Đà Nẵng làm gì để phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn?

Ông Nguyễn Quang Thanh, Giám đốc Sở TT&TT TP Đà Nẵng.

Vừa qua, tại cuộc họp giao ban định kỳ UBND TP Đà Nẵng do Chủ tịch TP Lê Trung Chinh chủ trì, lãnh đạo Sở Sở Thông tin và Truyền thông (TT&TT) TP Đà Nẵng đã có đề xuất xây dựng Nghị quyết về phát triển nguồn nhân lực chíp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI). Đề xuất này đã được Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng thống nhất chủ trương.

Để rõ hơn về Nghị quyết này cũng như định hướng phát triển nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn của Đà Nẵng và trí tuệ nhân tạo, VietTimes đã có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Quang Thanh, Giám đốc Sở TT&TT TP Đà Nẵng.

Cơ sở pháp lý quan trọng để tập trung nguồn lực

Được biết, Đà Nẵng đã xây dựng Đề án về phát triển nguồn nhân lực chip bán dẫn và trí tuệ nhân tạo. Vậy liệu có cần phải ban hành thêm Nghị quyết về nội dung này nữa không, thưa ông?

Ngày 26/6/2024, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 136/2024/QH15 về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Đà Nẵng. Trong đó, có các chính sách ưu đãi vượt trội cho các nhà đầu tư chiến lược, đối tác chiến lược trong lĩnh vực vi mạch, trí tuệ nhân tạo như: Chính sách miễn thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn thuế thu nhập cá nhân; Chính sách hỗ trợ chi phí đào tạo, bồi dưỡng ngành vi mạch, bán dẫn; Chính sách thu hút chuyên gia, nhà khoa học; Chính sách hỗ trợ chi phí mua thiết bị hỗ trợ cho doanh nghiệp; Chính sách cho thuê trực tiếp tài sản kết cấu hạ tầng thông tin không thông qua đấu giá, thực hiện chỉ định thầu, mua sắm các trang thiết bị đặc thù từ đối tác chiến lược thuộc lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo…

Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để Sở TT&TT tham mưu TP xây dựng các Nghị quyết về phát triển lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo, trong đó có Nghị quyết phát triển nguồn nhân lực lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo trên địa bàn TP Đà Nẵng.

Hiện nay số lượng nhân lực ngành vi mạch, bán dẫn trên địa bàn TP là khoảng 600 kỹ sư thiết kế vi mạch. Trong dự thảo Đề án Phát triển lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo TP Đà Nẵng, về nhân lực, TP đặt mục tiêu cụ thể đến năm 2030 sẽ đào tạo, bồi dưỡng, thu hút ít nhất 5.000 nhân lực chất lượng cao cho ngành vi mạch bán dẫn gồm đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học và các kỹ sư trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn.

Về cơ cấu lĩnh vực, có ít nhất 2.000 nhân lực thiết kế và 3.000 nhân lực kiểm thử, đóng gói cung cấp nguồn nhân lực ưu tiên cho Đà Nẵng và hướng đến các địa phương khác trong cả nước và một số thị trường quốc tế có hợp tác với Đà Nẵng.

Riêng đối với lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, TP đặt mục tiêu đào tạo, bồi dưỡng, thu hút ít nhất 3.000 nhân lực chất lượng cao về trí tuệ nhân tạo bao gồm đội ngũ các chuyên gia, nhà khoa học và các kỹ sư trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.

Đà Nẵng tổ chức thành công Ngày vi mạch bán dẫn Đà Nẵng 2024 với sự tham gia của nhiều tập đoàn công nghệ lớn

Do đó, để tạo mọi điều kiện thuận lợi cho việc đào tạo, thu hút nguồn nhân lực lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, phấn đấu đạt được các mục tiêu đề ra; đồng thời tranh thủ sự ủng hộ và cơ chế pháp lý sẵn có hiện nay của Trung ương dành riêng cho TP Đà Nẵng trong việc phát triển lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo, TP đã triển khai xây dựng Nghị quyết về phát triển nguồn nhân lực lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo trên địa bàn TP Đà Nẵng.

Nghị quyết sẽ tập trung vào những nội dung gì và dự kiến sẽ ban hành khi nào, thưa ông?

