Cộng hòa lao đao vì nội chiến bộ đôi quyền lực Trump-McConnell
Nội bộ đảng Cộng hòa đang chia rẽ và lung lay nghiêm trọng vì nội chiến giữa bộ đôi quyền lực nhất trong đảng này.
Nội bộ đảng Cộng hòa đã xuất hiện mầm mống chia rẽ từ khi Tổng thống Donald Trump kiện tụng bầu cử và xung đột với nhiều thành viên khác trong đảng. Từ sau phiên luận tội ông Trump lần hai, sự chia rẽ và lung lay của đảng Cộng hòa cùng thêm trầm trọng khi bộ đôi quyền lực của đảng: ông Trump và ông Mitch McConnell (lãnh đạo phe Cộng hòa tại Thượng viện, nhân vật cấp cao nhất đảng Cộng hòa) thay phiên công kích nhau.
Tiêu điểm
Cách duy nhất thoát ra khỏi cuộc nội chiến này là mọi người có quyền kiểm soát hãy tập trung vào “22” (cuộc bầu cử giữa kỳ). Tập trung vào tìm kiếm, đào tạo các ứng viên dựa trên các chính sách, ý tưởng tốt đẹp của đảng Cộng hòa và không khiến mọi thứ trở thành một cuộc trưng cầu dân ý với ông Trump.
Ông SCOTT REED, một nhà chiến lược kỳ cựu của đảng Cộng hòa
Sự mất đoàn kết này khiến nhiều thành viên đảng Cộng hòa lo ngại rằng đảng sẽ không đủ sức mạnh và uy tín để “làm lại” vào cuộc bầu cử Quốc hội giữa kỳ để chiếm lại thế đa số ở lưỡng viện mà hiện mất về tay đảng Dân chủ.
Ai gây chiến trước?
Ngày 13-2, trong phiên luận tội ông Trump tại Thượng viện, ông McConnell nói ông bỏ phiếu ủng hộ tuyên ông Trump trắng án vì cho rằng việc luận tội một cựu tổng thống là không hợp hiến chứ rõ ràng ông Trump đã kích động bạo loạn ở điện Capitol ngày 6-1.
Ngày 15-2, trong một bài viết trên báo Wall Street Journal, ông McConnell nói rõ “không nghi ngờ gì ông Trump phải chịu trách nhiệm đạo đức” về vụ việc người ủng hộ ông tràn vào bạo loạn ở điện Capitol, từ “những lời sai trái gây rối trí” mà ông hét vào “cái loa lớn nhất thế giới”. Theo ông McConnell, cách hành xử của ông Trump trong và sau vụ hỗn loạn thật quá đáng, từ việc tấn công Phó Tổng thống Mike Pence đến hoan nghênh các phần tử bạo loạn. Ông McConnell viết ông cũng cảm thấy bị xúc phạm như mọi thành viên khác của Quốc hội nhưng ông đã chọn bỏ phiếu tuyên ông Trump trắng án, hành động này là để bảo vệ hiến pháp chứ không phải bảo vệ ông Trump.
Phản pháo lại, ngày 16-2, ông Trump ra một tuyên bố dài công kích đáp trả. Ông Trump đổ lỗi cho ông McConnell về việc đảng Cộng hòa thua ở bang Georgia dẫn tới mất thế kiểm soát Thượng viện. Thậm chí ông Trump còn kêu gọi các thành viên Cộng hòa từ bỏ ông McConnell, đồng thời cảnh báo những thành viên Cộng hòa nào còn gắn bó với ông McConnell sẽ không có tương lai.
Đài CNN dẫn nguồn tin thân cận ông McConnell cho biết ông chỉ cười với tuyên bố của ông Trump. Trước đó ông McConnell cho rằng vì ông Trump mà đảng Cộng hòa đã thua cả ở Nhà Trắng và lưỡng viện Quốc hội. Ông này cũng cho rằng đảng Cộng hòa cần phải vượt qua ông Trump trong chặng đường cố gắng giành lại thế kiểm soát lưỡng viện vào năm 2022.
