Để trẻ tránh 'nhiễm độc' từ mạng xã hội

Trong thời đại 4.0, việc cấm con sử dụng mạng xã hội là điều không thể. Nhưng những tác động tiêu cực từ mạng xã hội khiến phụ huynh lo lắng. Chúng ta cần làm gì để con khỏi bị “nhiễm độc” từ môi trường mạng?

Cha mẹ phải đồng hành với con trên internet.

Đồng hành với con

Học sinh dùng mạng xã hội (MXH) để khích bác nhau dẫn đến việc đánh nhau ngoài đời thực không phải là hiếm. Mới đây vào ngày 28/10, Công an phường 17 (quận Gò Vấp, TP.HCM) tiếp nhận trình báo của gia đình nữ sinh Đ.T.B.N. (16 tuổi) học sinh lớp 11 trường THPT Phạm Ngũ Lão (phường 7, quận Gò Vấp) về việc con gái bị đánh hội đồng, phải nhập viện điều trị. Tâm lý của nữ sinh này bị ảnh hưởng nặng nề đến nỗi nhiều lần đòi tự tử. Nguyên nhân nữ sinh này bị bạn đánh hội đồng là do mâu thuẫn trên MXH.

Hiện nay ở nước ta do sự quản lý lỏng lẻo nên trẻ ở bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể lập được tài khoản sử dụng MXH. Các nhà cung cấp nền tảng cho phép lập tài khoản cá nhân chỉ dựa vào thông tin tự khai báo của người dùng mà không có kiểm soát. Trong khi đó, trẻ càng nhỏ tuổi thì càng khó có khả năng kiểm soát những tiêu cực do MXH đem lại. Và như thế để con không gặp những bất trắc từ MXH không còn cách nào khác là bố mẹ phải đồng hành với con.

Chị Hoàng Lan (Hoàng Mai, Hà Nội) chia sẻ, chị khá bất ngờ khi cô con gái đang học lớp 4 có tài khoản facebook do cô bé tự lập. Chị đã xóa tài khoản của con nhưng một thời gian sau lại thấy con có tài khoản facebook mới. Con bảo bạn bè con thường gửi thông tin của lớp qua group lớp nên con không thể không có tài khoản để xem thông tin. Vào trong phần bạn bè chị Lan tá hỏa khi con có rất nhiều bạn bè là người lớn tuổi, thậm chí có cả người nước ngoài.

Gặng hỏi thì con nói “họ gửi kết bạn nên con cứ nhấn vào đồng ý thôi”. Hằng ngày mỗi khi bố mẹ cho mượn điện thoại con thường vào facebook like và bình luận thông tin như người lớn. “Tôi thấy dạy con bây giờ vất vả quá bởi bọn trẻ ngày nay rất cá tính, càng cấm đoán chúng càng làm. Vì thế chẳng còn cách nào khác là vợ chồng tôi cũng phải tìm hiểu về MXH để dạy con phát huy mặt tích cực của nó. Mỗi lần gia đình đi dã ngoại, chúng tôi thường thảo luận với con theo từng chủ đề, ví dụ nên like hay chia sẻ nội dung nào, nên post ảnh gì, nên đưa nội dung như thế nào… Chúng tôi cố gắng làm bạn với con để kịp thời điều chỉnh những suy nghĩ, hành vi chưa chuẩn của con”.

Dạy con cách dùng MXH thông minh và nhân văn

Chuyên gia tâm lý Thu Thủy cho rằng, tuổi mới lớn thường muốn khẳng định mình, tìm cách thoát khỏi sự kiểm soát của cha mẹ, thầy cô, nên càng dễ bị “nhiễm độc” với những thông tin tiêu cực. Ở lứa tuổi chưa đủ chín chắn, các em thường có tâm lý hùa theo đám đông bất kể đó là việc tốt hay xấu. Nhìn thấy thông tin nào nhiều like thì cho rằng cái đó hay cần chia sẻ mà không quan tâm nội dung đó như thế nào, tác động đến bản thân và xã hội ra sao. Những mâu thuẫn nảy sinh từ MXH dẫn đến đánh chửi nhau ngoài cuộc sống cũng từ những thông tin được đưa theo cảm tính. Trong thời đại bùng nổ thông tin như hiện nay không thể cấm học sinh dùng MXH, chỉ còn cách là dạy các em biết cách sử dụng MXH một cách có văn hóa, có chính kiến. Và nhà trường cũng nên coi đây là nhiệm vụ cần phải làm đối với học sinh.

Tiến sĩ chuyên ngành truyền thông Phạm Hải Chung cho rằng, thế giới ảo và thế giới thực tác động tương tự như nhau. Vì vậy, cha mẹ không chỉ đồng hành với con trong đời thực mà phải đồng hành với con trên internet. Internet có những quy tắc và luật chơi riêng. Nếu ngoài đời thực, cha mẹ dạy con những nguyên tắc cơ bản khi tham gia giao thông thì trên MXH cha mẹ cũng nên dạy con những nguyên tắc cơ bản khi sử dụng.

Theo TS. Chung, nếu chúng ta coi MXH là công cụ giống như máy tính, ti vi thì cha mẹ hoàn toàn có thể thỏa thuận với con rằng, con được xem bao nhiêu giờ một ngày, xem vào lúc nào, xem những nội dung gì và khi đưa ra thỏa thuận phải có sự giám sát. Tuy nhiên, cha mẹ cũng không nên cho rằng mình có quyền được xem tất cả những nội dung của con mà nên tôn trọng quyền riêng tư của con ở một mức độ nào đó. Cách tốt nhất là hãy làm cho trẻ tin tưởng để chúng mở lòng chia sẻ những cảm xúc, trải nghiệm của bản thân với những nội dung chúng đọc được trên MXH. Chúng ta phải cho trẻ vắc - xin để có kỹ năng sinh tồn trên mạng.

“Cha mẹ nên là tấm gương cho con về cách dùng MXH thông minh, nhân văn. Ví như chúng ta có thể dạy con cách tìm kiếm những thông tin hay ho trên MXH, chia sẻ làm lan tỏa những điều tốt đẹp trong cuộc sống, lên án những hành vi sai trái…” - TS. Chung nêu ý kiến./.

Minh Thư/Báo VOV