Củng cố lòng tin

Tổng thống Ai Cập A.Xi-xi vừa có chuyến công du tới Pháp nhằm hội đàm với người đồng cấp nước chủ nhà E.Ma-crông về một loạt vấn đề quan trọng liên quan lợi ích an ninh, kinh tế chung. Hai bên khẳng định ủng hộ vai trò của đối thoại và hợp tác quốc tế trong đối phó các thách thức chung ở khu vực Ðịa Trung Hải cũng như ở cả hai châu lục Âu-Phi.

Chuyến thăm của người đứng đầu Nhà nước Ai Cập tới Pháp diễn ra trong bối cảnh quan hệ song phương giữa hai nước tiếp tục được củng cố vì những lợi ích chung ở khu vực Trung Ðông-châu Phi, cũng như vùng Ðịa Trung Hải. Là hai quốc gia đóng vai trò và vị trí quan trọng ở hai châu lục, Pháp, thành viên Liên hiệp châu Âu (EU) và Ai Cập, thành viên Liên minh châu Phi (AU), đã duy trì mối quan hệ hợp tác chặt chẽ trong cuộc chiến chống khủng bố. Giai đoạn 2013 - 2017, Pháp là nhà cung cấp vũ khí chính cho Ai Cập, trong đó có các hợp đồng mua thêm máy bay chiến đấu Rafale và tàu chiến. Tuy nhiên, mối quan hệ đó hiện đang bị ảnh hưởng bởi một số vướng mắc liên quan những lo ngại của Pa-ri về vấn đề nhân quyền ở Ai Cập. Thêm vào đó, mối quan hệ giữa Pháp và Ai Cập cũng chịu tác động tiêu cực bởi những phát ngôn gần đây của Tổng thống Pháp làm dấy lên làn sóng chỉ trích gay gắt trong cộng đồng người Hồi giáo.

Trọng tâm của chuyến thăm lần này là hàn gắn những rạn nứt trong quan hệ Pháp - Ai Cập, đồng thời củng cố hơn nữa sự hợp tác chiến lược song phương trong thời gian tới. Hai nhà lãnh đạo đã chia sẻ lập trường về nhiều vấn đề cùng quan tâm, từ chống khủng bố, trao đổi thương mại và đầu tư cho đến tình hình khu vực. Hai bên nhấn mạnh về sự cần thiết tăng cường phối hợp trong chống chủ nghĩa khủng bố, chủ nghĩa cực đoan, sự thù địch và phân biệt chủng tộc. Thực tế, cả Pháp và Ai Cập cùng chung nỗi lo khủng bố lan rộng tại Li-bi, quốc gia láng giềng của Ai Cập, cũng như ở vùng Xa-hen của châu Phi, nơi Pháp đang triển khai hàng nghìn binh sĩ nhằm bảo đảm an ninh cho khu vực này. Bởi thế, có được sự hợp tác của Ai Cập, Pháp sẽ củng cố được ảnh hưởng ở khu vực Bắc Phi và Tây Phi. Các lực lượng hải quân Ai Cập và Pháp cũng thường xuyên tiến hành các cuộc tập trận chung, trong đó gần đây có diễn tập hàng hải thuộc hạm đội phương Bắc ở Ðịa Trung Hải, với sự tham gia của tàu khu trục Taba (Ai Cập) và tàu chiến Languedoc (Pháp), góp phần tăng cường sự phối hợp giữa các lực lượng hải quân hai nước nhằm duy trì an ninh ở Ðịa Trung Hải.

Với vai trò dẫn dắt của Ai Cập trong việc thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình ở Trung Ðông-Bắc Phi, Pháp cần sự hỗ trợ của Cai-rô trong nỗ lực tìm giải pháp cho các cuộc xung đột, khủng hoảng. Trong chuyến thăm Pháp lần này, Tổng thống A.Xi-xi giới thiệu "tầm nhìn của Ai Cập" liên quan những cuộc khủng hoảng ở đông Ðịa Trung Hải và Trung Ðông. Trong bối cảnh xuất hiện những thách thức mới đe dọa an ninh và lợi ích của cả Pháp và Ai Cập ở khu vực, nhất là gần đây xảy ra căng thẳng giữa Pháp và Thổ Nhĩ Kỳ ở đông Ðịa Trung Hải, hai bên nhất trí sẽ tiếp tục phối hợp nhằm giải quyết bất đồng ở khu vực trên cơ sở hòa bình và tuân thủ luật pháp quốc tế. Trong nỗ lực thúc đẩy tiến trình hòa bình Trung Ðông, Pháp và Ai Cập ủng hộ xây dựng môi trường phù hợp nhằm nối lại các cuộc đàm phán giữa Pa-le-xtin và I-xra-en dựa trên giải pháp hai nhà nước. Pa-ri và Cai-rô cũng nhất trí cho rằng, một giải pháp chính trị và toàn diện là cách duy nhất để duy trì ổn định tại Li-bi, vốn rất quan trọng đối với an ninh của cả Ai Cập và Pháp, cũng như toàn khu vực.

Cuộc hội đàm giữa hai nhà lãnh đạo Pháp và Ai Cập cũng tập trung bàn về chính sách đẩy mạnh đầu tư. Hai bên nhất trí sẽ phối hợp nhằm nâng cao giá trị đầu tư của Pháp tại Ai Cập và thúc đẩy trao đổi thương mại song phương. Ai Cập và Pháp cũng sẽ tăng cường hợp tác trong lĩnh vực quân sự, văn hóa và khoa học - công nghệ. Tổng thống Pháp E.Ma-crông tuyên bố sẽ không ra điều kiện bán vũ khí cho Ai Cập, bất chấp cảnh báo của một số nhà hoạt động nhân quyền tại Pháp. Người đứng đầu Ðiện Ê-li-dê cho biết, ông không muốn làm suy yếu khả năng chống khủng bố của Ai Cập.

Là hai quốc gia, tuy ở hai châu lục, song Pháp và Ai Cập có chung nỗi lo về mối đe dọa khủng bố. Trong bối cảnh cả Pháp và Ai Cập đều đang bận rộn với những mối quan tâm về an ninh ở khu vực, "cái bắt tay" chặt hơn giữa hai nhà lãnh đạo hai nước sẽ giúp củng cố lòng tin để từ đó tăng cường hợp tác trong đối phó các thách thức chung, vì sự ổn định của khu vực và thế giới.

Thái Thanh