Đề nghị bãi bỏ nhiều quỹ tài chính 'có tên tuổi'
Đoàn giám sát của Quốc hội đề nghị bãi bỏ quỹ bảo trì đường bộ ở Trung ương và nhiều quỹ tài chính ngoài ngân sách khác ...
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải trình bày báo cáo thẩm tra.
Đoàn giám sát của Quốc hội đề nghị bãi bỏ quỹ bảo trì đường bộ ở Trung ương và nhiều quỹ tài chính ngoài ngân sách khác
Tiếp tục phiên họp thứ 36, chiều 13/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng các Quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách nhà nước giai đoạn 2013 - 2018.
Hiệu quả thực sự của các quỹ chưa cao
Theo báo cáo, hiện nay cả nước đã thành lập trên 40 quỹ/loại quỹ tài chính ngoài ngân sách và nhiều quỹ xã hội, quỹ từ thiện được thành lập ở các địa phương. Các quỹ tài chính ngoài ngân sách rất đa dạng và hoạt động trong rất nhiều lĩnh vực, được quản lý bởi nhiều bộ, ngành và được thành lập ở các địa phương với quy mô, mức độ khác nhau.
Theo báo cáo của Chính phủ, kế hoạch năm 2019, tổng số thu của các quỹ là 502,2 nghìn tỷ đồng, trong đó dự kiến ngân sách nhà nước cấp và hỗ trợ là 100,8 nghìn tỷ đồng, chủ yếu cho các quỹ: Quỹ bảo hiểm xã hội 57,1 nghìn tỷ đồng, Quỹ bảo hiểm y tế 38,7 nghìn tỷ đồng, Quỹ bảo trì đường bộ trung ương 3,8 nghìn tỷ đồng. Tổng số chi các Quỹ là 434,1 nghìn tỷ đồng. Chênh lệch thu - chi trong năm của các quỹ là 68 nghìn tỷ đồng. Kết dư các quỹ cuối năm 2019 khoảng 907,2 nghìn tỷ đồng, trong đó riêng 3 quỹ bảo hiểm là 865,1 nghìn tỷ đồng, chiếm 95,4% kết dư các quỹ.
Nhưng, kết quả giám sát cho thấy, chưa có các cơ quan cả ở trung ương và địa phương được giao nhiệm vụ thống nhất quản lý các quỹ.
Báo cáo của Chính phủ chưa có số liệu về tình hình tài chính của các Quỹ ở trung ương trong giai đoạn 2013-2015, Đoàn giám sát cho biết.
Nhận định của Đoàn giám sát là hệ thống pháp luật về quản lý, sử dụng các quỹ khá phức tạp, chưa rõ ràng, chưa có một văn bản pháp luật để thống nhất quản lý các quỹ. Mặt khác, việc kiểm tra, giám sát còn buông lỏng, dẫn đến hiệu quả thực sự của các quỹ chưa cao, chưa đáp ứng được yêu cầu, mục tiêu khi thành lập các quỹ.
"Qua giám cũng sát cho thấy, việc cho phép thành lập quá nhiều quỹ làm phân tán nguồn lực Nhà nước, với cách thức, thẩm quyền thành lập các quỹ khác nhau; chưa có quy định thống nhất về quản lý các quỹ dẫn đến việc tổ chức, hoạt động thiếu thống nhất, lúng túng; còn sai phạm trong việc quản lý, sử dụng tài chính Quỹ…", báo cáo giám sát nêu rõ.
Đề nghị bãi bỏ ngay 6 quỹ
Từ kết quả giám sát, Đoàn giám sát của Quốc hội Đề nghị nghiên cứu trình cấp có thẩm quyền để bãi bỏ ngay đối với 6 quỹ.
Gồm: Quỹ bảo trì đường bộ trung ương, Quỹ Hỗ trợ sắp xếp và phát triển doanh nghiệp, Quỹ hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS; Quỹ hỗ trợ các hoạt động ngoại giao phục vụ kinh tế và Quỹ hỗ trợ vận động cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài; Quỹ Hỗ trợ việc làm ngoài nước; Quỹ Phòng chống chống thiên tai.
Đoàn giám sát còn đề nghị nghiên cứu trình cấp có thẩm quyền để xác định rõ lộ trình bãi bỏ đối với Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá; Quỹ bình ổn giá xăng dầu; Quỹ dịch vụ viễn thông công ích.
Lý do của các đề nghị trên đều được thuyết minh chi tiết tại báo cáo của đoàn giám sát.
Song, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, ông Phan Xuân Dũng vẫn tỏ ra rất ngạc nhiên vì các quỹ được đề nghị bãi bỏ đều có tên tuổi, có tác động lớn đến đời sống.
Cần cân nhắc thật kỹ lưỡng, quỹ phòng chống thiên tai khi Quốc hội thảo luận thì ít ai phản đối, quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá cũng được thảo luận rất kỹ... nếu quỹ vô thưởng vô phạt thì giải thể ngay, còn quỹ có uy tín thì cần cân nhắc, ông Dũng phát biểu.
Không phải Ủy ban Thường vụ ban hành nghị uyết là bỏ ngay các quỹ như đoàn giám sát đề nghị mà đề nghị Chính phủ xem xét đánh giá lại, nếu đúng như kết quả giám sát thì phải sắp xếp lại ngay, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nói.
