Chủ động phòng chống, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai
Những năm qua, Lào Cai luôn chủ động triển khai các giải pháp thiết thực, hiệu quả trong công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT & TKCN) nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra với phương châm '4 tại chỗ, 3 sẵn sàng'.
Là tỉnh miền núi với địa hình bị chia cắt mạnh, có nhiều tiểu vùng khí hậu khác nhau nên các địa phương trong tỉnh thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai như hạn hán, lũ quét, sạt lở đất đá, ngập úng, dông lốc, mưa đá, sấm sét, rét hại, nắng nóng… Năm 2019, trên địa bàn tỉnh xảy ra 26 đợt thiên tai làm 4 người chết; hơn 2.800 ngôi nhà bị hư hỏng; 387,2 ha cây trồng và nhiều công trình hạ tầng, giao thông bị ảnh hưởng, ước tính thiệt hại hơn 102,8 tỷ đồng.
Những tháng đầu năm 2020, tình hình thời tiết trên địa bàn tỉnh tiếp tục diễn biến bất thường, nhiều đợt không khí lạnh tăng cường gây mưa đá, dông lốc làm thiệt hại về người, tài sản, nhà ở, cây trồng tại các địa phương. Chỉ tính riêng tháng 4, trên địa bàn tỉnh xảy ra 4 đợt không khí lạnh, gây ra các hiện tượng thời tiết cực đoan như dông lốc, mưa đá, sét đánh... ở hầu hết các địa phương. Thiên tai làm 1 người chết, 1 người bị thương, 3.233 ngôi nhà bị ảnh hưởng, 3 điểm trường, 7 nhà văn hóa thôn bản, 1 trụ sở UBND, 12 công trình thủy lợi bị hư hỏng, thiệt hại; 1 cầu treo bị đứt gãy, một số tuyến đường do tỉnh và do huyện, xã quản lý bị sạt lở; 365,3 ha lúa, 895 ha ngô và hoa màu, 17 ha cây dược liệu, 199 ha cây ăn quả bị thiệt hại; 1.191 con gia cầm bị chết... Tổng thiệt hại do thiên tai gây ra trên địa bàn tỉnh trong 4 tháng đầu năm 2020 ước tính hơn 184 tỷ đồng.
Trước tình hình diễn biến bất thường của thời tiết, ngay từ ngày 15/1/2020, UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 02 về công tác PCTT & TKCN năm 2020. Trong đó, kiện toàn Ban Chỉ huy PCTT & TKCN cấp tỉnh và ban chỉ huy PCTT & TKCN các cấp; quán triệt, triển khai công tác PCTT & TKCN năm 2020 theo phương châm “4 tại chỗ, 3 sẵn sàng”; rà soát, đánh giá, thực hiện những biện pháp an toàn nhằm phòng, tránh thiệt hại do thiên tai gây ra, nhất là thiệt hại về người; tăng cường thông tin về thiên tai, đảm bảo thông tin đến các thôn, bản trên địa bàn tỉnh; chỉ đạo các sở, ngành, địa phương xây dựng phương án, kế hoạch, bố trí nhân lực, vật lực thực hiện tốt công tác phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai và tìm kiếm cứu nạn…
UBND tỉnh cũng ban hành Quyết định số 489 ngày 3/4/2020 về phê duyệt phương án ứng phó thiên tai theo cấp độ rủi do thiên tai năm 2020, trong đó chú trọng nhận định, đánh giá, dự báo về tình hình thời tiết năm 2020. Dự báo năm 2020 trên địa bàn tỉnh sẽ xảy ra các loại thiên tai như áp thấp nhiệt đới, hoàn lưu bão; dông lốc, sét, mưa đá; sạt lở đất, sụt lún đất do mưa lũ hoặc dòng chảy; lũ, ngập lụt; rét hại (mức độ rủi do cao nhất là cấp 3); đối với sương mù, mưa lớn, nắng nóng và hạn hán (mức độ rủi ro cao nhất là cấp 2). Đồng thời dự đoán phạm vi ảnh hưởng của thiên tai; phân công nhiệm vụ cụ thể cho các cấp, ngành, cơ quan liên quan và có phương án ứng phó với từng loại hình thiên tai cụ thể.
Nhờ làm tốt công tác đánh giá, dự báo và phương án ứng phó nên ngay khi thiên tai xảy ra, các địa phương kịp thời thăm hỏi, động viên, hỗ trợ các gia đình bị thiệt hại; chỉ đạo khắc phục thiên tai, đảm bảo giao thông an toàn, thông suốt; vệ sinh môi trường và phòng, chống bệnh tật; khẩn trương di chuyển dân cư ra khỏi vùng ảnh hưởng của thiên tai, giúp người dân sớm ổn định sản xuất, cuộc sống. Bên cạnh đó, chủ động sử dụng nguồn ngân sách dự phòng địa phương thực hiện các chính sách trợ giúp xã hội đối với người dân bị thiệt hại do thiên tai; vận động, kêu gọi các tổ chức, cá nhân hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả thiên tai. Các lực lượng vũ trang phối hợp chặt chẽ, tổ chức các biện pháp đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn vùng xảy ra thiên tai và tích cực tham gia hỗ trợ, giúp người dân khắc phục hậu quả.
Có thể thấy, trong những đợt thiên tai vừa xảy ra trên địa bàn tỉnh, các địa phương và người dân đã chủ động, kịp thời ứng phó theo phương châm “4 tại chỗ, 3 sẵn sàng”, góp phần khắc phục nhanh và giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.