Củng cố tình đoàn kết hữu nghị truyền thống, nâng hiệu quả hợp tác song phương

Đưahợp tác kinh tế, thương mại lên tầm cao mới

Việt Nam và Uruguay cùng nhau chia sẻ nhiều điểm tương đồng về lịch sử, có mối quan hệ đoàn kết gắn bó từ lâu. Nhân dân Việt Nam luôn ghi nhớ tình đoàn kết và sự ủng hộ mạnh mẽ của nhân dân Uruguay trong công cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do, thống nhất đất nước trước đây cũng như trong công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế ngày nay.

Sau khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 11.8.1993, quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt Việt Nam - Uruguay đã ngày càng phát triển. Uruguay mở Đại sứ quán tại Hà Nội từ năm 2011 và quyết định công nhận Quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam vào năm 2013, qua đó đã đóng góp tích cực vào việc tăng cường quan hệ hữu nghị và hợp tác song phương Việt Nam-Uruguay.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải đồng chủ trì Kỳ họp lần thứ 3 Ủy ban Hỗn hợp về hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và Uruguay. Nguồn: Bộ Công Thương

Quan hệ chính trị - ngoại giao song phương phát triển tích cực. Hai bên duy trì trao đổi đoàn, tiếp xúc song phương khá thường xuyên. Đặc biệt, nhiều nhà lãnh đạo cấp cao của Urugoay đã sang thăm Việt Nam như: Tổng thống Tabaré Vazquez (tháng 11.2007), Ngoại trưởng Luis Almagro (tháng 6.2010), Phó Tổng thống Danilo Astori (tháng 11.2012), Thứ trưởng Ngoại giao Luis Porto (tháng 10.2013), Chủ tịch Hạ viện Anibal Pereyra (tháng 1.2015), Bộ trưởng Ngoại giao Rodolfo Nin Novoa (tháng 10.2016)...

Các cơ chế hợp tác được duy trì, hai bên phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc tế và đa phương. Hai bên đã ký Hiệp định khung về thương mại và đầu tư, Hiệp định miễn thị thực cho người mang hộ chiếu ngoại giao và công vụ, Bản ghi nhớ về thiết lập cơ chế tham khảo chính trị giữa Bộ Ngoại giao hai nước, thiết lập cơ chế Ủy ban Hỗn hợp về Hợp tác Kinh tế, Thương mại và Đầu tư giữa Việt Nam và Uruguay...

Là thành viên tích cực ở các diễn đàn đa phương, Việt Nam và Uruguay thường xuyên ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn khu vực và quốc tế trên nhiều vấn đề cùng quan tâm, ủng hộ nhau ứng cử vào các vị trí tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, Ủy ban Liên chính phủ về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, Ủy ban Luật pháp Quốc tế, Hội đồng nhân quyền.

Trong năm 2023, hai nước tiếp tục phối hợp tổ chức các hoạt động ý nghĩa thiết thực kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao; khôi phục, thúc đẩy trao đổi đoàn cấp cao và các bộ, ngành; tổ chức hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương cũng như tăng cường gắn kết, giao lưu nhân dân hai nước.

Quan hệ kinh tế - thương mại giữa hai nước duy trì đà tăng trưởng và còn nhiều dư địa, tiềm năng hợp tác. Hai bên đã ký nhiều văn kiện hợp tác như: Thỏa thuận hợp tác 3 bên giữa Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam với Phòng Thương mại và Dịch vụ quốc gia Uruguay và Phòng Công nghiệp Uruguay (2007); Hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư (2009); Hiệp định hợp tác khoa học-công nghệ (2010); Biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Cục xúc tiến Thương mại (Bộ Công Thương) và Cơ quan xúc tiến thương mại - đầu tư Uruguay (2012); Hiệp định tránh đánh thuế song trùng; Hiệp định khung về Thương mại và Đầu tư giữa hai Chính phủ (tháng 12.2013), Biên bản ghi nhớ hợp tác lĩnh vực giáo dục (tháng 4.2019) và Biên bản ghi nhớ hợp tác lĩnh vực văn hóa (tháng 4.2019)...

Kỳ họp lần III Ủy ban Hỗn hợp về Hợp tác Kinh tế, Thương mại và Đầu tư giữa Việt Nam và Uruguay đã được tổ chức trong tháng 4 vừa qua để đánh giá tình hình hợp tác giữa hai nước trên các lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư, tài chính, nông nghiệp, khoa học công nghệ; rà soát các kết quả đạt được kể từ Kỳ họp lần II của Ủy ban được tổ chức vào tháng 10.2021. Hai bên đã ghi nhận những kết quả tích cực trong hợp tác thương mại với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước năm 2022 đạt 190,5 triệu USD, tăng 106,5% so với năm 2021.

Trong đó, xuất khẩu Việt Nam sang Uruguay đạt 102,9 triệu USD, tăng 76,7%, nhập khẩu của Việt Nam từ Uruguay đạt 87,6 triệu USD, tăng 157,2%. Tuy nhiên, quan hệ thương mại song phương chưa tương xứng với quan hệ chính trị tốt đẹp và tiềm năng sẵn có. Do đó, hai bên đều mong muốn tiếp tục thúc đẩy quan hệ thương mại trong các khuôn khổ song phương và đa phương, đa dạng hóa cơ cấu sản phẩm xuất nhập khẩu, đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối giao thương, hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp tìm hiểu thị trường và tìm kiếm cơ hội kinh doanh, phấn đấu đưa tổng kim ngạch thương mại hai nước lên tầm cao mới.

