Chiến thắng ung thư, khó mà dễ!

Nỗi đau của bệnh nhân và mất mát của gia đình họ là nỗi đau đáu của các bác sĩ vì Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh ung thư cao trên thế giới.Hàng năm, số lượng người mới mắc các căn bệnh ung thư không ngừng tăng lên, và 1/2 trong số này tử vong.

Nghe truyền miệng, “không đụng dao kéo”

Câu chuyện đau lòng mà tôi thường xuyên gặp trong quá trình điều trị ung thư tại BV Ung bướu TP.HCM là nhiều bệnh nhân được phát hiện giai đoạn rất sớm, nếu mổ sẽ được chữa khỏi hoàn toàn. Nhưng khi chuẩn bị phẫu thuật, bệnh nhân bỏ trốn hay xin xuất viện vì rất nhiều lý do: sợ mổ, sợ đụng dao kéo vào sẽ làm bệnh lan nhanh hơn; nghe lời truyền miệng đi điều trị thuốc nam, thuốc bắc, thuốc gia truyền, dùng lá cây, trị thầy bà và nhiều cách phản khoa học khác... Sau một thời gian ngắn, bệnh nhân quay lại bệnh viện với tình trạng bệnh trầm trọng hơn, đau đớn vật vã, khó thở, không đi tiêu tiểu được, bụng chướng không ăn uống được, không còn khả năng điều trị triệt để và thậm chí tử vong khi vừa đến bệnh viện.

Không chỉ có vậy, rất nhiều bệnh nhân ung thư còn gặp phải sai lầm khi chữa trị căn bệnh này như nhịn đói, uống nước hoa quả...nhằm mục đích để tế bào ung thư chết đi. Đây là sai lầm trầm trọng khiến bệnh nhân nhanh chóng suy kiệt, suy mòn do ung thư và do suy dinh dưỡng.

Nguyên nhân khiến tỷ lệ mắc và tử vong do ung thư tăng cao phần lớn là do những nhận thức không đúng, thậm chí sai lầm của người dân Việt Nam, như:

1. Không thực hiện các biện pháp phòng ngừa (chích ngừa viêm gan siêu vi A/B HBV, chích ngừa virus gây u nhú ở người HPV…; lạm dụng quá nhiều rượu, bia; hút thuốc chủ động và cả thuốc lá thụ động; lười vận động, ngại ăn rau…).

2. Không đi tầm soát bệnh (một số bệnh phát hiện sớm có thể trị khỏi: ung thư cổ tử cung, ung thư đại trực tràng, ung thư tuyến vú …).

3. Không điều trị đúng cách (uống thuốc nam, thuốc bắc không rõ nguồn gốc hoặc chưa có những bằng chứng khoa học khẳng định hiệu quả trong hỗ trợ ung thư, thầy lang, bùa ngải…).

4. Một số sai lầm chết người:

- Bệnh nhân mắc ung thư “càng đụng dao kéo càng nhanh chết!”.

- Ung thư là bản án tử hình.

- Trải qua điều trị ung thư có nghĩa là không thể sống và làm việc bình thường lại được.

- Tất cả các liệu pháp điều trị ung thư đều đau đớn.

- Bệnh ung thư có tính lây lan.

- Người bị bệnh ung thư không nên ăn đường.

- Không nên bồi dưỡng dinh dưỡng cho bệnh nhân ung thư vì làm thế là nuôi bướu, nuôi tế bào ung thư.

- Dùng siêu thực phẩm có thể chữa khỏi ung thư.

Trong khi đó, thực tế, hiện có khoảng 30 - 40% bệnh nhân ung thư được chẩn đoán đúng và điều trị sớm, hầu hết ở giai đoạn muộn, di căn và biến chứng. Do đó, việc điều trị gặp nhiều khó khăn, thời gian điều trị kéo dài, giảm hiệu quả điều trị bệnh, mà chi phí điều trị tăng cao đồng thời kéo dài kèm với tỷ lệ tái phát và tử vong cao.

Ung thư không phải là hết

Một thực trạng đáng buồn là khi biết mình bị ung thư, bệnh nhân lại không tuân thủ chỉ dẫn điều trị của bác sĩ mặc dù bệnh còn ở giai đoạn điều trị được. Lúc này người bệnh rất lo lắng hoang mang; đây là cơ hội cho những lời dụ dỗ, lừa lọc của những phương pháp điều trị không đúng, không có cơ sở khoa học (thầy lang, thầy cúng, thầy bùa, thuốc nam, bắc không rõ loại…). Đến khi bệnh không hết mà ngày càng nặng thêm, lúc này bệnh nhân mới quay lại bệnh viện đã quá muộn, không còn khả năng điều trị khỏi, phải sống trong đau đớn, bi thảm, tiền mất tật mang và tử vong.

