Chuyện 'gieo chữ' ở Huổi Chổn

Một tiết học của cô và trò ở Điểm trường Mầm non Huổi Chổn.

Chắp cánh cho “con chữ”

Chỉ cách TP.Điện Biên Phủ gần 30km, nhưng chuyện dạy và học ở Huổi Chổn chẳng khác nào như ở những điểm bản vùng sâu vùng xa. Điểm trường Huổi Chổn chỉ vỏn vẹn hai phòng học, một lớp mẫu giáo ghép với 19 trẻ từ 3 – 5 tuổi và một lớp nhà trẻ với 9 trẻ đang theo học.

Từ tháng 6/2021, Nà Nhạn đã chuyển từ xã khu vực III lên khu vực I, nhưng Huổi Chổn vẫn là một trong 2 bản đặc biệt khó khăn của xã. Dù cái nghèo vẫn hiện hữu, thế nhưng, thay vì “đời cha mù chữ, đời con thất học”, những người cha, người mẹ ở bản Mông nơi đây đã hết lòng động viên, khuyến khích các con, các cháu đi học. Chỉ trừ những trường hợp em nào đau ốm nặng mới nghỉ học, còn hầu như các em đều đi học đều đặn. Cũng bởi vậy, ở Huổi Chổn không có cảnh giáo viên phải đến từng nhà vận động học sinh đến lớp.

Ở tuổi 30 nhưng cả 2 vợ chồng anh Lý A Sếnh đều không biết chữ. Ngày ngày làm việc trên nương, thấu hiểu được cái khổ vì thất học. Anh chị luôn động viên các con chăm chỉ học hành. Đến nay, cả 3 người con của anh chị đều chăm ngoan, học giỏi.

Anh Sếnh, chia sẻ: Không biết chữ khổ lắm, thiệt thòi lắm. Nhất là những việc liên quan đến thủ tục giấy tờ, vì không biết chữ nên phải nhờ người khác hỗ trợ, rất phiền phức. Hơn thế, mỗi khi cần ký giấy tờ tôi cũng chỉ biết điểm chỉ. Vì thế, dù cuộc sống còn khó khăn, nhưng vợ chồng tôi quyết tâm để con mình được đi học, biết cái chữ để về bảo cho mình.

Những ngày đầu tháng 8, khi chuẩn bị bước vào năm học mới, lại đúng thời điểm mùa mưa, địa hình cách trở nên việc vận chuyển nguyên liệu, công tác sửa sang hệ thống cơ sở vật chất ở Điểm trường Huổi Chổn gặp không ít khó khăn. Khi ấy, hơn 20 phụ huynh ở bản đã đến điểm trường giúp các cô giáo san gạt mặt bằng, mở rộng sân chơi cho trẻ, vệ sinh trường, lớp học. Ghi nhận những đóng góp, sẻ chia của người dân trong bản, cô giáo Nguyễn Thị Thanh Ngân, Hiệu trưởng Trường Mầm non Nà Nhạn chia sẻ: Vì việc học tập của con trẻ, bà con ở đây luôn nhiệt tình giúp đỡ mà không nề hà gì. Không chỉ vậy, mỗi lần đưa con đi học hay đến đón con, những phụ huynh ở bản thường mang theo nông sản trồng được cho điểm trường để hỗ trợ thêm vào bữa ăn cho các con. Dù chỉ là ít bí xanh, bí đỏ, hay bó rau cải trồng được trên nương, nhưng chính những tư tưởng cầu tiến, biết quan tâm, chăm lo cho thế hệ trẻ của các bậc làm cha, làm mẹ ở Huổi Chổn là động lực, chắp cánh cho tương lai tươi sáng của con em mình.

Chia sẻ với những khó khăn, vất vả của các cô giáo ở điểm trường, phụ huynh ở Huổi Chổn còn chia lịch, thay phiên nhau đến hỗ trợ các cô nấu cơm cho trẻ. Hôm chúng tôi đến điểm trường, cũng là ngày đến phiên nấu cơm của chị Giàng Thị Sú. Con trai của chị Sú là Lý A Lừ năm nay 5 tuổi đang học lớp mẫu giáo tại điểm trường. Vừa tranh thủ ninh thêm nồi xương để nấu cháo cho các con ăn bữa phụ vào buổi chiều, vừa nhanh tay rửa rau để nấu canh cho bữa trưa, chị Sú vừa chia sẻ: “Bữa cơm của các con hôm nay có thịt gà xào giá đỗ, canh rau cải. Các con được đi học, lại được ăn những bữa cơm đầy đủ dinh dưỡng chúng tôi yên tâm lắm!”.

