Chile hủy đăng cai APEC, Mỹ - Trung khó xoay xở
Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC), dự kiến diễn ra tại Santiago từ ngày 15-17/11, được chờ đợi sẽ là cơ hội làm giảm căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc.
Giới chức Mỹ cho biết Tổng thống Donald Trump đã lên kế hoạch gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại APEC để bàn về thỏa thuận thương mại, sau 18 tháng hai nước trải qua căng thẳng thương mại leo thang dồn dập.
Chile hủy đăng cai APEC khi chỉ cách thời điểm diễn ra sự kiện hơn nửa tháng và chưa có địa điểm mới nào được tìm ra. Các chuyên gia thương mại nói rằng việc tìm ra địa điểm thay thế cho một diễn đàn lớn trong một khoảng thời gian ngắn như vậy sẽ rất khó khăn.
“Những hội nghị như vậy, nhất là liên quan đến 21 lãnh đạo các nền kinh tế, là một sự kiện lớn, và việc chuyển địa điểm chỉ trong vòng 2 tuần là điều bất khả thi”, ông Matthew Goodman, một cựu quan chức Hội đồng an ninh quốc và và là cố vấn cho Trung tâm nghiên cứu quốc tế và chiến lược (CSIS) tại Washington, nhận định.
Nhưng Nhà Trắng cho biết Mỹ dự kiến sẽ vẫn ký một thỏa thuận thương mại sơ bộ với Trung Quốc trong tháng tới.
“Chúng tôi trông đợi hoàn tất Giai đoạn 1 của thỏa thuận thương mại lịch sử với Trung Quốc trong cùng khoảng thời gian đã dự kiến từ trước”, Reuters dẫn thông báo từ Nhà Trắng.
Nhà Trắng đang “gửi tín hiệu rõ ràng rằng họ thực sự muốn cuộc gặp song phương giữa ông Trump với ông Tập diễn ra. Nhưng có khả năng họ sẽ phải để bộ trưởng thương mại hoặc đại sứ ký thỏa thuận giai đoạn một và đợi cơ hội khác để hai lãnh đạo gặp nhau”, ông Goodman nói.
Trung Quốc đề xuất hai lãnh đạo sẽ gặp nhau ở Macau, một nguồn tin thương mại nắm được vấn đề nói với Reuters.
Ông Michael Hirson, chuyên gia công tác tại hãng tư vấn Eurasia Group, nói rằng thay đổi vào phút chót này có thể làm chậm kế hoạch ký thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung, nhưng 70% khả năng hai nước ký thỏa thuận này trước cuối năm nay.
“Cả hai lãnh đạo đều có động lực duy trì đối thoại, tránh leo thang thêm nữa để gây thêm rủi ro kinh tế và chính trị”, ông Hirson nói trong một bài phân tích.
Ngày 15/12 là thời hạn quan trọng, khi kế hoạch tăng thuế của Mỹ lên các mặt hàng như laptop, đồ chơi và thiết bị điện tử bắt đầu có hiệu lực. Trung Quốc muốn đạt được thỏa thuận trước thời hạn này để ngăn đợt tăng thuế mới.
Chưa thấy một hội nghị quốc tế nào trong tương lai gần mà ông Trump và ông Tập có thể gặp nhau bên lề, vì ông Trump sẽ không dự Cấp cao Đông Á tại Thái Lan vào tuần tới.
Ông Trump đã bày tỏ hứng thú với việc đến thăm Úc để dự giải golf bắt đầu từ ngày 9/12. Đây có thể là cơ hội để đưa ông đến khu vực.
Liên Hợp quốc cấp tập tìm địa điểm mới
Các lãnh đạo thế giới dự kiến sẽ dự hội nghị về biến đổi khí hậu của Liên Hợp quốc (COP-25) tại Chile vào tháng 12. Đây là lần đầu tiên một nước hủy đăng cai sát nút như vậy.
Thông tin mới nhất về tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu là một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại Mỹ vừa công bố kết quả tính toán cho thấy, đến năm 2050, hàng chục triệu người, trong đó có những người dân ở miền nam Việt Nam, sẽ phải đối mặt với nguy cơ vùng đất nơi họ đang sinh sống bị nước biển nhấn chìm khi thủy triều lên.
Trong một thông báo, thư ký điều hành của LHQ về biến đổi khí hậu Patricia Espinosa cho biết cơ quan này đang tính toán phương án thay thế.
COP25 đáng lẽ diễn ra tại Brazil. Nhưng vào tháng 11 năm ngoái, Tổng thống vừa đắc cử của Brazil, ông Jair Bolsonaro, thông báo rút. Nhà lãnh đạo cánh hữu này nói rằng nguyên nhân là do thay đổi chính phủ và hạn chế ngân sách.
Một tháng sau đó, Chile được chọn làm nước đăng cai hội nghị này. Costa Rica trước đó cũng rút vì vấn đề kinh phí.
