Cựu Đại sứ TQ tại Mỹ: Washington đang đi 'chệch hướng' cam kết trong vấn đề Đài Loan

Trong buổi phỏng vấn với tờ The Straits Times bên lề Đối thoại Shangri-La 2022, cựu Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải nói rằng Washington đang rời xa các cam kết về Đài Loan bằng việc bán vũ khí và cố gắng nâng cấp quan hệ chính trị với Đài Bắc.

Cựu Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải. Ảnh: THE STAR

Khi được phóng viên hỏi rằng liệu ông có lo lắng về việc Mỹ đang rời bỏ chính sách mơ hồ về chiến lược trong vấn đề Đài Loan hay không, cựu Đại sứ Thôi cho biết ông rất quan ngại.

“Đài Loan luôn là vấn đề nhạy cảm và quan trọng nhất trong quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ. Vấn đề này liên quan tới nền tảng chính trị của toàn bộ mối quan hệ” - ông Thôi cho hay.

“Đài Loan là một phần của Trung Quốc. Vì vậy thống nhất là điều mà chúng tôi hướng tới. Tất nhiên, chúng tôi đang nỗ lực tối đa cho việc thống nhất trong hòa bình. Nhưng trong trường hợp xấu nhất, nếu Đài Loan thực sự tiến tới độc lập, chúng tôi sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc sử dụng vũ lực để ngăn chặn sự chia cắt Đài Loan khỏi Trung Quốc” - cựu đại sứ TQ nói thêm.

Ngoài ra, ông Thôi nói rằng chính sách của Mỹ đang có “những thay đổi quan trọng".

“Ví dụ, làm thế nào để xử lý vấn đề Đài Loan. Điều này được thể hiện rõ ràng trong ba tuyên bố chung giữa Trung Quốc và Mỹ. Mỹ đã đưa ra các cam kết nhưng dần dần họ đang cố gắng rời bỏ cam kết của họ” - ông Thôi cho hay, đồng thời đề cập tới Đạo luật Quan hệ Đài Loan và Sáu Đảm bảo mà phía Mỹ đơn phương thực hiện.

“Vì vậy tôi nghĩ rằng họ đang rời bỏ nguyên tắc một Trung Quốc hay cái mà họ gọi là chính sách một Trung Quốc" - ông Thôi nhận định.

Bắc Kinh luôn ủng hộ nguyên tắc “một Trung Quốc”, theo đó chỉ có một Trung Quốc và Đài Loan là một phần của nước này. Trong khi đó, Mỹ tuân theo chính sách “một Trung Quốc", theo đó Mỹ thừa nhận lập trường của Trung Quốc là chỉ có một Trung Quốc và Đài Loan là một phần của nước này, nhưng Washington phản đối bất kỳ vũ lực nào nhằm thay đổi hiện trạng tại eo biển Đài Loan.

“Đồng thời, họ tiếp tục bán vũ khí cho Đài Loan. Họ cũng đang cố gắng nâng cấp quan hệ chính trị với chính quyền Đài Bắc. Tất cả những điều này kết hợp lại chắc chắn đang đi chệch hướng và sẽ dẫn tới hậu quả nghiêm trọng" - ông Thôi nhấn mạnh.

“Vấn đề này sẽ kết thúc như thế nào? Tôi cũng không biết nhưng tôi cho rằng đây là những diễn biến rất nguy hiểm và đáng báo động. Họ đang thực hiện các cam kết chính trị và cố gắng biến chúng trở thành những từ sáo rỗng" - cựu Đại sứ Trung Quốc nói.

Vấn đề Đài Loan đã trở thành một trong những đề tài chính trong “màn đấu khẩu” giữa hai quan chức quốc phòng cấp cao Mỹ và Trung Quốc tại Đối thoại Shangri-La 2022. Trong bài phát biểu, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa nhấn mạnh Bắc Kinh sẽ “chiến đấu đến cùng” để ngăn Đài Loan độc lập, đồng thời kêu gọi Washington ngừng bôi nhọ và can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc.

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nói rằng Washington “đang chứng kiến sự cưỡng ép ngày càng lớn từ Bắc Kinh và sự sự gia tăng đều đặn các hoạt động quân sự khiêu khích và gây bất ổn gần Đài Loan”. Đồng thời ông khẳng định duy trì hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan không chỉ là lợi ích của Mỹ mà đó là vấn đề quốc tế quan tâm.

VĨNH KHANG