Nghị quyết về phát triển nguồn nhân lực lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo trên địa bàn TP Đà Nẵng sẽ tập trung vào các chính sách như: Phát triển nguồn nhân lực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp thuê nhân lực hoạt động trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo tại TP;

Khuyến khích, hỗ trợ các cá nhân tham gia học tập, đào tạo, thực hành;

Gia tăng số lượng người quan tâm theo học và chuyển đổi ngành nghề gần sang ngành vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo;

Hỗ trợ xây dựng đội ngũ giảng viên nguồn, nhân lực giỏi cho TP , giữ vững thế mạnh về nguồn nhân lực chất lượng cao Đà Nẵng;

Cung ứng nguồn nhân lực tiêu chuẩn quốc tế cho lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo TP và khu vực;

Nâng cao năng lực tự chủ, tiếp thu kinh nghiệm từ các chuyên gia trong lĩnh vực;

Gia tăng vị thế cạnh tranh cho TP khi thu hút đầu tư từ các doanh nghiệp, tổ chức lớn hoạt động trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo góp phần phát triển kinh tế - xã hội của TP Đà Nẵng.

Nghị quyết này quy định chính sách hỗ trợ phát triển lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo trên địa bàn TP Đà Nẵng.

Cụ thể, đó là các quy định tiêu chí, tiêu chuẩn thu hút chuyên gia, nhà khoa học làm việc trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo trên địa bàn; Các chính sách hỗ trợ về chế độ đãi ngộ về thu nhập, chi phí lưu trú đối với các chuyên gia, nhà khoa học làm việc trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo;

Các chính sách hỗ trợ một phần chi phí thuê nhân lực có trình độ chuyên môn cao làm việc tại các doanh nghiệp là đối tác chiến lược trong lĩnh vực;

Chính sách về hỗ trợ người tham gia giảng dạy, nghiên cứu, người học; quyết định các chương trình, dự án được ngân sách TP hỗ trợ chi phí đào tạo, bồi dưỡng cho đối tượng học chuyên ngành vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo;

Các nội dung khác không quy định trong Nghị quyết này thì thực hiện theo các quy định pháp luật hiện hành có liên quan.

Về tiến độ, dự kiến Nghị quyết sẽ được HĐND TP thông qua vào kỳ họp cuối năm và sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.

Vậy Đà Nẵng kỳ vọng gì sau khi nghị quyết được ban hành và liệu đây có thể xem là nhân tố mang tính động lực cho Đà Nẵng, thưa ông?

Việc ban hành Nghị quyết phát triển nguồn nhân lực cũng như các Nghị quyết về chính sách, hỗ trợ cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo đánh dấu một cột mốc quan trọng của Đà Nẵng trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh và thu hút đầu tư công nghệ cao. Đây là lĩnh vực đang có tốc độ phát triển mạnh mẽ trên toàn cầu và có khả năng tạo ra nhiều cơ hội mới cho TP trong việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại và bền vững.

Với nguồn nhân lực chất lượng cao, Đà Nẵng kỳ vọng sẽ xây dựng một lực lượng lao động có trình độ cao trong ngành vi mạch bán dẫn, một lĩnh vực đang có nhu cầu lớn trên toàn thế giới, tạo cơ sở vững chắc để thu hút các tập đoàn công nghệ lớn trong và ngoài nước đến đầu tư, góp phần thúc đẩy ngành công nghệ thông tin và điện tử. Điều này cũng sẽ giúp TP trở thành một trong những trung tâm công nghệ hàng đầu của Việt Nam và khu vực;

Lãnh đạo TP Đà Nẵng cùng cộng đồng doanh nghiệp, cơ sở đào tạo bấm nút khởi động chương trình đào tạo nguồn nhân lực vi mạch bán dẫn tại địa phương

Nghị quyết này có tiềm năng trở thành động lực quan trọng cho sự phát triển của Đà Nẵng. Các lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo là những ngành công nghệ cao với giá trị gia tăng lớn, có khả năng thay đổi cấu trúc kinh tế của TP theo hướng hiện đại hơn. Đồng thời, sự phát triển của các ngành này sẽ tạo ra cơ hội việc làm mới, cải thiện mức sống và nâng cao năng lực cạnh tranh của Đà Nẵng trên bản đồ công nghệ toàn cầu.

