Cải tạo chung cư cũ Hà Nội: Khởi động lại sau nhiều năm trì trệ

Hà Nội hiện có hơn 1.500 chung cư cũ.

Chung cư cũ xuống cấp nghiêm trọng

Tại chung cư G6A, phường Thành Công, quận Ba Đình, nơi được xem là một trong những khu nhà chung cư cũ xuống cấp nghiêm trọng nhất Hà Nội, người dân đã phải sống trong cảnh tạm cư suốt 6 năm qua, vẫn chưa biết khi nào mới có thể quay về nhà mới.

Ông Đức Anh - một cư dân tại đây chia sẻ: “Chúng tôi luôn mong ngóng được trở về nhà cũ, nhưng đến nay vẫn chưa có thông tin chính thức về thời gian hoàn thành dự án”.

Tình trạng của chung cư G6A là ví dụ điển hình cho hàng nghìn hộ dân đang sinh sống tại các chung cư cũ trên địa bàn Hà Nội. Việc xuống cấp nghiêm trọng của các công trình này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người dân mà còn tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, đe dọa tính mạng và tài sản.

Không chỉ riêng khu chung cư G6A, hàng nghìn hộ dân sinh sống tại các khu chung cư cũ khác trên địa bàn Hà Nội cũng đang trong tình trạng tương tự. Các công trình này, được xây dựng từ những năm 1960-1992, đã xuống cấp nghiêm trọng, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người dân và mỹ quan đô thị.

Mặc dù đã có Đề án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ được phê duyệt từ năm 2021, nhưng tiến độ thực hiện vẫn còn rất chậm. Nhiều nguyên nhân được chỉ ra, trong đó có thể kể đến sự thiếu đồng bộ trong các quy định pháp lý, khó khăn trong việc lựa chọn chủ đầu tư, và đặc biệt là việc lập và phê duyệt quy hoạch chi tiết.

Ông Bùi Tiến Thành, Trưởng Phòng Phát triển đô thị, Sở Xây dựng Hà Nội, thừa nhận rằng công tác cải tạo chung cư cũ đang gặp phải nhiều khó khăn. “Nút thắt” hiện nay chủ yếu tập trung ở các khâu liên quan đến cơ sở pháp lý, quy hoạch chi tiết và lựa chọn chủ đầu tư.

Đồng quan điểm, ông Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho rằng, nguyên nhân chính là do thiếu cơ sở pháp lý rõ ràng và lực lượng tư vấn còn hạn chế. Bên cạnh đó, việc lấy ý kiến của người dân cũng gặp nhiều khó khăn do khung giá đền bù và chính sách tái định cư chưa được cụ thể.

Những tín hiệu tích cực

Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, đã có những tín hiệu tích cực cho thấy tình hình đang dần được cải thiện. Việc ban hành Nghị định 98/2024/NĐ-CP và Luật Thủ đô năm 2024 đã bổ sung nhiều quy định mới, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc triển khai các dự án cải tạo chung cư cũ.

Trong đó, nghị định đã kế thừa các quy định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư tại Nghị định số 69/2021/NĐ-CP, như hệ số bồi thường K=1-2 lần; Nhà nước bố trí kinh phí kiểm định nhà chung cư, lập quy hoạch; bố trí chỗ ở tạm thời cho các chủ sở hữu trong thời gian thực hiện dự án, cơ chế ưu đãi đối với chủ đầu tư...

Tuy nhiên, quy định mới cụ thể hơn so với Nghị định số 69/2021/NĐ-CP ở chỗ các hộ tầng 1 được hưởng hệ số bồi thường K=1-2 lần, các hộ tầng 2 trở lên hưởng hệ số bồi thường K=1-1,5 lần.

Theo ông Mạc Đình Minh - Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, việc giao quyền cho UBND các quận, huyện quyết định hệ số bồi thường K được kỳ vọng sẽ giúp rút ngắn thời gian đàm phán và thống nhất giữa các bên liên quan. Đồng thời, cơ chế đấu giá quyền sử dụng đất trong trường hợp không tìm được chủ đầu tư cũng là một giải pháp khả thi để đẩy nhanh tiến độ các dự án.

Trên thực tế, UBND các quận, huyện là đơn vị nắm được chính xác vị trí dự án, quy mô dân số và toàn bộ quy hoạch chung cư cũ tại địa bàn. Do đó, để tính hệ số K sát nhất, bảo đảm tiêu chí hiệu quả cho chủ đầu tư, quyền lợi cho người dân, việc giao cho UBND cấp quận, huyện là phù hợp. Thực hiện nhiệm vụ được giao, Sở Xây dựng sẽ giám sát việc xác định hệ số K bảo đảm chính xác, hiệu quả.

Cải tạo chung cư cũ là một nhiệm vụ cấp bách và phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ của các cấp chính quyền, các cơ quan chức năng và người dân. Với những nỗ lực của thành phố và sự hỗ trợ của các chính sách mới, hy vọng rằng trong thời gian tới, vấn đề này sẽ được giải quyết một cách hiệu quả, mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân.

Hải Yến