Doanh nghiệp nên làm gì thời Covid-19 và thời 4.0?

Thời hội nhập, những ngành sản xuất hàng xuất khẩu càng vất vả. Bởi phải luôn tìm cách vượt qua đối thủ khắp thế giới. Mà thông tin về đối thủ đâu thể dễ dàng tìm có. Chưa biết người làm sao bảo đảm luôn thắng trận!

Sóc Trăng có thế mạnh nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh. Thế mạnh nổi trội hơn là Sóc Trăng có nhiều DN chế biến đông lạnh tôm xuất khẩu. Nổi trội hơn thể hiện ở các DN này có khả năng chế biến sâu, chế biến cao, giá tiêu thụ tốt hơn. Từ đó, tôm nuôi các nơi đổ dồn về đây không ít. Ngành tôm là ngành có dư địa phát triển lâu dài, từ đó nhiều cường quốc nuôi tôm đã chú tâm thúc đẩy phát triển, khởi đầu từ tăng trưởng nuôi tôm. Điều này, dẫn đến cán cân cung cầu tôm trên thế giới về trạng thái cân bằng, sâu xa hơn giá tôm sẽ ở mức chỉ vừa phải. Muốn có lợi nhuận từ ngành tôm, buộc các cường quốc tôm phải tập trung tìm ra quy trình nuôi tôm an toàn hơn, bền vững hơn, có giá thành thấp hơn; đồng thời nâng cao trình độ chế biến ở các DN. Sóc Trăng, lợi thế có nhiều DN có trình độ chế biến cao, nhưng còn bất lợi là tỷ lệ thu hồi tôm nuôi còn thấp, khiến giá thành tôm nuôi còn cao hơn so các nước. Trong khi chờ đợi chuyển biến khu vực nuôi tôm, khu vực DN chế biến nên tăng tốc, nâng cao lợi thế, ưu điểm của mình, ít nhiều bù đắp cho giá cả tiêu thụ tôm Việt luôn có xu hướng cao hơn sản phẩm tương đồng các nước khác.

Cụ thể là gì để nâng cao năng lực cạnh tranh của các DN tôm Việt? Đó là một hệ thống công việc mang tầm chiến lược, bởi các công việc đó phải được duy trì thường xuyên trong dài hạn. Cụ thể hơn là các lãnh đạo DN phải có: Chương trình xây dựng thương hiệu cho con tôm. Thời buổi này, người tiêu dùng ít có thời gian, vào siêu thị thấy mặt hàng cần dùng đã quen là bỏ vào giỏ hàng. Không nỗ lực, kiên trì xây dựng thương hiệu làm sao thu hút người tiêu dùng. Nếu không ý thức xây dựng thương hiệu cho tôm, sản phẩm chỉ tiêu thụ ở các hệ thống trung bình, giá cả trung bình, không thể làm chuyển biến chuỗi giá trị con tôm cũng như nâng tầm tôm Việt trên thương trường thế giới.

Để xây dựng thương hiệu, nền tảng phải xây dựng là văn hóa DN. Năm 2016, Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định số 1846/QĐ-TTg, ngày 26-9-2016 về việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp Việt và chọn ngày 10-11 hàng năm là ngày văn hóa doanh nghiệp Việt. Đến năm 2018, Thủ tướng mới có Quyết định số 248/QĐ-TTg, ngày 28-2-2018 thành lập Ban Tổ chức triển khai thực hiện nội dung trên. Xây dựng văn hóa DN là một quá trình liên tục, dài hạn, phụ thuộc rất lớn vào ý chí lãnh đạo DN. Cụ thể thông qua hệ thống quy chế làm việc, ứng xử do DN ban hành nhằm điều chỉnh hành động các thành viên trong DN cùng hướng về một phía. Xây dựng văn hóa DN thành công hay không phụ thuộc rất lớn vào nhận thức các thành viên thực thi công việc cụ thể. Khi họ đã ý thức, thống nhất thì việc bảo đảm chất lượng sản phẩm - tiêu chí hàng đầu cho sự hình thành thương hiệu, nỗ lực tiết kiệm chi phí… mới khả thi.

