Công an triệt phá đường dây mang thai hộ: Bộ Y tế khẩn cấp vào cuộc
Thời gian qua, Cơ quan CSĐT đã phát hiện một số trường hợp lợi dụng mang thai hộ vì mục đích thương mại, trong đó có sự tham gia của nhân viên y tế. Ngày 9/4, Bộ Y tế đã có công văn khẩn gửi Giám đốc các cơ sở y tế yêu cầu tuân thủ quy định pháp luật trong thực hiện các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.
Công văn nêu rõ, trong thời gian vừa qua, tình trạng tồn tại và hoạt động của những đường dây mua bán tinh trùng, noãn, phôi, "đẻ thuê" ngày càng diễn biến phức tạp. Một số vụ việc đã và đang bị cơ quan chức năng điều tra, khởi tố.
Để đảm bảo tuân thủ nghiêm túc các quy định của pháp luật, tránh việc lợi dụng nguyện vọng mong có con của những cặp vợ chồng hiếm muộn, vô sinh nhằm trục lợi, gây mất ổn định, trật tự an toàn xã hội, Bộ Y tế yêu cầu Giám đốc các cơ sở thực hiện kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) và mang thai hộ thực hiện nghiêm theo quy định.
Bộ Y tế yêu cầu các cơ sở y tế định kỳ tổ chức rà soát, cập nhật các quy trình chuyên môn kỹ thuật, quy trình quản lý nhằm đảm bảo chất lượng dịch vụ cũng như việc tuân thủ các quy định của pháp luật trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản.
Các đơn vị thường xuyên tập huấn, cập nhật cho cán bộ của đơn vị về các quy định chuyên môn và pháp luật trong lĩnh vực IVF và mang thai hộ vì mục đích nhân đạo. Trong đó, đặc biệt lưu ý Nghị định số 10/2015/NĐ-CP ngày 28/01/2015; Nghị định số 117/2020/NĐ-CP ngày 28/9/2020 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.
Đồng thời, tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát nội bộ, đảm bảo không để cán bộ/nhân viên tham gia, dính líu, tiếp tay cho các đường dây buôn bán tinh trùng, noãn, phôi, "đẻ thuê" hoặc thực hiện lựa chọn giới tính thai nhi. Nếu phát hiện sai phạm, cần xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Bộ Y tế giao Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em phối hợp cùng Vụ Pháp chế tiếp tục tăng cường kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản của các đơn vị và xử lý nghiêm nếu có sai phạm. Kể cả việc xem xét bãi bỏ quyết định công nhận cơ sở khám chữa bệnh đủ điều kiện thực hiện kỹ thuật IVF và mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.
Trước đó, ngày 7/4, Phòng cảnh sát hình sự Công an (TP. Hà Nội) đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Phạm Ngọc Thảo (40 tuổi, quê TP. HCM), Nguyễn Anh Thư (29 tuổi, quê TP. Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long) và Nguyễn Danh Hòa (59 tuổi, trú phường Láng Thượng, quận Đống Đa, Hà Nội) để làm rõ hành vi tổ chức mang thai hộ.
Theo cơ quan công an, bị can Nguyễn Danh Hòa là bác sĩ sản khoa và hiện cộng tác với nhiều bệnh viện khác nhau ở Hà Nội. Bị can Hòa có mở một phòng khám tại nhà nhưng không có giấy phép hoạt động. Nhiều năm trước, bị can Phạm Ngọc Thảo quen biết Hòa vì từng sinh con bằng phương pháp IVF.
Qua tham gia các hội nhóm, diễn đàn về hiếm muộn, Phạm Ngọc Thảo quen biết với bị can Nguyễn Anh Thư. Hai bị can này tham gia nhiều hội nhóm về hiếm muộn, rồi đăng thông tin tìm người có nhu cầu thuê người mang thai hộ và người mang thai hộ để làm trung gian môi giới kiếm lời. Sau đó, Thảo và Thư đã cùng hợp tác với Nguyễn Danh Hòa để hình thành nên đường dây mang thai hộ.
Hòa là người trực tiếp thực hiện thủ thuật hỗ trợ sinh sản. Đối với những người không đủ điều kiện để tạo phôi thai, nhóm bị can trực tiếp hỗ trợ làm giả giấy tờ để hợp pháp hóa, đưa vào BV tạo phôi, sau đó đưa phôi đến phòng khám không phép của bác sĩ Hòa đặt vào người mang thai hộ. Cho đến khi bị phát hiện, đường dây này đã thực hiện thành công 2 trường hợp mang thai hộ.