trạng cá nhân, không kể lể thành tích cho riêng mình và quan trọng nhất là ông không chỉ trích các học trò sau trận thua Croatia ở vòng 1/16. Những kỳ tích của đội tuyển Nhật Bản tại World Cup 2022 đều do các cầu thủ xứ hoa anh đào tạo nên. Những hạn chế và khuyết điểm của đội tuyển thì ông nhận hết về mình. HLV Moriyasu đã "giành" được "cúp vàng" trong lòng người dân Nhật Bản khi ông biết trân trọng những giá trị nhân phẩm của các học trò - những chiến binh "Samurai Blue".

Vũ Hải Sơn