Đức và Thổ Nhĩ Kỳ thúc đẩy hợp tác quốc phòng

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và Thủ tướng Đức Olaf Scholz trong cuộc gặp tại văn phòng tổng thống ở Dolmabahce, Istanbul, ngày 19-10. Ảnh:France24

Thủ tướng Đức đã đến Thổ Nhĩ Kỳ tối 18-10 trong chuyến thăm đầu tiên kể từ tháng 3-2022, trong đó căng thẳng ở Trung Đông là vấn đề được quan tâm hàng đầu cùng với vấn đề di cư và các vấn đề song phương khác.

"Chúng tôi hy vọng tất cả nhân tố chính trị sẽ chủ động và chấm dứt các chính sách hung hăng của Israel", Tổng thống Erdogan nói. Nhưng Thủ tướng Scholz cho biết, Đức khẳng định Israel có quyền tự vệ trước các cuộc tấn công.

Mối quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Đức - nơi có cộng đồng người Thổ Nhĩ Kỳ di cư lớn nhất châu Âu với ba triệu người, rất nhạy cảm.

Cuộc xung đột Israel -Hamas đã khiến mối quan hệ thêm căng thẳng khi ông Scholz và ông Erdogan bất đồng quan điểm về cuộc xung đột. Thủ tướng Erdogan là người chỉ trích gay gắt chiến dịch quân sự của Israel ở Gaza và đợt tấn công gần đây của nước này vào Lebanon, nhưng Berlin lại là người ủng hộ mạnh mẽ Israel và bảo vệ quyền tự vệ của mình.

Bất chấp những khác biệt, Tổng thống Erdogan thừa nhận những nỗ lực của Thủ tướng Scholz nhằm dỡ bỏ các hạn chế của Đức đối với việc bán vũ khí quốc phòng cho Thổ Nhĩ Kỳ, đặc biệt là mong muốn mua 40 máy bay Eurofighter Typhoon của Ankara.

Máy bay phản lực Eurofighter Typhoons được chế tạo bởi một tập đoàn bốn quốc gia gồm Đức, Anh, Tây Ban Nha và Italia. Mặc dù London đang dẫn đầu các cuộc đàm phán với các bên quan tâm, nhưng bất kỳ quốc gia nào trong bốn quốc gia đều có thể phủ quyết việc bán Eurofighter.

Năm ngoái, Ankara muốn mua Eurofighter nhưng các cuộc đàm phán diễn ra chậm chạp, phần lớn là do Berlin phản đối lập trường của Thổ Nhĩ Kỳ về cuộc xung đột ở Gaza.

"Thổ Nhĩ Kỳ là thành viên của NATO và đó là lý do tại sao chúng tôi luôn đưa ra những quyết định liên quan đến việc mua bán Eurofighter", ông Scholz cho biết.

Theo tuần báo Der Spiegel của Đức, Berlin gần đây đã cho phép chuyển giao vũ khí lớn cho Ankara, bao gồm tên lửa phòng không trị giá hàng trăm triệu euro. Điều này đánh dấu sự thay đổi hướng đi rõ ràng sau khi Đức giảm mạnh xuất khẩu vũ khí sau cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria năm 2016.

Ông Erdogan thông báo, quan hệ thương mại giữa Đức và Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt 50 tỷ USD và bày tỏ hy vọng sẽ tăng con số này lên 60 tỷ USD.

Về vấn đề di cư, Tổng thống Erdogan thông tin, hiện có khoảng 3,5 triệu người tị nạn Syria ở Thổ Nhĩ Kỳ và Ankara sẽ không đóng cửa với họ. Thủ tướng Đức cảm ơn ông Erdogan vì những nỗ lực của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc giải quyết vấn đề di cư và cho biết Đức sẽ tiếp tục hỗ trợ Ankara đối phó với dòng người di cư đến từ Syria.

Kim Phượng