Dự án chống sạt lở khẩn cấp tại huyện Quan Hóa - Dấu hiệu 'lãng phí' trong đầu tư công ?

Ngày 28/5/2024, Báo Bảo vệ pháp luật đăng tải bài viết “Thanh Hóa: Dự án chống sạt lở gần 37 tỉ đồng - Dấu hiệu bất thường trong lựa chọn nhà thầu?”. Nội dung bài viết phản ánh về những dấu hiệu bất thường trong việc lựa chọn nhà thầu thực hiện dự án xử lý khẩn cấp sạt lở cụm công trình Công sở xã Trung Thành và Trường Phổ thông Dân tộc bán trú (DTBT), THCS Trung Thành (gọi tắt là Dự án) của UBND huyện Quan Hóa.

Dự án chống sạt lở khẩn cấp tại huyện Quan Hóa - Dấu hiệu “lãng phí” trong đầu tư công (Ảnh: Xuân Sơn)

Hơn 90 tỉ đồng xử lý vết nứt…

Công ty Cổ phần Sun Việt (có địa chỉ tại Lô 12, KCN Đình Hương, phường Đông Cương, TP Thanh Hóa; người đại diện pháp luật là ông Đỗ Tiến Trình) được UBND huyện Quan Hóa lựa chọn là nhà thầu thi công xây dựng công trình xử lý khẩn cấp sạt lở cụm công trình, Công sở xã Trung Thành và Trường phổ thông DTBT THCS Trung Thành theo hình thức chỉ định thầu rút gọn.

Nguyên nhân của việc sạt lở tại Dự án đã được các sở, ban, ngành tỉnh Thanh Hóa kết luận. Đáng chú ý, Sở Tài nguyên và Môi trường khẳng định: “Đơn vị tư vấn và thi công chưa xúc bóc hết khối lượng đất đá đã bị phá hủy từ giai đoạn trước và tiến hành xây dựng các mái cơ trên nền tảng đất đá đã bị phá vỡ kết cấu mà chưa có giải pháp công trình phù hợp”.

Các vết nứt dài từ 10 đến 20m tại Dự án. (Ảnh: Tuấn Anh)

Ngày 23/9/2021, UBND tỉnh Thanh Hóa mới ban hành Quyết định phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình, nhưng trước đó, ngày 16/6/2021, Ban Quản lý dự án huyện Quan Hóa và Công ty Cổ phần Sun Việt đã ký Hợp đồng số 01/2021/HĐXD về việc thi công xây dựng công trình xử lý khẩn cấp sạt lở cụm công trình Công sở xã Trung Thành và Trường phổ thông DTBT THCS Trung Thành. Tiếp đó, ngày 9/9/2021, Ban Quản lý dự án huyện Quan Hóa và Công ty Cổ phần Sun Việt ký phụ lục hợp đồng số 01/2021/HĐXD.

Mặc dù Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Đầu Thanh Tùng đã có ý kiến chỉ đạo tại Công văn số 3137/UBND-NN ngày 12/3/2021, Sở Tài nguyên và Môi trường đã có nội dung định hướng giải pháp thi công nhưng đơn vị tư vấn thiết kế và thi công vẫn không có giải pháp phù hợp dẫn đến Dự án bị sạt lở nghiêm trọng.

Công ty Cổ phần Sun Việt được UBND huyện Quan Hóa lựa chọn là nhà thầu thi công Dự án theo hình thức chỉ định thầu rút gọn. (Ảnh: Xuân Sơn)

Trao đổi với Phóng viên Báo Bảo vệ pháp luật về nguyên nhân của việc xuất hiện các vết nứt, UBND huyện Quan Hóa cho biết: Vị trí sạt lở nằm trong vùng phân bổ chủ yếu là đá phiến sét, bột kết có điều kiện địa chất không ổn định, đới phong hóa nứt nẻ mạnh đến rất mạnh, khá dày, đập vỡ mạnh, vào mùa mưa nước sẽ ngấm vào các khe nứt nẻ, bão hòa tạo ra đới bùng nhùng, mất độ liên kết khối, bề mặt địa hình dốc và bị bóc mòn, xảy ra hiện tượng sạt lở. Đây được xác định là nguyên nhân chính xảy ra hiện tượng sạt lở và phá vỡ các cấu kiện bê tông đã thi công tại các vị trí sạt lở.