Công tác 27 năm tại BV Ung bướu TP.HCM, tôi nhận được nhiều kinh nghiệm điều trị cho bệnh nhân ung thư và cũng đã chứng kiến rất nhiều bệnh nhân đến đây điều trị.Tôi khẳng định, nhiều bệnh nhân hiện giờ vẫn khỏe mạnh, vẫn tái khám thường xuyên và không bị tái phát. Họ kéo dài thời gian sống trên 5 năm đến hơn 10 năm, với chất lượng cuộc sống không quá tồi tệ…

Và cũng có nhiều bệnh nhân chúng tôi không thể điều trị vì đến quá muộn, quá nặng (do bỏ điều trị, do điều trị không đúng…). Chắc chắn, nếu không tuân thủ hướng dẫn và điều trị đúng cách của bác sĩ, hậu quả rất nghiêm trọng và sẽ hối tiếc về sau! Có những sai lầm con người có thể sửa được hay làm lại từ đầu. Nhưng sai lầm trong điều trị ung thư, trả giá rất đắt và nghiêm trọng: đó là mạng sống của chính mình!

Thật là đau lòng khi chứng kiến không ít trường hợp thương tâm vì quyết định sai lầm của người bệnh, đáng lẽ họ sẽ được chữa hết bệnh ung thư hay ít nhất cũng có thể kéo dài thời gian sống còn mà không đau đớn bi thảm, nhưng vì một quyết định sai lầm, mất nhiều thời gian vàng để điều trị không đúng cách (thầy bùa, thầy lang, thuốc không rõ loại…) và không tuân theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa làm bệnh trầm trọng hơn, trễ hơn đến mức không còn khả năng điều trị.

Sống vui sống khỏe cùng ung thư

Điều trị ung thư hiện nay phát triển rất mạnh với nhiều phương pháp điều trị hiện đại có thể chữa lành bệnh. Điều trị ung thư chính thống là điều trị đa mô thức, nghĩa là phải phối hợp một cách nhuần nhuyễn các vũ khí điều trị: phẫu trị - hóa trị - xạ trị - miễn dịch liệu pháp - hormon - thuốc nhắm trúng đích…

Các biện pháp điều trị khác như liệu pháp dinh dưỡng, sản phẩm bổ sung…chỉ mang tính hỗ trợ. Đối với bệnh ung thư, bệnh nhân cần đến khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa ung thư và tư vấn bác sĩ các phương pháp điều trị.

Sau quá trình điều trị, bệnh nhân cũng nên tái khám định kỳ: nếu tái phát bệnh nhân cần được phát hiện sớm và có chiến lược điều trị phù hợp và hiệu quả.

Mọi người nên nhớ rằng hiện nay trên thế giới hàng năm người ta bỏ ra hàng tỷ USD để nghiên cứu thuốc điều trị ung thư.Tuy nhiên, vẫn chưa tìm ra cây, cỏ nào điều trị đặc hiệu cho ung thư. Ngay cả Trung Quốc, nước có nền y học cổ truyền phát triển lâu đời và có rất nhiều cây thuốc quý, vẫn chưa tìm ra thuốc điều trị đặc hiệu ung thư!

Điều mà ai cũng thấy được là: nếu thầy bùa, thầy lang, thuốc nam, thuốc bắc, cây cỏ …mà điều trị được bệnh ung thư các bệnh viện ung thư, các trung tâm nghiên cứu về ung thư trên toàn thế giới đã đóng cửa. Thực tế ngược lại.

Vậy làm sao mình tin vào những tin đồn vô căn cứ mà trả giá đắt và sinh mạng để tìm điều trị bằng những phương pháp không có cơ sở khoa học và có trường hợp nào đã được chứng minh điều trị hết bằng những phương pháp vô căn cứ này không? Hiện tại có cơ sở, đơn vị, hay nước nào dùng các phương pháp này để điều trị ung thư không?

Có chăng đây là những phương pháp điều trị hỗ trợ, giúp cơ thể khỏe mạnh, tăng cường sức đề kháng giúp kềm chế căn bệnh ung thư, không cho nó phát triển, tái phát sau khi đã lấy đi phần lớn khối bướu bởi những phương pháp điều trị chính thống nêu trên.

