Đơn giản hóa các thủ tục vay vốn

Tăng trưởng tín dụng còn thấp

Theo báo cáo từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tín dụng nền kinh tế 6 tháng đầu năm vẫn tăng thấp hơn so với cùng kỳ các năm trước, đạt khoảng 12,5 triệu tỷ đồng, tăng 4,73% so với cuối năm 2022. Điều này phản ánh khó khăn chung về sức hấp thụ vốn của nền kinh tế trong bối cảnh khách quan với nhiều yếu tố chi phối.

Phó thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đào Minh Tú cho biết, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng, ngành ngân hàng đã tích cực triển khai các chương trình tín dụng ưu đãi như: Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng đối với lĩnh vực bất động sản; các giải pháp tín dụng tháo gỡ khó khăn cho ngành lúa gạo, cà phê, lâm sản và thủy sản.

Bên cạnh đó, các tổ chức tín dụng đã nỗ lực tiết giảm chi phí hoạt động, cắt giảm tối đa những khoản phí không cần thiết, đơn giản hóa quy trình thủ tục cho vay, tăng cường năng lực thu thập, khai thác thông tin về đánh giá tín nhiệm khách hàng để nâng cao hiệu quả thẩm định... nhằm tạo điều kiện tăng khả năng tiếp cận tín dụng của doanh nghiệp, người dân.

Cán bộ tín dụng của Agribank kiểm tra hoạt động sử dụng vốn vay tại trang trại chăn nuôi lợn trên địa bàn tỉnh Sơn La.

Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đánh giá, thời gian qua, ngành ngân hàng đã rất nỗ lực tiết kiệm chi phí hoạt động, sẵn sàng giảm lãi suất, san sẻ gánh nặng chi phí lãi vay cho doanh nghiệp, quy trình thủ tục cho vay cũng rút gọn; cơ cấu lại nợ, giữ nguyên nhóm nợ...

Ông Thân đề xuất, về lâu dài, cần đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính; tập trung thực thi có hiệu quả nhóm giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển bền vững, phát triển chuỗi giá trị; cải tổ các Quỹ bảo lãnh tín dụng và tăng cường vai trò của những cơ quan quản lý địa phương...

Số hóa quy trình cho vay

Ông Trần Long, Phó tổng giám đốc Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) chia sẻ, thời gian qua, BIDV đã triển khai quyết liệt các giải pháp để tăng khả năng hấp thụ vốn cho doanh nghiệp. Trong đó, BIDV chủ động số hóa nhằm tinh gọn quy trình, thủ tục cho vay. Cụ thể là việc số hóa quy trình từ khâu tiếp nhận nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp đến phê duyệt, giải ngân nhằm đơn giản hóa thủ tục. Đồng thời tích cực phát triển và đưa các sản phẩm tín dụng lên kênh số (trang web, ứng dụng di động), giúp khách hàng dễ dàng tiếp cận dịch vụ, tiết giảm thời gian xử lý.

Theo bà Phùng Thị Bình, Phó tổng giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank), ngân hàng này đang đẩy mạnh các chương trình tín dụng ưu đãi lãi suất dành cho doanh nghiệp xuất, nhập khẩu quy mô 25.000 tỷ đồng, doanh nghiệp vừa và nhỏ quy mô 20.000 tỷ đồng; đa dạng hóa sản phẩm tín dụng phù hợp với các phân khúc khách hàng, theo từng ngành nghề, lĩnh vực và địa bàn. Để tạo thuận lợi hơn nữa cho doanh nghiệp tiếp cận vốn, Agribank đã chuẩn hóa quy trình, giảm thủ tục và thời gian xét duyệt khoản vay...

Cán bộ tín dụng của Agribank kiểm tra hoạt động sử dụng vốn vay trong việc trồng, thu hoạch nhãn trên địa bàn tỉnh Hưng Yên. Ảnh: THU THỦY

Cung cấp đầy đủ hồ sơ cần thiết

Để thực hiện thủ tục vay vốn từ ngân hàng, doanh nghiệp cần cung cấp 3 loại hồ sơ: Hồ sơ pháp lý, hồ sơ tài chính và hồ sơ tài sản bảo đảm. Đối với hồ sơ pháp lý, giấy tờ cần cung cấp liên quan đến đăng ký kinh doanh và đại diện pháp luật của doanh nghiệp nên hầu như không có vướng mắc gì. Tiếp theo là đến hồ sơ tài chính, trong đó yêu cầu cung cấp báo cáo tài chính, phương án kinh doanh để làm căn cứ năng lực trả nợ của doanh nghiệp khi vay vốn.

Đối với những doanh nghiệp lớn, khả năng quản trị kinh doanh tốt thì việc cung cấp báo cáo tài chính, phương án kinh doanh không thành vấn đề. Tuy nhiên, đối với những doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh thì gặp khá nhiều khó khăn trong việc cung cấp các giấy tờ này cho ngân hàng. Để khắc phục tình trạng đó, hiện nay, một số ngân hàng thương mại cho phép những doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh nếu không cung cấp được báo cáo tài chính theo chuẩn mực thì có thể cung cấp sổ ghi chép mua, bán hàng hóa cũng như số lượng hàng tồn kho để làm căn cứ đánh giá năng lực trả nợ.

Cuối cùng, liên quan đến hồ sơ tài sản bảo đảm, đây là vướng mắc lớn nhất mà các doanh nghiệp gặp phải khi làm thủ tục vay vốn. PGS, TS Nguyễn Thị Mùi, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia nhìn nhận, doanh nghiệp luôn muốn thủ tục vay vốn phải đơn giản, không cần yêu cầu tài sản bảo đảm, nhưng điều này phải dựa trên nguyên tắc. Nếu cả hai bên đi vay và cho vay đều có trách nhiệm thì sẽ không đặt nặng vấn đề tài sản bảo đảm.

Tuy nhiên, nếu ngân hàng có trách nhiệm mà doanh nghiệp lại không có trách nhiệm với khoản vay của mình thì ảnh hưởng đến niềm tin của bên cho vay. Khi niềm tin, uy tín chưa đủ, khả năng trả nợ cả gốc lẫn lãi suy giảm thì tài sản bảo đảm vẫn là việc phải được đặt ra.

Bên cạnh các khoản vay yêu cầu có tài sản bảo đảm thì các ngân hàng cũng triển khai nhiều gói cho vay tín chấp (không cần tài sản bảo đảm). Tuy nhiên, đặc thù của những gói vay tín chấp này là lãi suất cho vay cao, giá trị khoản vay nhỏ (thường ở mức dưới 500 triệu đồng). Do vậy, các doanh nghiệp cũng cần cân nhắc khi tham gia những gói vay vốn không cần tài sản bảo đảm này.

Nhiều chuyên gia tài chính ngân hàng nhận định, bên cạnh việc tái cấu trúc doanh nghiệp, cắt giảm các mảng hoạt động kinh doanh chưa hiệu quả thì doanh nghiệp cần tăng cường tìm kiếm đầu ra để tiêu thụ hàng hóa, giảm tồn kho. Đồng thời, xây dựng phương án kinh doanh rõ ràng, cung cấp đầy đủ báo cáo chứng minh năng lực tài chính khi làm thủ tục vay vốn để nhanh chóng được hỗ trợ tín dụng từ ngân hàng.

NGUYỄN ANH VIỆT

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Kinh tế xem các tin, bài liên quan.