Dự án đã hoàn thành 90% khối lượng công việc thì xuất hiện vết nứt mới phát sinh. UBND huyện Quan Hóa đã đề xuất phương án xử lý vết nứt mới và được Chủ tịch UBND tỉnh chấp thuận tại Công văn số 2618/UBND-CN ngày 28/02/2024. Theo đó, tiếp tục thực hiện các giải pháp xử lý vết nứt mới phát sinh vào dự án khẩn cấp theo lệnh xây dựng công trình khẩn cấp tại Công văn số 7293/UBND-NN ngày 28/5/2021 của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa.

UBND huyện Quan Hóa cho rằng nguyên nhân của việc sạt lở là do thời tiết và địa chất. Ảnh: Tuấn Anh

Liên quan đến nội dung về việc Phóng viên đề nghị cung cấp thông tin năng lực, trách nhiệm của nhà thầu thi công là Công ty Cổ phần Sun Việt thì UBND huyện Quan Hóa không trả lời về nội dung này.

Tại buổi làm việc với Phóng viên Báo Bảo vệ pháp luật, ông Đỗ Tiến Trình - Giám đốc Công ty Cổ phần Sun Việt chia sẻ rằng, Công ty đã tiến hành thi công theo đúng thiết kế được UBND huyện Quan Hóa và Ban Quản lý dự án huyện Quan Hóa phê duyệt. Công việc thi công chủ yếu là bóc xúc hết khối đất đá trên quả đồi bị rạn nứt và sạt lở trước đó. Do điều kiện thời tiết và địa hình phức tạp nên trong quá trình đơn vị thi công lại tiếp tục bị sạt lở, Công ty Cổ phần Sun Việt cũng đã báo cáo lãnh đạo UBND huyện Quan Hóa để tìm phương án khắc phục và xử lý. Hiện tại, Công ty không tiếp tục thực hiện dự án mà 1 đơn vị khác đang thực hiện khắc phục việc sạt lở và xử lý các vết nứt.

Có dấu hiệu lãng phí nguồn vốn đầu tư công ?

Dự án được UBND tỉnh Thanh Hóa đồng ý triển khai thực hiện đầu tư xây dựng theo lệnh khẩn cấp, thời gian thi công dự án trong năm 2021-2022, hoàn thành dự án trước ngày 31/8/2021. Tuy nhiên, theo báo cáo của UBND huyện Quan Hóa, Dự án được thi công từ tháng 4/2021, đến tháng 12/2021 phải dừng thi công khi xuất hiện các vết nứt, dài từ 10 đến 20m.

Mặc dù là Dự án được thực hiện theo lệnh khẩn cấp, nhưng đã dừng thi công hơn 2 năm do việc sạt lở và xuất hiện các vết nứt. (Ảnh: Xuân Sơn)

Như vậy, với mục đích xây dựng công trình nhằm khắc phục tình trạng sạt lở, đảm bảo an toàn lâu dài cho cụm công trình Công sở xã Trung Thành, Trường Phổ thông DTBT THCS Trung Thành và các công trình lân cận như: Bưu điện văn hóa xã, đường giao thông từ bản Chiềng đi bản Trung Lập, đường dây hạ thế 0,4Kv, cầu suối Quýt... Nhưng sau đó, việc xây dựng và khắc phục kéo dài tại Dự án lại khiến thầy và trò Trường Phổ thông DTBT - THCS Trung Thành phải vất vả, khó khăn trong việc di chuyển đến nơi khác để học tập.

Sau khi xảy ra sự cố sạt lở nghiêm trọng, Dự án đã dừng thi công xây dựng. Hơn 2 năm qua, các cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa “loay hoay” tìm phương án xử lý khắc phục tại Dự án. Ngày 28/2/2024, UBND tỉnh Thanh Hóa tiếp tục ban hành văn bản số 2618 về việc thực hiện Dự án.

Dự án được thực hiện lại sau khi UBND tỉnh Thanh Hóa thống nhất phương án bổ sung hơn 54 tỉ đồng để khắc phục. (Ảnh: Tuấn Anh)

Nội dung văn bản nêu rõ: Thống nhất chủ trương thực hiện xử lý khẩn cấp sạt lở cụm công trình Công sở xã Trung Thành, Trường Phổ thông DTBT - THCS Trung Thành với hình thức thực hiện các giải pháp xử lý vết nứt mới phát sinh vào dự án khẩn cấp theo lệnh xây dựng công trình khẩn cấp tại Công văn số 7293/UBND-NN ngày 28/5/2021 của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa.

