Đưa nông sản vào thị trường châu Âu qua EVFTA

Hiệp định EVFTA đang mở ra cơ hội cho nông sản Việt Nam. Ảnh T.L

Những lưu ý khi đưa hàng vào thị trường EU

Theo Tiến sĩ John Walsh - Chủ nhiệm bộ môn Kinh doanh Quốc tế thuộc Đại học RMIT, có khá nhiều vấn đề mà các doanh nghiệp (DN) xuất khẩu nông sản Việt Nam chuẩn bị thâm nhập vào thị trường Liên minh châu Âu (EU) cần phải chú trọng và lưu ý.

Đó là, EU hiện áp dụng các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và kiểm dịch động thực vật thuộc hàng cao nhất trên thế giới. Những tiêu chuẩn này có thể sẽ ngặt nghèo hơn nữa sau đại dịch Covid-19. Châu Âu cũng đề cao việc hạn chế sử dụng thuốc trừ sâu và thuốc bảo vệ thực vật hơn nhiều khu vực khác. Ngoài ra, một số chuỗi bán lẻ cao cấp có thể có tiêu chuẩn riêng, thậm chí còn cao hơn các tiêu chuẩn chung, bởi chất lượng sản phẩm là lợi thế cạnh tranh của họ.

Trong khi đó, người tiêu dùng châu Âu cũng đưa ra quyết định mua hàng dựa trên các tiêu chí như mức sử dụng hóa chất, các vấn đề thương mại công bằng và đối xử nhân đạo với vật nuôi. Tất nhiên, số người mua hàng dựa trên giá cả vẫn nhiều hơn và nhiều nhà bán lẻ giá rẻ đang phục vụ cho những khách hàng này, nhưng những nhà bán lẻ này lại không mang lại lợi nhuận cao cho các nhà cung cấp.

“Để tránh bị coi là sản phẩm thô và cạnh tranh bằng giá thành, sản phẩm phải được chế biến, đóng gói và có thương hiệu hẳn hoi, đồng thời phải đáp ứng được các tiêu chuẩn cần thiết. Mục đích cuối cùng là thu được lợi nhuận lớn hơn, nhưng người tiêu dùng cũng thường sẵn sàng trả giá cao hơn cho hương vị, hình ảnh và thương hiệu tốt” – ông John Walsh nói.

“Nhìn chung, EVFTA sẽ mở ra nhiều khả năng cho những làn sóng xuất khẩu hàng hóa mới từ DN Việt đưa hàng vào thị trường EU, nhưng mặt hấp dẫn hơn là cũng sẽ có nhiều nhà đầu tư châu Âu chủ động tìm kiếm sản phẩm Việt phù hợp, có thể bán chạy ở châu Âu. Khi đó, các nhà đầu tư có thể tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật để cải thiện các vấn đề chất lượng và thương hiệu nhằm đưa nông sản Việt Nam vào quy trình xuất khẩu một cách tương đối thuận lợi, nhưng điều này đi kèm với việc lợi nhuận sẽ giảm” – ông John Walsh nhấn mạnh.

Tư duy và quản lý thông minh sẽ giúp làm mới sản phẩm cao cấp

Như vậy, để đáp ứng các tiêu chuẩn cần thiết cho xuất khẩu, nhà sản xuất Việt cần xem xét tất cả các khía cạnh của quá trình sản xuất. Điều hợp lý cần làm là hãy nhắm đến các tiêu chuẩn cao nhất nhằm đảm bảo sản phẩm có thể cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Tiến sĩ John Walsh cho rằng, điều quan trọng là cần có nhiều chính sách hợp tác với các trường đại học, trung tâm nghiên cứu, cũng như DN vừa và nhỏ trong nước nhằm giúp nâng cao tiêu chuẩn địa phương; điều chỉnh phương thức sản xuất trong nước và phát triển các sản phẩm giá trị gia tăng nhằm giúp nông sản Việt gia tăng tính cạnh tranh trên trường quốc tế.

Theo Tiến sĩ John Walsh, biến đổi khí hậu cũng đang ảnh hưởng đến Việt Nam, nên sẽ không bền vững về lâu dài nếu các nhà sản xuất vẫn duy trì sản xuất thực phẩm giá rẻ ở quy mô lớn, vì theo đà này đất đai sẽ rất dễ thoái hóa, bạc màu. Chính vì thế, tư duy và quản lý thông minh có thể giúp các vùng miền làm mới bản thân với những sản phẩm cao cấp.

Đảo Hokkaido ở Nhật Bản là một ví dụ điển hình. Là vùng nông nghiệp, Hokkaido từng bị tụt hậu trong quá trình hiện đại hóa công nghiệp ở Nhật Bản. Để thúc đẩy kinh tế địa phương, nền nông nghiệp cơ bản được bổ trợ bởi việc nghiên cứu những sản phẩm mới, trong đó có rượu vang, sô cô la, phô mai và các sản phẩm có giá trị gia tăng cao khác, chưa từng thấy ở Nhật Bản. Cũng nhờ vậy mà du lịch ở đây đã khởi sắc.

“Hiện tại, một số địa phương của Việt Nam đã có những dự án sản xuất đáng chú ý và có tiềm năng cạnh tranh quốc tế, như lĩnh vực nuôi trồng thủy sản và trồng nhân sâm. Các nhà sản xuất có thể vừa đổi mới sản phẩm, vừa thâm nhập dần vào thị trường châu Âu, đồng thời tìm cách vượt qua những biến động của đại dịch Covid-19. Do vậy, sự hỗ trợ của Chính phủ và chính quyền địa phương là rất quan trọng để hiện thực hóa điều này” – ông John Walsh khuyến nghị./.

Đỗ Doãn (ghi)