Hãng tin Politico dẫn thông tin từ một số người thân cận ông Trump cho biết ông không hài lòng với việc ông McConnell chỉ trích mình tại phiên luận tội ở Thượng viện, tuy nhiên chính bài viết của ông McConnell trên Wall Street Journal mới là giọt nước tràn ly khiến ông phản pháo.
Tổng thống Donald Trump (trái) và thượng nghị sĩ Mitch McConnell cùng tham gia vận động cho ông Trump hồi tháng 11-2019. Ảnh: AP
Cộng hòa lo lắng
Trong hai cuộc đua lưỡng viện Quốc hội giữa kỳ vào năm 2022 thì đảng Cộng hòa đặt hy vọng hơn vào cuộc đua Thượng viện. Đảng Cộng hòa chỉ cần phải thắng lại một ghế ở Thượng viện trong lần bầu cử giữa kỳ năm 2022 để lấy lại thế đa số. Tuy nhiên, mục tiêu có vẻ nhẹ nhàng này không chừng khó đạt được nếu tình hình chia rẽ vì nội chiến trong đảng không sớm được xử lý theo Politico.
Theo Politico, giờ công việc của các lãnh đạo Cộng hòa rất khó khăn, vừa phải chỉnh đốn lại nội bộ đảng, trong khi quá trình chọn ứng viên tham gia cuộc bầu cử Quốc hội giữa kỳ sẽ gặp rất nhiều thách thức.
Trả lời phỏng vấn Politico tuần rồi, ông McConnell thẳng thừng nói ông sẽ can thiệp vào các cuộc bầu cử sơ bộ của đảng để chặn các ứng viên mà ông tin là không thể thắng trong cuộc bầu cử giữa kỳ. Ông McConnell nói ông sẽ ủng hộ bất kỳ ứng viên nào mà ông thấy có tiềm năng thắng cuộc đua, bất kể ứng viên đó có được ông Trump ủng hộ hay không.
Ông Josh Holmes - cố vấn hàng đầu của ông McConnell cho rằng có thể sẽ có “sự chồng chéo lớn” giữa các ứng viên ông Trump ủng hộ và các ứng viên được các thành phần đảng Cộng hòa ở Thượng viện ủng hộ.
Sau sự việc, nhiều thượng nghị sĩ Cộng hòa có phản ứng, cố gắng làm dịu tình hình, mong ông Trump và ông McConnell hòa giải với nhau. Trên đài Fox News, ngày 16-2, thượng nghị sĩ Lindsey Graham nói ông lo cho tương lai của đảng hơn bao giờ hết và bộ đôi Trump - McConnell nên làm hòa vì tương lai đảng Cộng hòa không thể thiếu một trong hai. Trong hai ông thì ông Graham kỳ vọng nhiều hơn vào kỹ năng “nhường nhịn” của ông McConnell với ông Trump.•
Politico cho rằng đảng Dân chủ - vốn đang tìm cách mở rộng khoảng cách đa số của mình ở Thượng viện vào năm 2022 - chắc chắn sẽ thu lợi từ nội chiến giữa bộ đôi quyền lực Cộng hòa Trump - McConnell.
Theo nguồn tin thân cận ông Trump thì ông McConnell đã mắc sai lầm lớn khi bắt đầu cuộc chiến. Với việc công kích ông Trump, ông McConnell đã buộc các thành viên Cộng hòa khác vào thế khó khi phải chọn lựa giữa ông và ông Trump.
Sau khi ông Trump kêu gọi các thành viên Cộng hòa từ bỏ ông McConnell, Politico ngày 17-2 liên lạc với toàn bộ 16 thượng nghị sĩ Cộng hòa sẽ chạy đua tái cử vào năm 2022 để hỏi liệu họ có ủng hộ ông McConnell làm lãnh đạo đảng tại Thượng viện không. Chỉ hai nghị sĩ trả lời là có. Số còn lại dù không hài lòng việc ông Trump gây chiến với ông McConnell nhưng không chỉ trích vị cựu tổng thống, thay vào đó nhấn mạnh vai trò của ông Trump trong đảng.
>
Dù sao có một điều khiến các thành viên Cộng hòa tạm yên lòng là thời gian từ giờ đến thời điểm chính thức bắt đầu mùa tranh cử còn tới vài tháng và rồi mọi sự đe dọa của ông Trump sẽ dịu đi.