Trên thế giới hiện nay người ta hay dùng cụm từ “cancer survivor” (người sống sót sau căn bệnh ung thư) để chỉ những người bệnh ung thư đã điều trị ung thư tích cực và vẫn sống nhiều năm sau điều trị.

Tôi thích gọi họ là người chiến thắng căn bệnh ung thư hơn, vì tôi hiểu họ đã dũng cảm như thế nào để vượt qua căn bệnh này.Họ đã phải vượt qua những cung bậc cảm xúc từ lo lắng, giận dữ, cô đơn, tuyệt vọng…từ khi được chẩn đoán đến lúc điều trị.Họ phải vượt qua được nỗi sợ hãi khi chấp nhận mình mang căn bệnh ung thư và dũng cảm đối diện với nó; chiến thắng những đau đớn do bệnh tật và cả do việc điều trị mang lại để đi đến cùng và có một cơ hội được sống. Vâng, điều trị ung thư cần có một sự dũng cảm lớn lao từ người bệnh, và người thầy thuốc chỉ có thể điều trị nếu bệnh nhân cũng mong muốn điều đó và sẵn lòng để bác sĩ giúp mình.

Theo lương y Thích Tuệ Tâm (Giám đốc Điều hành Trung tâm Kế thừa và Ứng dụng Y học cổ truyền Tuệ Tĩnh Đường Liên Hoa, Phó Chủ tịch Hội Đông y tỉnh Thừa Thiên - Huế), hiện Đông y vẫn chưa có phương pháp chữa lành ung thư mà chỉ kềm hãm sự phát triển của tế bào ung thư, kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân. Một số loại thảo dược có tác dụng bồi bổ thể trạng, tăng cường miễn dịch, hạn chế sự phát triển của tế bào ung thư, làm tăng chất lượng cuộc sống nhưng không thể khẳng định chữa lành ung thư.

Lời khuyên của thầy thuốc
HẦU HẾT UNG THƯ ĐỀU CÓ THỂ CHỮA TRỊ ĐƯỢC
Là bệnh nguy hiểm nhưng 1/3 loại ung thư có thể phòng ngừa, 1/3 chữa khỏi hoàn toàn (ở giai đoạn sớm), 1/3 kéo dài cuộc sống (giai đoạn muộn).
- Nếu bị ung thư, bệnh nhân nên đến cơ sở chuyên sâu về điều trị ung thư để được hưởng những kỹ thuật điều trị ung thư hiện đại nhất trên thế giới.
- Sau khi điều trị xong và được cho xuất viện về để theo dõi, bệnh nhân phải đi tái khám theo dõi đều đặn. Thời điểm này, nếu bệnh nhân muốn uống thuốc nam, thuốc bắc (chẳng hạn lá cây đu đủ, máu rắn,...) cần phải được tư vấn của bác sĩ, hay đến những cơ sở Đông dược, y học cổ truyền... nhưng phải cẩn thận vì gan, thận có thể hư bất cứ lúc nào.
Phải có chế độ sinh hoạt điều độ, lành mạnh, đúng cách cho bản thân:
- Tinh thần là quan trọng nhất. Lạc quan sẽ là phương thuốc nhiệm mầu làm tăng miễn dịch chống lại tế bào ung thư.Nằm liệt giường than khóc có giúp mình được gì không?Vì vậy, hãy quên căn bệnh đi, vui sống và sinh hoạt bình thường với gia đình và xã hội.

Lạc quan sẽ là phương thuốc nhiệm mầu làm tăng miễn dịch chống lại tế bào ung thư.

- Chế độ tập luyện thể dục thể thao hợp lý tùy theo tuổi và tùy theo bệnh: đi bộ, chạy xe đạp, dưỡng sinh, yoga, hay chơi môn thể thao nào đó phù hợp với mình.- Chế độ ăn uống phù hợp, không kiêng cữ thái quá, ăn đủ chất và nhiều dinh dưỡng ngũ cốc, rau quả…- Tham gia hội hè, đoàn đội, câu lạc bộ của những người bị ung thư cùng chia sẻ kinh nghiệm sống và điều trị (hiện tại có rất nhiều câu lạc bộ của những người bị ung thư như: câu lạc bộ ung thư vú, câu lạc bộ người bị ung thư phụ khoa...) và sinh hoạt dưỡng sinh, du lịch…- Những người chưa bệnh phải đi chích ngừa, thường xuyên tầm soát sức khỏe…

BS.CKII. NGUYỄN VĂN TIẾN