Bên cạnh đó, việc xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao cũng góp phần hình thành một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, từ đó thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp và sáng tạo trong giới trẻ. Điều này không chỉ giúp Đà Nẵng phát triển trong ngắn hạn mà còn đặt nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững về lâu dài.

Đến 2030, kinh tế số đóng góp tối thiểu 40% GRDP của Đà Nẵng

Mặc dù tiếp cận ngành công nghiệp chíp bán dẫn chỉ trong một thời gian ngắn, nhưng Đà Nẵng đi khá nhanh và bài bản khi tiếp cận với ngành công nghiệp này và đạt được những kết quả khá khả quan. Ông vui lòng chia sẻ những kết quả ban đầu mà Đà Nẵng đã đạt được trong thời gian qua?

Qua tổng kết kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết số 43-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển TP Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Đà Nẵng xác định công nghệ cao trong đó có ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo là một bộ phận quan trọng trong 5 nhóm ngành đột phá, tạo xung lực phát triển nhanh và bền vững cho TP .

Vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo là lĩnh vực mới, phức tạp nhưng nếu quyết tâm đạt được thì sẽ tạo động lực tăng trưởng mới và đảm bảo sự phát triển bền vững cho TP. Đà Nẵng nhận thức rõ việc thu hút đầu tư và phát triển các lĩnh vực vi mạch, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo không phải là hoạt động mang tính chất phong trào, ngắn hạn, mà là kết quả của một quá trình nghiên cứu, chuẩn bị kỹ càng, dài hạn để phát triển bền vững.

Sự chuyển mình và tập trung vào lĩnh vực công nghệ cao của TP là kết quả của một quá trình lãnh đạo và chỉ đạo trong hơn 20 năm qua của TP Đà Nẵng với Nghị quyết số 07 ngày 3/10/2000 và Nghị quyết số 06 ngày 12/3/2003 của Ban Thường vụ Thành ủy về phát triển công nghiệp phần mềm, ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin và kinh tế số của Đà Nẵng.

Đặc biệt, từ sau khi Việt Nam và Hoa Kỳ nâng cấp mối quan hệ hợp tác chiến lược toàn diện (tháng 9/2023) với những tuyên bố chung mạnh mẽ về phát triển công nghiệp bán dẫn; từ tháng 10/2023 cho đến nay, TP đã triển khai quyết liệt và đồng bộ nhiều bước đi quan trọng với hướng chính là tập trung phát triển nguồn nhân lực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo gắn với liên kết hợp tác với các doanh nghiệp, đối tác lớn, uy tín trong và ngoài nước để thu hút đầu tư, đào tạo nguồn nhân lực và hình thành hệ sinh thái vi mạch, bán dẫn và trí tuệ nhân tạo tại địa phương.

Từ đầu năm 2024 đến nay, đã có 65 tập đoàn lớn, tổ chức đã đến khảo sát môi trường đầu tư tại Đà Nẵng như: Tập đoàn Synopsys, Intel, Qualcomm, Marvell, Nvidia… Các đối tác đánh giá khả quan tiềm năng, cơ hội đầu tư vào lĩnh vực thiết kế vi mạch, trí tuệ nhân tạo của TP Đà Nẵng.

Hiện đã có Công ty Marvell (Hoa Kỳ) mở mới Văn phòng thiết kế chip tại Đà Nẵng, Công ty Mixel (Hoa Kỳ) về thiết kế lõi IP vi mạch mở công ty tại Đà Nẵng, Công ty Synopsys (Hoa Kỳ) cũng đã khai trương trụ sở văn phòng mới tại Đà Nẵng và nâng số lượng kỹ sư thiết kế lên khoảng 300 người…

Bên cạnh đó, Đà Nẵng tổ chức thành công Ngày vi mạch bán dẫn TP Đà Nẵng và tham gia tổ chức hơn 12 sự kiện nhằm giới thiệu thông tin về hạ tầng, nhân lực, chính sách phát triển lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo tại Đà Nẵng đến các đối tác liên quan.

