Căng thẳng tại Trung Đông: Ai Cập quan ngại thảm họa nhân đạo ở Gaza và Liban

Ngoại trưởng Ai Cập Badr Abdelatty trong cuộc họp báo ở Tokyo, Nhật Bản. Ảnh: Kyodo/TTXVN

Phóng viên TTXVN tại Cairo dẫn thông báo của Bộ Ngoại giao Ai Cập cho biết, trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Thụy Điển Maria Malmer Stenergard, Ngoại trưởng Abdelatty nhấn mạnh sự cần thiết phải ngừng bắn ngay lập tức ở Dải Gaza và Liban, song song với việc triển khai các hoạt động viện trợ nhân đạo và cứu trợ vô điều kiện. Ông Abdelatty đánh giá cao đóng góp đáng kể của Thụy Điển trong việc hỗ trợ Cơ quan cứu trợ của Liên hợp quốc (LHQ) dành cho người tị nạn Palestine (UNRWA), đồng thời chỉ trích các hành động của Israel làm suy yếu nỗ lực của cơ quan này.

Cũng trong cuộc hội đàm, nhà ngoại giao hàng đầu của Ai Cập tái khẳng định rằng hòa bình, an ninh và ổn định chỉ có thể đạt được thông qua việc thành lập một nhà nước Palestine độc lập, dựa trên đường biên giới ngày 4/6/1967, với Đông Jerusalem là thủ đô. Ngoài ra, ông Abdelatty cũng trao đổi về những nỗ lực của Ai Cập trong việc hạ nhiệt căng thẳng ở Liban thông qua việc tăng cường thảo luận với các đối tác khu vực và quốc tế. Ông nhấn mạnh cần phải thực hiện đầy đủ Nghị quyết 1701 của Hội đồng Bảo an LHQ và hỗ trợ các thể chế của Liban, đồng thời tái khẳng định lập trường của Cairo phản đối các cuộc tấn công của quân đội Israel vào Lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ tại Liban (UNIFIL).

Ai Cập đã nhiều lần kêu gọi giảm leo thang để ngăn chặn nguy cơ xảy ra xung đột toàn diện ở Trung Đông, gây ra những rủi ro nghiêm trọng cho an ninh của tất cả các quốc gia cũng như người dân trong khu vực.

Cùng ngày, báo The National News của Các Tiểu vương quốc A Rập Thống nhất (UAE) dẫn các nguồn thạo tin cho biết Ai Cập phản đối kế hoạch của Israel đối với “Gaza thời hậu chiến”, trong đó có việc thiết lập vùng đệm ở phía Bắc Gaza và sơ tán hàng trăm nghìn người Palestine đến các khu vực gần biên giới Ai Cập. Các nguồn tin cho hay “thông điệp phản đối” của Cairo đã được chuyển tới đại diện Cơ quan tình báo Mossad và Cơ quan an ninh Shin Bet của Israel trong cuộc gặp giữa các quan chức tình báo của hai nước ở Cairo ngày 20/10.

Theo kế hoạch “Gaza thời hậu chiến”, Israel có ý định phân chia phần phía Bắc của Gaza thành 5 “khu vực an ninh”, nơi sẽ không có bất kỳ hoạt động tái thiết nào. Ngoài ra, quân đội Israel sẽ chỉ cho phép những người di tản trên 60 tuổi được trở về nhà của họ ở phía Bắc dải Gaza.

Một nguồn tin tiết lộ quân đội Israel sẽ kiểm soát trực tiếp khu vực phía Bắc Gaza, cùng với sự hỗ trợ của lực lượng dân quân địa phương vốn được coi là đối địch với phong trào Hồi giáo Hamas.

Vấn đề hiện diện quân sự của Israel tại Hành lang Philadelphi, dải đất hẹp dọc biên giới giữa Gaza và Ai Cập, cũng như ở cửa khẩu biên giới Rafah bên phía Palestine cũng đã được thảo luận trong cuộc gặp ngày 20/10 giữa các quan chức tình báo Ai Cập và Israel. Phía Ai Cập đã gia hạn yêu cầu quân đội Israel rời khỏi các khu vực này, cho rằng việc quân đội Israel hiện diện tại đây là hành vi vi phạm Hiệp ước hòa bình năm 1979 giữa hai nước cũng như các hiệp định sau đó. Về phần mình, phía Israel khẳng định binh sĩ của họ cần được duy trì để ngăn chặn việc các đường hầm giữa Gaza và Ai Cập được dùng để buôn lậu vũ khí và các khí tài khác cho Hamas.

Liên quan đến cuộc xung đột giữa Israel và phong trào Hezbollah ở Liban, cùng ngày 21/10, Đặc phái viên Mỹ Amos Hochstein, đang ở thăm Beirut, cho biết Washington đang nghiên cứu "công thức" để chấm dứt xung đột và rằng, việc các bên chỉ cam kết tuân thủ Nghị quyết 1701 trước đó của LHQ là không đủ.

Nghị quyết này chấm dứt vòng xung đột cuối cùng giữa Israel và Hezbollah năm 2006, yêu cầu hai bên không duy trì quân đội và vũ khí tại miền Nam Liban, ngoại trừ các lực lượng của Chính phủ Liban.

Ông Hochstein, người đã gặp Chủ tịch Quốc hội Liban Nabih Berri và Thủ tướng tạm quyền Najib Mikati, cho rằng việc các bên không tuân thủ Nghị quyết 1701 khiến cuộc xung đột hiện nay ngày càng nguy hiểm và tình hình đã vượt khỏi tầm kiểm soát. Ông Hochstein khẳng định cộng đồng quốc tế và Mỹ "cam kết tái thiết đất nước Liban và quân đội Liban, cũng như bảo vệ Liban và các cảng của nước này".

Nguyễn Trường-Nguyễn Tùng (TTXVN)