Phương án xử lý: Theo phương án như đề xuất của UBND huyện Quan Hóa tại Công văn số 2948/UBND-QLDA ngày 15/11/2023 và báo cáo của Sở Xây dựng tại Công văn số 8289/SXD-HĐXD ngày 25/11/2023.

Nội dung thi công cụ thể: Đào hạ tải phía trên cốt vết nứt, gia cố toàn bộ ta luy bằng đinh đất; neo dự ứng lực kết hợp tường bê tông dạng thành mỏng, khung bê tông, chống xói phủ bề mặt bằng lưới thép.

Tổng mức đầu tư khi thực hiện phương án xử lý là 54,081 tỉ đồng.

Đơn vị thi công gia cố toàn bộ ta luy bằng đinh đất. Ảnh: Tuấn Anh

Trên cơ sở tham mưu của Sở Tài chính tại Công văn số 1095/STC-QLNS&TKTC ngày 8/3/2024; Sở Kế hoạch và Đầu tư tại Công văn số 1400/SKHĐT-ĐTTĐGS ngày 7/3/2024; ngày 12/3/2024, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành văn bản số 3321 về việc thống nhất chủ trương tiếp tục thực hiện dự án từ nguồn vốn tiết kiệm chi sự nghiệp giáo dục đào tạo và dạy nghề, nguồn dự phòng ngân sách tỉnh theo Quyết định số 3719/QĐ-UBND ngày 23/9/2021 của Chủ tịch UBND tỉnh và các nguồn huy động hợp pháp khác để đảm bảo khả năng cân đối, hoàn thành Dự án theo quyết định của cấp có thẩm quyền.

Quan Hóa là một trong 6 huyện nghèo của tỉnh Thanh Hóa, đời sống người dân còn nhiều khó khăn, thiếu thốn, hệ thống giao thông, trường học, trạm y tế, điện còn chưa đáp ứng được nhu cầu cho người dân nơi đây. Đây cũng là một trong những địa phương có thu nhập bình quân đầu người thấp nhất tỉnh Thanh Hóa, hàng năm thường chịu ảnh hưởng của thiên tai, mưa lũ. Bên cạnh đó, nguồn ngân sách hoạt động chi thường xuyên đều phải phụ thuộc vào nguồn phân bổ của UBND tỉnh Thanh Hóa.

Việc bỏ ra hơn 90 tỉ đồng (37 tỉ đồng thực hiện Dự án và hơn 54 tỉ đồng thực hiện việc khắc phục việc sạt lở trong quá trình thi công) chỉ để thực hiện 1 dự án khẩn cấp chống sạt lở cụm công trình Công sở xã Trung Thành và Trường phổ thông DTBT THCS Trung Thành là đang có dấu hiệu của việc đội vốn kéo dài, lãng phí trong đầu tư công và chưa đạt được mục đích ban đầu của dự án.

Quan Hóa là một trong 6 huyện nghèo của tỉnh Thanh Hóa nhưng lại chi ra hơn 90 tỉ đồng (37 tỉ đồng thực hiện Dự án và hơn 54 tỉ đồng thực hiện việc khắc phục việc sạt lở trong quá trình thi công) để thực hiện 1 dự án khẩn cấp chống sạt lở. (Ảnh: Xuân Sơn)

Do vậy UBND tỉnh Thanh Hóa cần thành lập Đoàn thanh tra, kiểm tra lại toàn bộ quá trình từ khâu lựa chọn nhà thầu, quan trắc đến khâu thi công… Nếu phát hiện có sai phạm trong vấn đề lãng phí nguồn vốn đầu tư công, cần chuyển hồ sơ sang cơ quan Công an để điều tra, xử lý theo quy định trước khi "bơm tiếp" hơn 54 tỉ đồng để khắc phục việc sạt lở trong quá trình thi công.

Báo Bảo vệ pháp luật sẽ tiếp tục thông tin./.

Xuân Sơn - Tuấn Anh