Ðể nghề nuôi cua phát triển bền vững

Nhận thấy những năm qua, mô hình nuôi cua truyền thống dễ bị tác động bởi yếu tố môi trường, thường xảy ra dịch bệnh, năng suất đạt thấp, ảnh hưởng đến thu nhập gia đình nên anh Phạm Trung Tân luôn trăn trở tìm cách nuôi mới, hiệu quả hơn để cải thiện đời sống. Thông qua hội nhóm nuôi trồng thủy sản trên Facebook, anh Tân biết đến mô hình nuôi cua quảng canh có sử dụng chế phẩm sinh học. Ðược bạn bè trong nhóm chia sẻ, hướng dẫn cụ thể, tận tình và đi tham quan thực tế mô hình tại tỉnh Kiêng Giang, “mắt thấy tai nghe”, anh mạnh dạn thử nghiệm.

Trên diện tích hơn 2 ha, anh Tân cải tạo ao đầm, diệt khuẩn, xử lý nguồn nước và thả 5 ngàn con cua giống để nuôi. Theo anh Tân, mô hình này được thực hiện khép kín, thời gian nuôi kéo dài 5-6 tháng; chi phí từ cải tạo ao đến khi thu hoạch khoảng hơn 5 triệu đồng/ha. Sau 4-5 tháng thả nuôi, cua đạt kích cỡ, tiến hành thu hoạch.

Anh Tân nhận định, lợi thế của mô hình nuôi cua quảng canh có sử dụng chế phẩm sinh học là kiểm soát, quản lý được môi trường ao nuôi. Cua ít dịch bệnh, tỷ lệ hao hụt thấp, đạt đầu con. Sau khi thả giống, định kỳ khoảng 15-20 ngày xử lý đáy ao bằng chế phẩm sinh học, rải trùng đỏ và men vi sinh, tạo nguồn thức ăn tự nhiên cho cua; đồng thời, tăng cường bổ sung nguồn thức ăn cá tạp cho cua lớn nhanh.

Anh Phạm Trung Tân rải vôi xử lý nguồn nước trong ao nuôi.

Theo kinh nghiệm của anh Tân, khi cua nuôi được khoảng 4 tháng bắt đầu thu hoạch cua đực, chọn cua cái dèo lại. Sau đó cho cua ăn bổ sung nhiều thức ăn dinh dưỡng, nhất là ba khía, cua sẽ lên đầy gạch, bán được giá cao. Mặt khác, muốn cua phát triển tốt, cần hạn chế lấy nước vào vuông nuôi để không lẫn tạp chất, mầm bệnh từ bên ngoài. Ngoài ra, thường xuyên tỉa nhánh cây rừng nhằm giảm lượng lá rụng xuống ao nuôi và tạo không gian mặt nước thông thoáng, diệt khuẩn hiệu quả.

Anh Tân đánh giá, mô hình này phù hợp với vuông nuôi có diện tích vừa và nhỏ, từ 2-4 ha. Ưu thế của mô hình là trong quá trình nuôi có sử dụng chế phẩm sinh học định kỳ, không sử dụng hóa chất, thuốc kháng sinh bị cấm. Hơn nữa, chế phẩm sinh học vừa xử lý ô nhiễm, chất mùn bã hữu cơ dư thừa trong vuông, vừa cải thiện chất lượng môi trường nước giúp cua thương phẩm đạt chất lượng cao, mẫu mã đẹp và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Ông Hà Anh Tuấn, Trưởng ấp Ðường Kéo, xã Tam Giang Tây, cho hay: “Toàn ấp có gần 200 hộ dân nuôi xen canh tôm - cua kết hợp, với tổng diện tích khoảng 600 ha. Trước nay bà con nuôi theo cách truyền thống, canh tới con nước là mua giống về thả, cứ thế mà nuôi tới khi thu hoạch. Quá trình nuôi cũng không bổ sung thức ăn hay sử dụng bất kỳ một sản phẩm nào. Do đó, năng suất thường không cao, tỷ lệ sống của cua từ khi thả giống đến khi thu hoạch đạt rất thấp”.

Ðánh giá về mô hình nuôi cua của anh Tân, ông Tuấn phấn khởi: “Ðây là mô hình hiệu quả, nhiều triển vọng. Cua đạt sản lượng, chất lượng cao mà không ảnh hưởng tới đối tượng nuôi khác trong cùng diện tích. Hiện anh Tân đã hỗ trợ kỹ thuật theo hướng “cầm tay chỉ việc” cho 6 hộ dân trong ấp, bước đầu đem lại hiệu quả cao. Hướng tới, chúng tôi sẽ tiếp tục nhân rộng, hy vọng mở ra cơ hội phát triển kinh tế bền vững cho bà con”.

Anh Phạm Hoàng Lực, ấp Ðường Kéo, xã Tam Giang Tây, cho biết: “Thấy anh Tân làm hiệu quả, tôi cũng học hỏi làm theo. Mô hình dễ thực hiện, chi phí thấp. Nếu lựa chọn con giống ở trại có uy tín, có độ mặn phù hợp với vuông nuôi thì hiệu quả sẽ cao hơn. Do mới áp dụng lần đầu nên tôi chỉ thả nuôi một nửa diện tích vuông. Hiện tại, cua nhà tôi đã tới lứa xuất bán, sản lượng đạt cao gấp 4-5 lần so với nuôi theo cách truyền thống. Gia đình tôi rất mừng vì có nguồn thu nhập ổn định, vụ sau tôi sẽ mở rộng ra toàn bộ vuông nuôi để tăng thu nhập”.

Vụ nuôi đầu tiên sản lượng đạt cao, giúp gia đình anh Phạm Hoàng Lực tăng thu nhập.

Huyện Ngọc Hiển có hơn 23.000 ha nuôi thủy sản, đối tượng nuôi chủ yếu là tôm, cua. Sản phẩm cua thương phẩm của địa phương được đánh giá chất lượng thuộc hàng bậc nhất cả nước, tiêu thụ mạnh, có sức hút đối với thị trường trong nước và xuất khẩu.

Ông Hồ Hoàng Chương, Phó trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Ngọc Hiển, thông tin: “Hướng tới, chúng tôi sẽ nhân rộng những mô hình nuôi cua hiệu quả; tăng cường tập huấn, giúp bà con ứng dụng khoa học - kỹ thuật, nuôi cua bài bản hơn; hỗ trợ người dân tiếp cận nguồn vốn ưu đãi để phát triển sản xuất. Ðồng thời, phối hợp với ngành chuyên môn xây dựng nhãn hiệu chứng nhận, chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm cua biển Ngọc Hiển, giúp nâng cao thu nhập cho người dân và tạo bứt phá để nghề nuôi cua của địa phương phát triển bền vững./.

Trúc Linh - Huỳnh Tứ