Chị Giàng Thị Sú giúp các cô giáo ở điểm trường chuẩn bị bữa cơm cho học sinh.

Vì học sinh thân yêu

Cũng chính bởi sự quan tâm, chăm lo đến việc học của những bậc làm cha, làm mẹ ở Huổi Chổn nên nhiều cô giáo nơi đây như được tiếp thêm động lực, kiên trì, nhiệt huyết gắn bó cùng con em dân bản trên hành trình đi tìm con chữ. Dù cách trung tâm xã không xa nhưng Huổi Chổn chưa có đường bê tông. Con đường hơn 6km từ UBND xã Nà Nhạn đến bản Huổi Chổn toàn là đất đỏ. Bởi vậy, chỉ cần một cơn mưa nhỏ, cả đoạn đường đã trở nên trơn trượt như đổ mỡ. Vào mùa tựu trường, cũng là tháng cao điểm của mùa mưa, đất trở nên nhão dần, dính chặt vào từng bánh xe đặc quánh, không sao đi nổi. Ấy vậy mà, những cô giáo ở Huổi Chổn chưa để lớp học phải nghỉ buổi nào.

Năm học này là năm thứ 3 cô giáo Lò Thị Biến gắn bó với Điểm trường Mầm non Huổi Chổn. Năm đầu tiên mới về, cô Biến chẳng nhớ nổi vào mùa mưa, đã bao nhiêu lần phải để lại xe máy giữa đường vì mưa trơn trượt không thể đi được. Hồi tưởng lại quãng thời gian ấy, cô Biến tâm sự: Đó là năm học 2017 – 2018, Điểm trường Mầm non Huổi Chổn khi ấy chỉ có 1 mình tôi phụ trách. Những lúc phải bỏ xe lại giữa đường, tôi men theo con đường đất cố gắng đi bộ vào điểm trường thật nhanh, vì sợ muộn giờ, học sinh không thấy cô giáo đến lớp lại bỏ về hết. Thế nhưng, khi đến nơi, thấy học sinh vẫn đi học đầy đủ, kiên nhẫn ngồi chờ cô giáo, lại giúp tôi có thêm động lực trên hành trình mang chữ lên non. Sau 1 năm ngắt quãng luân chuyển về điểm trường khác, từ năm học 2019 – 2020 tôi lại tiếp tục quay trở về phụ trách tại Huổi Chổn. Lần quay lại này, con đường lên bản đỡ vất vả hơn bởi điểm trường đã có thêm 1 cô giáo, nghĩa là đã có người để hỗ trợ cho nhau. Những ngày mưa, chúng tôi cùng đi chung 1 chiếc xe máy, đoạn nào không đi được thì xuống xe, người dắt, người đẩy nên không phải bỏ lại xe giữa đường nữa.

Còn với cô giáo Tạ Thị Hải Hương (hiện đang là giáo viên tại Điểm trường Nà Ngám, xã Nà Nhạn), dù năm nay không còn phụ trách giảng dạy ở điểm trường Huổi Chổn, nhưng suốt quãng thời gian gắn bó với sự nghiệp gieo con chữ nơi này cũng để lại trong cô không ít kỷ niệm. Ký ức mà cô Hương nhớ nhất có lẽ là lần bị kẻ xấu chặn lại giữa đường hỏi xin tiền. Vì không mang theo tiền nên cô đã bị đối tượng đe dọa đòi lấy điện thoại. Chỉ sau khi lấy được điện thoại của cô, đối tượng mới chịu bỏ đi. Lúc ấy, vừa sợ vừa run, nhưng cô Hương vẫn cố gắng lấy lại bình tĩnh lái xe đi tiếp. Cả quãng đường còn lại, nước mắt cứ chực trào ra vì sợ, vì tủi thân. Ấy vậy mà hôm sau, hành trình đi “gieo con chữ” ở Huổi Chổn của cô vẫn tiếp tục, bởi nơi bản nghèo ấy, những cô cậu học trò nhỏ vẫn đang chờ cô đến trường.

Trời gần về trưa, chúng tôi vội vã chào các cô, trò ở Huổi Chổn rồi xuống núi. Giao thông cách trở, vẫn còn đó những khó khăn, vất vả, nhưng nghe tiếng ê a vang vọng giữa bản nghèo, chúng tôi biết, phía sau lưng mình, mùa nắng hay mưa, vẫn luôn có những cô giáo miệt mài “gieo con chữ” ở nơi rẻo cao này. Cứ thế, mỗi năm học đến, cánh cổng Điểm trường Huổi Chổn lại được mở đón học trò. Và những đứa trẻ ở Huổi Chổn lại từ nương rẫy trở về, ríu rít gọi nhau đến lớp.

Bài, ảnh: Thu Hằng