Địa phương cũng ký kết 9 Biên bản ghi nhớ hợp tác với một số đơn vị, đối tác chiến lược trong hợp tác nghiên cứu, đào tạo, bồi dưỡng; hình thành liên minh các trường đại học trên địa bàn TP Đà Nẵng đào tạo lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo.

Đến nay, trên địa bàn TP đã có 5 trường Đại học tuyển mới kỹ sư chuyên ngành thiết kế vi mạch với gần 200 chỉ tiêu.

Các chuyên gia, doanh nghiệp tại Ngày hội Vi mạch bán dẫn Đà Nẵng 2024

Ngoài ra, Đà Nẵng đã phối hợp với các đối tác, cơ sở đào tạo triển khai các chương trình đào tạo vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo; tổ chức thành công và trao chứng nhận hoàn thành chương trình đào tạo giảng viên thiết kế vi mạch cho 22 giảng viên tham gia lớp đào tạo giảng viên nguồn đầu tiên của TP Đà Nẵng;

Phối hợp với Đại học Bang Arizona tổ chức giới thiệu chương trình bồi dưỡng giảng viên nguồn về kiểm thử, đóng gói vi mạch bán dẫn; triển khai Chương trình đào tạo cấp chứng chỉ giảng viên trí tuệ nhân tạo theo chương trình DLI Ambassador của NVIDIA cho các giảng viên trên địa bàn Đà Nẵng.

Quay lại với những kết quả và định hướng xây dựng nghị quyết riêng cho lĩnh vực chip bán dẫn, Đà Nẵng sẽ định hướng phát triển nhân lực ngành công nghiệp ra sao và có gì khác biệt so với các địa phương khác, thưa ông?

Trong dự thảo Đề án Phát triển lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo TP Đà Nẵng, TP đặt mục tiêu đến năm 2030, Đà Nẵng trở thành một trong ba trung tâm lớn của Việt Nam về thiết kế vi mạch bán dẫn và phát triển ứng dụng trí tuệ nhân tạo.

Hình thành mạng lưới đào tạo chất lượng cao về nguồn nhân lực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo gắn với phát triển hệ sinh thái vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo đồng bộ tại TP Đà Nẵng.

Ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo cùng với các lĩnh vực công nghệ số góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế số, phấn đấu hoàn thành mục tiêu đến năm 2030 kinh tế số Đà Nẵng đóng góp tối thiểu 35% - 40% GRDP thành phố theo Quy hoạch TP Đà Nẵng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 của Thủ tướng Chính phủ.

Trong nỗ lực đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn, TP đã và đang triển khai nhiều giải pháp, nhiệm vụ, trong đó tập trung vào 3 nhóm giải pháp cụ thể, khác biệt.

Cụ thể là: Liên kết, hợp tác với các doanh nghiệp trong công tác đào tạo bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực lĩnh vực vi mạch, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo;

Chuẩn bị về quỹ đất, cơ sở hạ tầng các khu CNTT tập trung, công viên phần mềm, công nghệ cao để các doanh nghiệp triển khai dự án và hợp tác về vi mạch, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo;

Xây dựng hàng loạt chính sách thu hút, ưu đãi đầu tư, hợp tác phát triển trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo.

Ngoài ra, ngày 26/6/2024 vừa qua, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Đà Nẵng. Trong đó, có các chính sách ưu đãi vượt trội cho các nhà đầu tư chiến lược, đối tác chiến lược trong lĩnh vực vi mạch, trí tuệ nhân tạo như: Chính sách miễn thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn thuế thu nhập cá nhân; Chính sách hỗ trợ chi phí đào tạo, bồi dưỡng ngành vi mạch, bán dẫn; Chính sách thu hút chuyên gia, nhà khoa học; Chính sách hỗ trợ chi phí mua thiết bị hỗ trợ cho doanh nghiệp; Chính sách cho thuê trực tiếp tài sản kết cấu hạ tầng thông tin không thông qua đấu giá, thực hiện chỉ định thầu, mua sắm các trang thiết bị đặc thù từ đối tác chiến lược thuộc lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo…

Cảm ơn ông!

Hồ Xuân Mai