Đối với hợp tác nông nghiệp, Việt Nam và Urugoay đều hoan nghênh việc thiết lập các đầu mối liên hệ trực tiếp để tiếp tục trao đổi các vấn đề kỹ thuật trong quá trình cấp phép cho các sản phẩm nông sản tiềm năng vào thị trường của nhau. Nhiều nội dung hợp tác mới cũng đã được đề xuất như hợp tác trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, hải quan, khoa học công nghệ, phần mềm, khai thác và chế biến gỗ...

Hai nước quan tâm và mong muốn thúc đẩy hơn nữa hợp tác trong lĩnh vực này, trong đó có việc thúc đẩy tiếp cận thị trường Uruguay cho các sản phẩm thế mạnh của Việt Nam (thủy sản, gạo, cà phê, hoa quả sấy khô, đồ gỗ nội thất, vật liệu xây dựng). Hiện Việt Nam cũng đang nghiên cứu xây dựng hồ sơ về thị trường nông sản Uruguay để có phương án và lộ trình phù hợp mở cửa thị trường nông sản, bảo đảm cân bằng lợi ích giữa hai quốc gia.

Trong bối cảnh cả Việt Nam và Uruguay đều đang đối mặt nhiều thách thức phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19, hai bên ngày càng mở rộng hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, đem lại lợi ích thiết thực cho người dân và doanh nghiệp hai nước, đóng góp vào tiến trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội ở mỗi quốc gia. Việt Nam luôn ủng hộ chính sách mở rộng hợp tác kinh tế quốc tế của Uruguay, đồng thời mong muốn Uruguay ủng hộ sớm khởi động đàm phán Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-Mercosur.

Hợp tác nghị viện trên đà phát triển tốt đẹp

Trong tổng thể quan hệ hai nước, hợp tác nghị viện giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Urugoay được quan tâm thúc đẩy và đang trên đà phát triển tốt đẹp. Đặc biệt, đầu năm 2015, Chủ tịch Hạ viện Cộng hòa Đông Uruguay Aníbal Pereyra đã thăm chính thức Việt Nam. Trong chuyến thăm này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng và Chủ tịch Hạ viện Aníbal Pereyra đã ký Thỏa thuận hợp tác, tạo cơ sở pháp lý để tăng cường hợp tác nghị viện hai nước, tăng cường trao đổi đoàn các cấp, cũng như ủng hộ nhau tại các diễn đàn nghị viện khu vực và quốc tế, đặc biệt là tại các diễn đàn đa phương như Liên minh nghị viện thế giới. Hai bên cũng nhất trí thúc đẩy trao đổi đoàn cấp cao; thiết lập các cơ chế và khuôn khổ pháp lý phù hợp nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác nhiều mặt; phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn nghị viện khu vực và quốc tế, trao đổi các vấn đề thuộc mối quan tâm chung của khu vực và thế giới và những vấn đề mà hai bên cùng quan tâm...

Với chủ trương đẩy mạnh ngoại giao nghị viện, tăng cường hợp tác nghị viện song phương, đồng thời tích cực tham gia các diễn đàn nghị viện đa phương khu vực và quốc tế, Quốc hội Việt Nam đã thành lập Nhóm Nghị sĩ hữu nghị Việt Nam - Argentina, Urugoay. Hai bên mong muốn nối lại các hoạt động trao đổi đoàn ngày càng thiết thực và hiệu quả, sau khoảng thời gian bị gián đoạn bởi dịch Covid-19; tăng cường tiếp xúc, trao đổi đoàn giữa lãnh đạo Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Nhóm Nghị sĩ hữu nghị và các đại biểu Quốc hội hai nước, trao đổi kinh nghiệm xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế phục vụ công cuộc phát triển của mỗi nước và hoạt động nghị viện. Quốc hội Việt Nam sẵn sàng tiếp đón các đoàn Hạ viện Uruguay sang thăm, làm việc tại Việt Nam.

Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ diễn ra vào dịp kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Uruguay, nhằm củng cố quan hệ hữu nghị, đoàn kết truyền thống và ủng hộ lẫn nhau giữa hai nước; đồng thời khẳng định thông điệp Việt Nam coi trọng quan hệ tốt đẹp và mong muốn đẩy mạnh kinh tế, thương mại và hợp tác cùng phát triển với các nước Mỹ Latinh, trong đó có Uruguay, nâng cao hiệu quả hợp tác trong các lĩnh vực hai bên có tiềm năng và cùng quan tâm. Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ được kỳ vọng sẽ thúc đẩy và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác giữa cơ quan lập pháp hai nước, góp phần xây dựng tin cậy chính trị, hiểu biết lẫn nhau và phát huy hiệu quả quan hệ hợp tác bền vững giữa hai quốc gia.

Với Uruguay, việc đón Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ thăm chính thức thể hiện sự coi trọng quan hệ với Việt Nam, đồng thời cho thấy mong muốn tăng cường hợp tác giữa cơ quan lập pháp hai nước, góp phần thúc đẩy hợp tác song phương trên các lĩnh vực hai bên có tiềm năng, cùng quan tâm và hợp tác tại các diễn đàn khu vực, quốc tế. Đây cũng là cơ hội để Uruguay triển khai chính sách đối ngoại thúc đẩy quan hệ với châu Á-Thái Bình Dương, trong đó có quan hệ với Việt Nam.

Phạm Thúy