Trong những năm qua, Trung Quốc đã đầu tư mạnh tay để phát triển lực lượng hải quân, nhằm bắt kịp và cạnh tranh với Hải quân Mỹ; đáng chú ý là Trung Quốc đã đưa vào trang bị tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo JL-2/3, được cho là có thể tấn công toàn bộ lãnh thổ Mỹ.
Để tìm cách "vượt trên ngăn chặn", đồng thời khắc phục những khó khăn về địa lý rộng lớn của Thái Bình Dương, mà vẫn đảm bảo theo dõi số tàu ngầm đang tăng với tốc độ như "làm bánh bao" của Trung Quốc. Hải quân Mỹ đang đề xuất với Quốc hội Mỹ, tăng tốc độ đóng mới tàu ngầm lớp Virginia lên 3 chiếc/năm, thay vì 2 chiếc như hiện nay.
Trên không, Hải quân đã đưa máy bay trinh sát săn ngầm không người lái Triton mới của mình ở Guam và đầu năm nay; đồng thời ký với công ty Boeing một hợp đồng trị giá 2,4 tỷ USD, để sản xuất thêm 19 máy bay tuần thám biển P-8A Poseidon.
Vai trò của máy bay P-8 Poseidon như một máy bay giám sát công nghệ cao, với các cảm biến, phao thủy âm và vũ khí tiên tiến; P-8 được coi như một phần của chiến lược ngăn chặn, chống lại việc đòi hỏi vô lý của Trung Quốc trên khu vực Biển Đông và đảm bảo tự do hàng hải.
Nhưng nhiệm vụ quan trọng nhất của những máy bay săn ngầm P-8 là theo dõi những tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo (SSBN) ngày càng tăng của Trung Quốc. Đồng thời là công cụ răn đe với hạm đội tàu ngầm này.
Hải quân Trung Quốc trong những năm gần đây, đã và đang mở rộng phạm vi hoạt động ra ngoài khu vực biển Thái Bình Dương. Theo những thông tin tình báo Mỹ tiết lộ, nhiều SSBN của Trung Quốc đã bị phát hiện ở khoảng cách rất xa, so với bờ biển Tây Thái Bình Dương.
Việc Trung Quốc đưa tên lửa đạn đạo mang đầu đạn hạt nhân JL-2 và cả loại mới JL-3 vào trực chiến, đã làm gia tăng áp lực đối với Mỹ. Theo Trung tâm Hàng không và Tình báo Quốc gia Mỹ, Trung Quốc đã triển khai 48 tên lửa JL-2 lên tàu ngầm của họ từ năm 2017.
Với những khó khăn và tốn kém của việc đánh chặn tên lửa đạn đạo, Mỹ áp dụng chiến lược "vượt trên ngăn chặn", đó là phát hiện trước những tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo của Trung Quốc và tiêu diệt trước; không để các tàu ngầm này tiếp cận và phóng tên lửa vào lãnh thổ Mỹ.
Những chiếc máy bay săn ngầm P-8 Poseidon, kết hợp cùng với các tàu ngầm tấn công hạt nhân (SSN) của Hải quân Mỹ, được trang bị những cảm biến hiện đại nhất; tạo thành bộ đôi "song sát", trong việc săn tìm tàu ngầm của Trung Quốc.
Máy bay P-8 có tốc độ 900 km/giờ, nhanh hơn đáng kể so với P-3 Orion mà nó đang thay thế; với 6 thùng nhiên liệu phụ, cho phép P-8 tìm kiếm các vùng biển rộng hơn, và thời gian hoạt động trên không nhiều hơn, để tuần tra các khu vực có nguy cơ cao.
Các kỹ sư Boeng cho biết, P-8 có thể hoạt động trong các nhiệm vụ tìm kiếm kéo dài đến 10 giờ, ở phạm vi đến 1.200 hải lý. Thời gian hoạt động trên không dài hơn, có thể quần lượn liên tục ở những khu vực nghi vấn cùng với các thiết bị định vị tốt, bảo đảm cho P-8 có thể bao phủ các khu vực rộng, để tìm kiếm các SSBN "ẩn" của Trung Quốc.
P-8A một biến thể quân sự hóa của máy bay chở khách Boeing 737-800; những thay đổi bao gồm, các giá phóng ngư lôi và tên lửa chống hạm Harpoon; 129 phao tiêu và cần tiếp nhiên liệu trên không, cung cấp khả năng hoạt động xa hơn, khả năng phát hiện mục tiêu và nhiều lựa chọn tấn công khác nhau.
Do P-8 có thể thực hiện các nhiệm vụ săn ngầm bằng các phao thủy âm từ độ cao lớn hơn so với tàu nổi, trực thăng hoặc các máy bay bay thấp khác. Độ cao hoạt động của P-8 có thể giúp nó tránh được hỏa lực tầm thấp từ các tàu chiến nhỏ của đối phương.
Không giống như nhiều máy bay không người lái và các phương tiện săn ngầm khác, P-8 không chỉ có thể phát hiện và theo dõi các tàu ngầm của đối phương, mà còn có thể tấn công và tiêu diệt chúng, bằng những vũ khí mang theo, như bom chìm hoặc tên lửa hành trình.
P-8 được trang bị radar giám sát AN/APY-10 mảng pha quét điện tử chủ động (EASA), radar khẩu độ tổng hợp theo dõi mục tiêu di chuyển trên mặt đất; camera quang điện/hồng ngoại MX-series, được tối ưu hóa để quét bề mặt đại dương; phao thủy âm của Poseidon, có thể tìm thấy tàu ngầm ở nhiều độ sâu khác nhau dưới mặt nước.
Một chiếc P-8 có thể hoạt động như một "nút", trong một mạng "lưới săn" bao gồm tàu nổi, máy bay trinh sát không người lái gắn cảm biến hàng hải, máy bay chiến đấu hải quân và tàu ngầm. Là một "nút" đóng góp vào các nhiệm vụ săn ngầm, được kết nối với nhau của Hải quân Mỹ.
Phương pháp săng ngầm chủ yếu của P-8 là thả các phao thủy âm và la bàn từ xuống độ sâu xác định trước, những thiết bị này được kết nối bằng cáp với bộ phát sóng vô tuyến nổi trên bề mặt, phao thủy âm có thể chuyển đổi tín hiệu âm thanh từ nước, thành tín hiệu vô tuyến và gửi đến bộ xử lý máy tính của P-8 theo thời gian thực.
Ngoài ra, những phao thủy âm do Poseidon thả, sẽ tham gia vào tuyến "Phòng thủ dưới nước" của Hải quân Mỹ; đây là một mạng lưới liền mạch, gồm các thiết bị thủy âm, cảm biến trải dài từ các khu vực ven biển ngoài khơi phía Bắc Trung Quốc đến gần Philippines cho đến tận Indonesia. Phát hiện kịp thời những tàu ngầm Trung Quốc ngay khi chúng còn đang nằm ngoan ngoãn ở cảng. Nguồn ảnh: Pinterest.
Cực hiếm cảnh tượng bên trong máy bay săn ngầm P-8 Poseidon thực hiện nhiệm vụ. Nguồn: USnavy.
Tiến Minh