Cơ hội hiếm có để quốc tế hóa đồng nội tệ của Trung Quốc

Nhiều quốc gia ưa chuộng Nhân dân tệ

Đồng Nhân dân tệ hiện đã trở thành đồng tiền dự trữ khu vực của Nga khi nước này tìm cách cắt giảm sự phụ thuộc vào đồng đôla Mỹ.

Đồng tiền Nhân dân tệ (trên) và đồng USD (dưới). Ảnh: Internet.

Bên cạnh đó, Brazil và Bangladesh là một trong những quốc gia đã chấp nhận thanh toán thương mại và đầu tư bằng đồng Nhân dân tệ, trong khi ngân hàng trung ương Thái Lan cho biết họ sẽ nới lỏng các quy định về việc sử dụng đồng tiền này trong thương mại vào năm 2023.

Lian Ping, nhà kinh tế trưởng của Zhixin Investment, tin rằng Trung Quốc hiện có “cơ hội hiếm có” để đẩy nhanh việc sử dụng đồng nhân dân tệ trên phạm vi quốc tế.

Lian cho biết trong một bài viết trên tờ Tsinghua Financial Review tháng trước, tỷ trọng ngày càng tăng của Trung Quốc trong thương mại toàn cầu, cùng với một đồng tiền ổn định, tạo động lực mạnh mẽ cho việc sử dụng đồng Nhân dân tệ trong thanh toán quốc tế.

“Xu hướng phi đôla hóa đã mở ra cơ hội mới cho việc quốc tế hóa đồng nhân dân tệ. Trung Quốc nên tận dụng xu hướng, nắm bắt cơ hội, chủ động và thúc đẩy quốc tế hóa đồng nhân dân tệ một cách có trật tự”, bài xã luận viết.

Trung Quốc rất muốn thúc đẩy đồng Nhân dân tệ, cũng như giảm sự phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ.

Quốc gia này đã phát triển một hệ thống thanh toán toàn cầu Hệ thống thanh toán liên ngân hàng xuyên biên giới (CIPS) như một giải pháp thay thế cho Swift.

Đồng thời, nền kinh tế thứ hai thế giới cũng là nước đi đầu trong việc thử nghiệm sử dụng đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số, được gọi là e-CNY, có thể giúp thúc đẩy đồng nhân dân tệ trong các giao dịch xuyên biên giới.

Theo nghiên cứu của Enodo Economics, một công ty dự báo kinh tế vĩ mô và chính trị ở London, kể từ năm 2018, Trung Quốc cũng đã khám phá những cách khác nhau để chuyển đổi hoạt động của các mối quan hệ thương mại toàn cầu nhằm giúp đồng nhân dân tệ thay thế đồng đô la Mỹ trong thanh toán toàn cầu.

Quốc tế hóa đồng nội tệ

Theo Enodo econom, mục tiêu của Bắc Kinh là thể chế hóa nhu cầu ở nước ngoài đối với đồng Nhân dân tệ thông qua thương mại, tập trung vào các nền kinh tế đang phát triển, các nước châu Á và các thành viên của Sáng kiến Vành đai và Con đường của Bắc Kinh.

“Chuỗi cung ứng châu Á thường được tính bằng đôla vì trong quá khứ, người tiêu dùng chính của sản phẩm cuối cùng thường là Mỹ. Enodo econom cho biết: Bắc Kinh muốn biến đồng Nhân dân tệ trở thành đồng tiền được ưu chuộng bằng cách thiết lập Trung Quốc là mỏ neo của khối thương mại châu Á.

Những nỗ lực tương tự cũng được thấy trong việc chuyển trung tâm giao dịch tương lai hàng hóa toàn cầu từ Mỹ sang Trung Quốc để biến đồng Nhân dân tệ trở thành đồng tiền thống trị để thanh toán và định giá các giao dịch hàng hóa.

Các nỗ lực khuyến khích vốn Trung Quốc ra nước ngoài và tài trợ cho các cơ sở chế biến và khai thác tài nguyên để sản xuất hàng hóa bán cho Trung Quốc bằng đồng nhân dân tệ cũng đang được tiến hành, Enodo econom cho biết thêm.

Trong năm 2017, tỷ trọng của đồng Nhân dân tệ trong thương mại toàn cầu đã tăng từ dưới 2% lên 4,5% trong năm 2023, nhờ việc Nga bắt buộc chuyển sang sử dụng đồng Nhân dân tệ và cho vay thông qua Sáng kiến Vành đai và Con đường, với hơn 30 đường dây hoán đổi được thiết lập bởi Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC), theo công ty nghiên cứu TS Lombard có trụ sở tại London.

Tính đến quý cuối cùng của năm 2022, đồng Nhân dân tệ chiếm khoảng 2,7% dự trữ ngoại hối của các ngân hàng trung ương, tăng từ mức dưới 1% vào năm 2016, theo dữ liệu từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế.

Tuy nhiên, đồng nhân dân tệ đã đạt được một mức tăng nhỏ trong thị phần thương mại và thanh toán toàn cầu bất chấp những nỗ lực của Trung Quốc.

Các nhà phân tích tin rằng trong khi Bắc Kinh được khuyến khích bởi sự quan tâm ngày càng tăng từ các đối tác thương mại trong việc sử dụng đồng nội tệ Trung Quốc, chế độ ngoại hối của họ vẫn chưa sẵn sàng để cung cấp lượng lớn tiền tệ bên ngoài thị trường nội địa vì họ có thể mất quyền kiểm soát giá trị của nó.

Trung Quốc thực hiện kiểm soát chặt chẽ các dòng vốn xuyên biên giới, với việc PBOC quản lý cẩn thận tỷ giá hối đoái của đồng nhân dân tệ so với các loại tiền tệ chính.

“Bắc Kinh chắc chắn rất vui khi thấy quốc tế sử dụng đồng Nhân dân tệ nhiều hơn, nhưng chỉ trên cơ sở hạn chế. Mục đích chính là ràng buộc Nga và có lẽ các nước khác chặt chẽ hơn trong thương mại và sự phụ thuộc tài chính”.

Enodo Economics cho biết để tiến trình quốc tế hóa đồng Nhân dân tệ, Trung Quốc sẽ phải thay đổi cách quản lý nền kinh tế.

“Cụ thể, khi khối lượng nhân dân tệ tích lũy ở nước ngoài tăng lên, khả năng kiểm soát giá trị của đồng nhân dân tệ của PBOC sẽ dần giảm đi,” Enodo Economics cho biết.

“Thay vào đó, ngân hàng trung ương sẽ phải dựa vào lãi suất để quản lý cả tiền tệ và nền kinh tế rộng lớn hơn, PBOC đã và đang tích cực chuẩn bị cho một tương lai như vậy.”

Điệp Nguyễn (Theo SCMP)