Cách chăm sóc trẻ mắc tay chân miệng tại nhà

Bệnh tay chân miệng được nhận biết bằng các nốt ban lấm tấm trên da trẻ. Ảnh: Parenting.

Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm lây từ người sang người, dễ gây thành dịch do virus đường ruột gây ra.

Bệnh lây chủ yếu theo đường tiêu hóa. Nguồn lây chính là nước bọt, phỏng nước và phân của trẻ nhiễm bệnh. Tay chân miệng thường gặp ở trẻ tuổi mẫu giáo do các bé có thói quen cho tay vào miệng.

Biểu hiện của bệnh tay chân miệng

Bé mắc bệnh tay chân miệng thường xuất hiện những triệu chứng sau:

Sốt nhẹ hoặc sốt cao, mệt mỏi, đau họng, biếng ăn, nôn ói, tiêu chảy vài lần trong ngày.
Loét miệng: Vết loét đỏ hay phỏng nước đường kính 2-3 mm ở niêm mạc miệng, lợi, lưỡi. Từ đó dẫn đến đau miệng, bỏ ăn, bỏ bú, tăng tiết nước bọt.
Phát ban dạng phỏng nước: Ban thường trổ ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối và mông. Ban tồn tại trong thời gian ngắn (dưới 7 ngày) sau đó có thể để lại vết thâm, rất hiếm khi loét hay bội nhiễm.

Trẻ có thể lui bệnh và hồi phục hoàn toàn sau 8-10 ngày. Trường hợp không được điều trị kịp thời sẽ xuất hiện biến chứng thần kinh, suy hô hấp, suy tuần hoàn... nguy hiểm đến tính mạng.

Chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà

Trẻ bệnh tay chân miệng thường chỉ sốt nhẹ (dưới 38,5 độ C), loét miệng, nổi hồng ban, mụn nước ở lòng bàn tay, bàn chân và tỉnh táo nên đa phần được bác sĩ cho điều trị ngoại trú.

Phụ huynh có thể chăm sóc trẻ tại nhà như sau:

Uống thuốc hạ sốt, giảm đau, đa sinh tố theo đơn của bác sĩ. Khi trẻ sốt trên 38 độ C có thể hạ sốt bằng cách uống Paracetamol liều 10-15 mg/kg/lần (uống), có thể lặp lại mỗi 4-6 giờ nếu sốt lại.
Cung cấp dinh dưỡng đầy đủ, cho trẻ ăn thức ăn lỏng dễ tiêu, tránh thực phẩm chua, cay…
Trẻ còn bú cần tiếp tục cho ăn sữa mẹ.
Trẻ thường đau họng miệng do vết loét nên có thể sử dụng thuốc tráng niêm mạc dạng sữa nhũ dịch như phosphalugel hoặc varogel hoặc trimafort… Để trẻ ngậm nuốt thuốc 1-2ml/lần để dịu cơn đau rồi mới cho ăn.
Vệ sinh răng miệng thường xuyên, cẩn thận.
Cho trẻ nghỉ học, nghỉ ngơi tại nhà, tránh kích thích và cách ly với trẻ khác.
Tái khám mỗi 1-2 ngày trong 8-10 ngày đầu của bệnh. Trẻ bị sốt phải tái khám mỗi ngày cho đến khi hết sốt ít nhất 48 giờ.

Khi nào cần đưa trẻ đi tái khám ngay?

Phụ huynh lưu ý khi trẻ có một trong các dấu hiệu cảnh báo nặng sau đây, phải đưa trẻ đến bệnh viện ngay bất kể trong đêm:

Sốt cao
Thở bất thường
Quấy khóc liên tục
Khó ngủ hoặc ngủ li bì hoặc ngủ gà
Giật mình, hốt hoảng, chới với
Ngồi không vững hoặc đi loạng choạng
Run tay, chân hoặc co giật
Vả mồ hôi
Nôn ói nhiều, bỏ ăn, bỏ bú
Yếu tay chân
Da nổi bông, vân tím hoặc xanh tái

Phòng ngừa bệnh tay chân miệng như thế nào?

Hiện chưa có vaccine phòng ngừa bệnh tay chân miệng, chủ yếu là phòng ngừa tổng quát nên phụ huynh cần lưu ý:

Mang khẩu trang, vệ sinh cá nhân, rửa tay bằng xà bông, đặc biệt sau khi thay quần áo, tã, tiếp xúc phân, nước bọt khăn trải giường của trẻ
Rửa sạch đồ chơi, vật dụng, tay nắm cửa, thanh vịn, lan can, sàn nhà
Lau sàn bằng nước xà bông
Cách ly bệnh nhi tại nhà. Không cho đến nhà trẻ, trường học, nơi các trẻ chơi tập trung... trong 10-14 ngày đầu của bệnh

BSCKII Nguyễn Minh Tiến

Bệnh viện Nhi đồng Thành phố