Cuộc lên ngôi ngoạn mục của rap Việt

Trước khi trở thành quán quân King of Rap, rapper ICD chưa từng sống được bằng nghề. Chàng trai 24 tuổi cho biết cát xê cao nhất mà anh nhận được là 3 triệu đồng cho một đêm diễn ở bar. ICD chưa từng mua một bộ đồ hiệu ở trung tâm thương mại, chưa từng nghĩ có thể nổi tiếng đại chúng hay sống được bằng nghề.

Gonzo mang đến màn trình diễn ngập tràn cảm xúc về miền Trung trong đêm chung kết 1 Rap Việt vừa qua. Ảnh: TT

Tuy nhiên, thực tế đó đã là quá khứ. Với chiến thắng King of Rap, ICD được nhận 1 tỉ đồng tiền mặt, nam rapper cũng đã có những show diễn đầu tiên với cát xê mà như anh thành thật: “Trước đây tôi không dám nghĩ đến”. Một đời sống rất khác so với thời sinh hoạt trong underground (thế giới ngầm) đang đến với ICD.

Một thế hệ “tằm thoát kén”

ICD không phải trường hợp duy nhất. Với sự lan tỏa của hai chương trình truyền hình thực tế đầu tiên về nhạc rap là King of Rap và Rap Việt, một thế hệ rapper trẻ vốn xuất thân từ giới underground đã nổi tiếng và gặt hái được nhiều thành quả hơn bao giờ hết.

Ở King of Rap là ICD, Chị Cả, HIEUTHUHAI, RichChoi, Pháo… Trong khi Rap Việt là Dế Choắt, GDucky, RPT Gonzo, Thành Draw, Tlinh, Ricky Star, Lăng LD… Tất cả đều đang là những nhân tố trẻ nổi bật của làng nhạc, nhận được không ít kỳ vọng.

“Các rapper trẻ đang có một vị thế chưa bao giờ có. Rap đã không còn bị định kiến, kỳ thị như xưa. Nhờ truyền hình, một thế hệ rapper đã được xác lập, đa dạng về màu sắc và giúp rap đến gần hơn với công chúng” - ca sĩ, rapper Hà Lê bình luận.

Từ underground - một thế giới không tiền bạc, không trao đổi chất xám, không thương mại và tất nhiên không thể nổi tiếng đại chúng, các rapper đã tiến thẳng lên mainstream (thị trường chính thống) nhờ Rap Việt và King of Rap. Hai chương trình này được đánh giá là đã mang đến một diện mạo mới cho thể loại âm nhạc xuất phát từ người Mỹ da màu.

Diện mạo ấy đẹp đẽ, tích cực và chạm đến trái tim khán giả. Theo dõi rap trên truyền hình mấy tháng qua có thể thấy những bản rap đồng cảm với khó khăn của miền Trung, tôn vinh truyền thống gia đình, công cha nghĩa mẹ, hay những bản rap về tình yêu, tuổi trẻ, đam mê và khát vọng.

Rap đã trở nên gần gũi với số đông, được số đông đón nhận và từ đó trở thành dòng chảy chính của thị trường. Nhiều bản rap đã đứng đầu các bảng xếp hạng âm nhạc thời gian qua. Và các rapper trở thành một thế hệ thần tượng mới cho giới trẻ. Với lượng fan đông đảo chưa từng có, rap thực sự bắt đầu một thời hưng thịnh.

Sẽ hưng thịnh ít nhất ba năm nữa

Trong một thời gian dài, nhạc Việt dành mọi sự ưa chuộng và ưu ái cho dòng pop ballad. Những ca khúc ballad luôn được coi là dễ nghe, dễ lan tỏa, dễ đạt top 1 trending (xu hướng theo dõi), dễ đứng đầu các bảng xếp hạng. Những ca sĩ chuyên trị dòng nhạc này cũng dễ nổi tiếng, dễ thành sao.

