Chiến sự ở Sudan lại bùng phát, tù nhân chiến tranh thoát ra ngoài

Lệnh ngừng bắn lại bị phớt lờ

Lực lượng vũ trang Sudan (SAF) và Lực lượng hỗ trợ nhanh bán quân sự (RSF) đã đồng ý ngừng bắn trong 72 giờ bắt đầu từ thứ Ba sau các cuộc đàm phán do Mỹ và Ả Rập Xê Út làm trung gian.

Một khu dân cư bị tàn phá bởi giao tranh giữa các phe phái ở Sudan. Ảnh: AP

Tuy nhiên, sau khi màn đêm buông xuống, người ta có thể nghe thấy tiếng súng và tiếng nổ ở Omdurman, một trong những thành phố gần Thủ đô Khartoum trên sông Nile, nơi quân đội sử dụng máy bay không người lái để nhắm vào các vị trí của RSF.

Quân đội Sudan cũng sử dụng máy bay không người lái để cố gắng đẩy lùi các chiến binh RSF khỏi một nhà máy lọc nhiên liệu ở Bahri, thành phố thứ ba tại nơi hợp lưu của sông Nile Xanh và sông Nile Trắng.

Kể từ khi Sudan nổ ra giao tranh giữa quân đội và RSF vào ngày 15 tháng 4, làm chệch hướng quá trình chuyển đổi sang nền dân chủ dân sự, các lực lượng bán quân sự đã cắm chốt tại các khu dân cư và quân đội đã tìm cách nhắm mục tiêu vào họ từ trên không.

Cuộc giao tranh đã biến các khu dân cư thành bãi chiến trường. Các cuộc không kích và pháo kích đã giết chết ít nhất 459 người, làm bị thương hơn 4.000 người, phá hủy các bệnh viện và hạn chế phân phối lương thực tại một quốc gia đã phụ thuộc vào viện trợ cho 1/3 trong số 46 triệu dân.

Một viên đạn cối đã bắn trúng trung tâm y tế Al-Roumi ở Omdurman hôm thứ Ba và phát nổ bên trong cơ sở, làm bị thương 13 người, theo một quan chức bệnh viện cho biết.

Mối lo mới từ các tù nhân thoát ra ngoài!

Trong một dấu hiệu nữa cho thấy tình hình an ninh đang xấu đi, cựu Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Sudan Ahmed Haroun, người đang bị Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) truy nã về tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người ở Darfur, cho biết ông và các quan chức khác được phép rời khỏi nhà tù Kober.

Sau các báo cáo về vụ vượt ngục trong những ngày gần đây, Haroun nói rằng điều kiện ở Kober đã xấu đi rất nhiều. Một người biểu tình bị giam giữ ở đó cho biết trong một tuyên bố vào Chủ nhật rằng các tù nhân đã được thả sau một tuần không có nước hoặc thức ăn.

Cựu Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Sudan, Ahmed Haroun, đã thoát ra khỏi nhà tù. Ảnh: WK

Haroun và các quan chức được trả tự do khác đã phục vụ dưới thời cựu Tổng thống Omar al-Bashir, người lên nắm quyền trong một cuộc đảo chính quân sự năm 1989 và bị lật đổ trong một cuộc nổi dậy của quần chúng vào năm 2019.

ICC ở Den Haag từng cáo buộc Haroun tổ chức lực lượng dân quân tấn công dân thường trong một diệt chủng ở Darfur vào năm 2003 và 2004. Nơi ở của Bashir hiện chưa được xác định.

Ngoài ra, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết một trong các bên tham chiến đã nắm quyền kiểm soát một cơ sở y tế quốc gia ở Khartoum và bày tỏ lo ngại về các mối nguy sinh học tiềm ẩn từ mầm bệnh sởi và dịch tả đối với vắc xin được lưu trữ ở đó.

Sau cuộc di tản của các đại sứ quán và nhân viên cứu trợ khỏi quốc gia lớn thứ ba châu Phi, những lo ngại đã được dấy lên rằng thường dân ở lại sẽ gặp nguy hiểm lớn hơn nếu thỏa thuận đình chiến không được thực hiện.

Cuộc chiến đã làm tê liệt các bệnh viện và các dịch vụ thiết yếu khác, đồng thời khiến nhiều người mắc kẹt trong nhà với nguồn cung cấp thực phẩm và nước uống ngày càng cạn kiệt.

Với các thi thể nằm rải rác trên đường phố, nhóm viện trợ quốc tế Medecins sans Frontieres (MSF) cho biết điều đáng báo động là họ không thể đưa nguồn cung cấp hoặc nhân sự mới vào Sudan.

Văn phòng nhân đạo của Liên hợp quốc (OCHA) cho biết tình trạng thiếu lương thực, nước, thuốc men và nhiên liệu đang trở nên "cực kỳ nghiêm trọng", với giá các mặt hàng cơ bản bao gồm nước đóng chai tăng cao và cơ quan này buộc phải cắt giảm hoạt động vì lý do an toàn.

Hoàng Anh (theo Reuters, AP)