Chủ tịch Quốc hội: Làm rõ nguyên nhân chậm triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia

Sáng 13/5, tiếp tục chương trình làm phiên họp 11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét việc dự kiến phương án phân bổ vốn ngân sách Trung ương giai đoạn 2021 - 2025 và năm 2022 cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia

Theo đó, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội phân bổ 100.000 tỷ đồng vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 cho các bộ, ngành địa phương thuộc 3 chương trình mục tiêu quốc gia.

Cụ thể, chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi 50.000 tỷ đồng; chương trình giảm nghèo bền vững 18.000 tỷ đồng; chương trình xây dựng nông thôn mới 27.000 tỷ đồng.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường, Quốc hội đã quyết nghị về mức bố trí vốn đầu tư phát triển để thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025 là 100.000 tỷ đồng.

Tại Tờ trình này, Chính phủ đề nghị chưa phân bổ 5.000 tỷ đồng đối với một số nhiệm vụ, đề án, chương trình chuyên đề chưa được phê duyệt. Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ hoàn thiện cơ sở pháp lý để sớm trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường - Ảnh Quốc hội

Về phân bổ vốn cho các địa phương, trong đó có việc bố trí vốn cho 4 địa phương có điều tiết về ngân sách Trung ương, Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu thực hiện đúng nguyên tắc không phân bổ chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới cho các địa phương có điều tiết về ngân sách trung ương theo Nghị quyết 25 của Quốc hội.

Liên quan đến chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (50.000 tỷ đồng), Chính phủ dự kiến phân bổ hơn 2.942 tỷ đồng cho các bộ, cơ quan trung ương. Ủy ban Tài chính Ngân sách cho rằng, vấn đề này Chính phủ chưa báo cáo, thuyết minh về sự cần thiết, tính chất của từng nhiệm vụ, cũng như các nguyên tắc, tiêu chí cụ thể, do đó đề nghị làm rõ.

Về chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, đa số ý kiến trong cơ quan thẩm tra cũng không đồng tình phân bổ cho Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (96 tỷ đồng) để xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về lao động và đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị công nghệ thông tin để đảm bảo đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, bền vững, tránh dàn trải.

Cho ý kiến về nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, 3 chương trình mục tiêu quốc gia có ý nghĩa cả về kinh tế, chính trị, an sinh xã hội, an ninh quốc phòng, tác động rộng lớn đối tượng thụ hưởng. Mới đây Trung ương bàn tiếp tục vấn đề tam nông, trong đó có nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, chính sách cho đồng bào dân tộc miền núi là hết sức quan trọng.

Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, đến nay việc triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia còn rất chậm chạm. Nghị quyết của Quốc hội ban hành với tiến độ làm 5 năm nhưng giờ đã hết quỹ 1,5 năm mà còn loay hoay. Ông yêu cầu đánh giá, làm rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan, chậm trễ ở đâu, do ai.

Chủ tịch Quốc hội cho biết đây cũng là lý do tại kỳ họp thứ 3 sắp tới, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội để xem xét chọn vấn đề thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia để giám sát tối cao trong năm 2023.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp - Ảnh: Quốc hội

Chủ tịch Quốc hội lưu ý, công việc giờ đã chậm thì phải đẩy nhanh, song "chậm rồi thì phải chắc, nhanh nhưng phải đúng" về mục tiêu, nguyên tắc, tiêu chí, tiêu chuẩn mà các nghị quyết của Quốc hội đặt ra.

Đồng tình cao với báo cáo thẩm tra, Chủ tịch Quốc hội đề nghị làm theo đúng nghị quyết không nhân nhượng, không vi phạm nguyên tắc.

"Cái nào không rõ, giải trình không thỏa đáng thì để lại, không phân bổ lần này, nếu không tôi không ký nghị quyết đâu", Chủ tịch Quốc hội nói.

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất về mặt nguyên tắc phân bổ vốn thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia, đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến để phân bổ theo đúng nguyên tắc Nghị quyết của Quốc hội, đảm bảo trọng tâm, trọng điểm, không phân tán dàn trải hay chồng chéo.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Ủy ban Tài chính Ngân sách phối hợp Ủy ban Pháp luật và các cơ quan rà soát các dự án để xác định mức vốn phân bổ, hoàn chỉnh báo cáo và dự thảo nghị quyết xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội bằng văn bản.

Xuân Trường