Một vài cuộc “đối đầu” với pop ballad từng diễn ra như sự lên ngôi của bolero (2014-2017) hay EDM (2016-2019) khiến cho thị trường âm nhạc trở nên sinh động hơn. Nhưng sau những cuộc đụng độ, pop ballad vẫn được đánh giá là dòng chảy bền bỉ, trong khi bolero hay EDM đã có phần thoái trào trong năm 2020.

Nhạc sĩ Hứa Kim Tuyền chia sẻ: “EDM từng thu hút sự quan tâm của nhiều nghệ sĩ, nhiều ca khúc hơi hướm EDM đã ra đời trong những năm qua. Nhưng bây giờ không còn là thời của EDM nữa”.

Năm 2020 rõ ràng là thời của rap/hip hop. Nhưng nhìn vào quy luật của làng nhạc Việt, một thắc mắc được đặt ra là liệu rap có thể hưng thịnh lâu dài hay cũng phải hứng chịu tình cảm sớm nở tối tàn sau thời gian bùng nổ?

Nếu không có gì thay đổi, cả Rap Việt và King of Rap đều có mùa hai vào năm sau. Ngoài ra, Giọng hát Việt nhí năm tới cũng sẽ cho thí sinh trình diễn rap/hip hop bên cạnh dòng pop đã thành thông lệ. Đời sống âm nhạc trên truyền hình trong năm 2021 chắc chắn vẫn dành nhiều đất cho rap/hip hop.

Năm 2021, những gương mặt trẻ của rap Việt được dự đoán sẽ chiếm lĩnh một phần đường đua âm nhạc, là những nhân tố đáng gờm. Một ICD luôn trau chuốt từng chữ, từng từ trong rap. Một Chị Cả cá tính, khác biệt. Một HIEUTHUHAI giải trí, bắt mắt. Một Lăng LD sâu sắc. Một Ricky Star sinh động, uyển chuyển. Một GDucky “quái vật”, uy lực. Và một Dế Choắt vừa giàu chiêm nghiệm, vừa có chữ nghĩa văn chương… Tất cả đều đáng gờm và xứng đáng được chờ đợi.

Ca sĩ, rapper Hà Lê dự đoán rap sẽ còn là dòng chảy chủ đạo, hưng thịnh trong ít nhất ba năm nữa. Theo nam nghệ sĩ, rap hiện nay dù đã rất thành công trên thị trường nhưng chưa thực sự đạt đỉnh. Rap/hip hop vẫn còn nhiều khía cạnh khác có thể giới thiệu đến công chúng.

Về phía Tùng Dương, đứng ở góc nhìn của một ca sĩ hát thể loại không phải rap, nam ca sĩ cho rằng trước hết cần phải khẳng định rap đã có sự bứt phá đáng nhớ trong năm nay.

“Theo tôi thì trào lưu có sức lan tỏa tốt sẽ thẩm thấu, len lỏi, truyền tải được thông điệp lâu dài trong âm nhạc” - Tùng Dương nói.

Rapper MC ILL cho biết anh chưa chứng kiến dòng nhạc nào chết, vì tất cả đều có sự xoay vòng.

“Không có dòng nhạc nào biến mất. Tất cả rồi lại hồi sinh, bây giờ rap tạo nên cơn sốt trong showbiz, rap đã được công nhận và rap sẽ không bao giờ chết. Một vài năm tới có thể rap không bùng nổ như năm nay nhưng một thời gian sau nó sẽ lại bùng nổ như năm 2020. Thông thường cứ khoảng 10-20 năm, một dòng nhạc sẽ lan tỏa trở lại trên thị trường. Quy luật đó có thể vẫn đúng với rap” - anh nói.

Trong khi đó, Wowy kết luận: “Dù thế nào, tinh thần rap là bất tử. Và rap sẽ luôn là đam mê, là nơi phản ánh tâm hồn, cuộc sống, con người, thậm chí là nơi cứu vớt nhiều người”.•

QUANG ĐỨC