Chưa hạch toán hơn 9.249 tỉ đồng tiền chênh lệch tỷ giá vào giá thành kinh doanh điện

Để kiểm tra chi phí sản xuất kinh doanh điện năm 2019 của EVN, Bộ Công Thương đã thành lập đoàn kiểm tra gồm đại diện Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Hội Điện lực Việt Nam, Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam.

Kết quả kiểm tra thực tế tại Công ty mẹ (EVN) và các đơn vị thành viên cho thấy, tổng chi phí sản xuất kinh doanh điện năm 2019 là 387.828,78 tỉ đồng bao gồm chi phí sản xuất kinh doanh điện của các khâu phát điện, truyền tải điện, phân phối - bán lẻ điện và phụ trợ - quản lý ngành. Giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2019 là 1.848,85 đồng/kWh, tăng 7,03% so với năm 2018.

Chưa hạch toán hơn 9.249 tỉ đồng tiền chênh lệch tỉ giá vào giá thành kinh doanh điện

Cụ thể đối với khâu phát điện, tổng chi phí 309.866,81 tỉ đồng, tương ứng với giá thành khâu phát điện theo điện thương phẩm là 1.477,19 đồng/kWh. Năm 2019, tổng lượng nước về hồ chứa thủy điện đạt khoảng 237,4 tỉ m3, thấp hơn khoảng 128 tỉ m3 so với năm 2018, do đó, sản lượng điện từ thủy điện năm 2019 thấp hơn năm 2018, sản lượng điện huy động từ các nguồn điện khác như nhiệt điện than, khí và đặc biệt là dầu (ngoài các nhà máy nhiệt điện chạy dầu như Thủ Đức, Cần Thơ, Ô Môn còn phải huy động nhà máy điện tua bin khí chạy dầu), năng lượng tái tạo (mặt trời) cao hơn so với 2018.

Đối với giá dầu và giá khí, năm 2019, giá dầu Mazut (FO) bình quân tăng 0,9% so với năm 2018. Giá dầu FO tăng đã ảnh hưởng đến chi phí khi huy động các nhà máy nhiệt điện chạy dầu (Thủ Đức, Cần Thơ và Ô Môn). Trong khi đó đối với giá khí, từ ngày 20/3/2019, các nhà máy điện sử dụng khí Nam Côn Sơn trong bao tiêu thực hiện giá khí theo thị trường có giá khí cao hơn nhiều so với giá khí Nam Côn Sơn trong bao tiêu làm chi phí mua điện từ các nhà máy này sẽ tăng rất lớn. Giá khí Thiên Ưng, Đại Hùng tăng 2%/năm theo hợp đồng mua bán khí sẽ tác động đến chi phí mua điện từ các nhà máy Phú Mỹ EVN, Nhơn Trạch 1&2 và Bà Rịa.

Bên cạnh đó, tỷ giá đô la Mỹ bình quân năm 2019 tăng khoảng 0,97% so với năm 2018. Tỷ giá tăng làm tăng chi phí mua điện từ các nguồn điện có giá mua điện theo hợp đồng bằng USD hoặc giá mua nhiên liệu bằng USD như nhà máy thủy điện Cần Đơn, các nhà máy nhiệt điện khí (cụm nhà máy điện Phú Mỹ 1, Phú Mỹ 2.1, Phú Mỹ 4, Phú Mỹ 2.2, Phú Mỹ 3, Nhơn Trạch 1&2, Bà Rịa, Cà Mau 1&2), nhiệt điện than sử dụng than nhập khẩu (cụm nhà máy điện Formosa Đồng Nai, Formosa Hà Tĩnh, Duyên Hải 3, Vĩnh Tân 4), nhập khẩu điện từ Trung Quốc, Lào và các nhà máy điện gió, mặt trời…

Báo cáo kết quả kiểm tra cũng cho thấy, trong năm 2019, tổng chi phí khâu truyền tải điện là 17.193,92 tỉ đồng, tương ứng với giá thành khâu truyền tải điện theo điện thương phẩm là 81,97 đ/kWh. Tổng chi phí khâu phân phối - bán lẻ điện là 59.250,17 tỉ đồng, tương ứng với giá thành khâu phân phối, bán lẻ điện theo điện thương phẩm là 282,46 đ/kWh. Các số liệu cho thấy, năm 2019, tổng khoản bù giá cho chi phí sản xuất kinh doanh điện tại 8 xã, huyện đảo trên cả nước (huyện đảo Phú Quý, Côn Đảo, Trường Sa, Bạch Long Vĩ, Cồn Cỏ, Lý Sơn, Vũng Ngán và Bích Đầm) là 300,75 tỷ đồng. Trong khi đó, năm 2019 của EVN lãi 523,37 tỉ đồng, tương ứng tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu năm 2019 là 0,35%.

Năm 2019, EVN đã hạch toán vào giá thành sản xuất kinh doanh điện 2.949,52 tỷ đồng chênh lệch tỷ giá thực hiện theo hợp đồng mua bán điện của năm 2017 và một phần khoản chênh lệch tỷ giá năm 2015 còn treo với số tiền khoảng 753,97 tỷ đồng.

Trong khi đó, các khoản chưa hạch toán vào giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2019 bao gồm: khoảng 3.716,6 tỷ đồng phát sinh của năm 2018 sẽ được thanh toán vào năm 2019 tuy nhiên, năm 2019 không tính toán khoản này vào phương án giá điện để thanh toán cho các đơn vị phát điện; khoản chênh lệch tỷ giá theo hợp đồng mua bán điện phát sinh năm 2019 với số tiền khoảng 4.415,8 tỷ đồng và) khoản chênh lệch tỷ giá thực hiện theo hợp đồng mua bán điện của các đơn vị phát điện năm 2015 còn treo với số tiền khoảng 1.117,12 tỷ đồng.

Đỗ Đạt