Thế giới phẳng, liên thông thông tin. Sự tìm hiểu, đòi hỏi của người tiêu dùng là một áp lực không nhỏ đối với hoạt động DN. Người tiêu dùng đòi hỏi sản phẩm làm ra không bóc lột, không gây tổn hại môi trường, cộng đồng. Người tiêu dùng luôn tìm hiểu xuất xứ sản phẩm khi mua hàng… Từ đó, các DN phải luôn quan tâm lo lắng cho sự phát triển bền vững của mình. Để thể hiện quan tâm nội dung này, các DN phải thực thi nhiều tiêu chí của bên mua hàng, của nước bên mua hàng, thậm chí Liên Hiệp quốc cũng đã đưa 17 mục tiêu phát triển bền vững cho thế giới! Các tiêu chí cụ thể của phát triển xoay quanh 3 thành tố chính đó là kinh tế bền vững - môi trường bền vững - xã hội bền vững.

Thời Covid-19 khiến nhiều DN lâm vào khó khăn, cũng khiến không ít DN có thời gian trống nhiều hơn. Đây là lúc nên tận dụng thời gian, lãnh đạo các DN, nhất là DN tôm Sóc Trăng quan tâm các nội dung trên, những nội dung rất lớn Chính phủ đang hết sức chăm lo, vận động tất cả cộng đồng DN cùng tham gia. Việc này càng trở nên cấp thiết khi cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đẩy nông dân, các DN ta phải đối đầu, cạnh tranh quốc tế. Trâu chậm uống nước đục, ông bà ta đã đúc kết. Không riêng Sóc Trăng, ngành chế biến tôm cả nước cũng chưa nhập tâm các nội dung trên đầy đủ, kể cả các DN hàng đầu. Tuy nhiên, Sóc Trăng có một điểm sáng lẻ loi đó là Công ty Cổ phần Thực phẩm Sao Ta (Sao Ta, FIMEXVN) đã làm rất tốt các nội dung trên. Do có ý thức từ đầu, Sao Ta đang trong quá trình thu kết quả. Năm 2020, Sao Ta đã nhận bằng khen do đã tích cực hưởng ứng cuộc vận động "Xây dựng văn hóa doanh nghiệp Việt Nam” do Thủ tướng Chính phủ phát động trong giai đoạn 2016 - 2020. Tôm FIMEXVN đã nằm trong sản phẩm mang thương hiệu quốc gia do Bộ Công thương công bố ngày 25-11-2020. Hơn nữa Sao Ta nằm trong top 100 doanh nghiệp Việt Nam phát triển bền vững do VCCI chọn lựa và công bố đầu tháng 12-2020. Sao Ta đã tận dụng thời gian nỗ lực hoàn thiện mình hơn, để có một nền tảng xuất phát mạnh mẽ hơn hậu Covid-19 và tăng sức thuyết phục người tiêu dùng thông qua các công việc cụ thể, tốt đẹp mình đã thực thi…

Thời buổi này, như phân tích trên, nếu DN muốn tồn tại dài lâu, không thể còn chuyện chụp giựt, đánh quả, bóc ngắn cắn dài mà cần phát huy thế mạnh tốt nhất. Thiết nghĩ, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, sở, ngành liên quan và Hiệp hội DN tỉnh nên có chương trình cụ thể khuyến khích, thúc đẩy các DN trong tỉnh, nhất là các DN chế biến tôm có ý thức cao hơn về các vấn đề trên, để Sóc Trăng sẽ thực sự trở thành trọng điểm tôm của cả nước trong tương lai gần. Để mỗi độ xuân về, sẽ vui lại càng vui hơn.

HỒ QUỐC LỰC (Chủ tịch DN Sao Ta)