Ghi nhận bước phát triển vượt bậc của vùng dân tộc thiểu số

Đại hội đại biểu toàn quốc các DTTS Việt Nam lần thứ II là ngày hội lớn của cộng đồng các DTTS Việt Nam. Ảnh: TTH

Theo báo cáo điều tra thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2019, trên phạm vi cả nước, có 5.468 xã vùng DTTS và miền núi, chiếm 49% tổng số xã của toàn quốc. Các xã vùng DTTS và miền núi phân bố chủ yếu ở khu vực nông thôn (87,3%), thuộc phạm vi quản lý của 503/713 huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh, tại 54/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Năm 2019, 98,6% số thôn thuộc các xã vùng DTTS và miền núi đã được tiếp cận điện. Trong đó, 97,2% số thôn được sử dụng điện lưới quốc gia, tăng 4,2% so với năm 2015. Khoảng cách trung bình từ trung tâm xã vùng DTTS và miền núi đến trung tâm huyện là 16,7km. Phần lớn các đường giao thông từ trung tâm xã vùng DTTS và miền núi đến trung tâm huyện đã được cứng hóa với tỷ lệ km được cứng hóa (trải nhựa hoặc bê tông) đạt 95,2%.

Tính đến cuối năm 2019, 90% số thôn thuộc vùng DTTS và miền núi đã có đường giao thông đến trung tâm xã được cứng hóa, cao hơn gần 17% so với năm 2015; 99,5% số xã đã có trạm y tế, tương đương với kết quả điều tra năm 2015; 99,6% trạm y tế xã được xây dựng kiên cố hoặc bán kiên cố, tăng 0,8% so với năm 2015; 83,5% số xã có trạm y tế đạt chuẩn quốc gia về y tế cấp xã theo chuẩn quốc gia giai đoạn đến năm 2020, tăng gần gấp 2 lần so với năm 2015 (45,8%). Tại các trạm y tế cấp xã vùng DTTS và miền núi, hiện có hơn 33,4 nghìn lãnh đạo, nhân viên y tế đang làm việc, với trên 50% lãnh đạo, nhân viên có trình độ y sĩ, y tá hoặc điều dưỡng viên; 83,5% số thôn thuộc các xã vùng DTTS và miền núi có nhân viên y tế thôn, bản.

Cả nước có gần 21,6 nghìn trường học và 26,5 nghìn điểm trường vùng DTTS và miền núi, tương ứng tăng hơn 3,8 nghìn trường và giảm 2,3 nghìn điểm trường so với năm 2015. Tỷ lệ trường học kiên cố đã đạt 91,3% (tăng 14,2% so với năm 2015), trong khi tỷ lệ điểm trường được xây dựng kiên cố mới chỉ đạt 54,4%. Tổng số giáo viên đang giảng dạy tại các trường và điểm trường vùng DTTS và miền núi là gần 525 nghìn người, trong đó, 134,9 nghìn giáo viên là người DTTS (chiếm 25,7%).

Cũng theo báo cáo điều tra thu thập thông tin về thực trạng kinh tế-xã hội của 53 DTTS năm 2019, có 99,8% hộ DTTS đã có nhà ở; 96,7% hộ DTTS sử dụng điện lưới thắp sáng, tăng 2,8% so với năm 2015; 99,7% hộ DTTS khu vực thành thị đã được tiếp cận với điện lưới để thắp sáng; 59,6% hộ DTTS sử dụng hố xí hợp vệ sinh (hố xí tự hoại hoặc bán tự hoại), tăng 31,7% so với năm 2015; 81,5% hộ DTTS sử dụng ti vi. Tỷ lệ hộ DTTS sử dụng điện thoại cố định, di động, máy tính bảng là 92,5%, tăng 17,1% so với năm 2015. Tỷ lệ hộ DTTS sử dụng máy vi tính là 10,3%, tăng 2,6% so với năm 2015. Tỷ lệ hộ được tiếp cận internet là 61,3%, tăng 54,8% so với năm 2015. Các thiết bị phục vụ sinh hoạt cơ bản khác cũng được phần lớn hộ DTTS sử dụng và tăng đáng kể so với năm 2015, trong đó, tăng cao nhất là tỷ lệ hộ sử dụng tủ lạnh, tăng 22,3%; tỷ lệ hộ sử dụng điều hòa tăng 3,7%. Tỷ lệ hộ DTTS vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội năm 2019 là 19,7%. Vốn tín dụng chính sách xã hội đã góp phần giúp các hộ DTTS có nguồn lực phát triển kinh tế, nâng cao trình độ quản lý sản xuất kinh doanh, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống và tạo động lực để thoát nghèo.

Những con số nêu trên đã cho thấy, mục tiêu đề ra tại Đại hội đại biểu toàn quốc các DTTS Việt Nam lần thứ I, năm 2010 cơ bản đã đạt được; sự nỗ lực, vươn lên của đồng bào các DTTS trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng đã đóng góp một phần to lớn vào thành tựu chung của cả nước. Tinh thần đại đoàn kết các dân tộc luôn được thắt chặt và phát huy, niềm tin đối với Đảng, nhà nước càng được củng cố vững chắc...

Theo ông Lưu Xuân Thủy, Vụ trưởng Vụ DTTS, Ủy ban Dân tộc, Đại hội đại biểu toàn quốc các DTTS Việt Nam lần thứ II, năm 2020 là sự kiện chính trị quan trọng, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước trong thực hiện chính sách dân tộc. Đây là ngày hội đại đoàn kết của đồng bào các dân tộc Việt Nam, cũng là đợt sinh hoạt chính trị quan trọng, là dịp để tôn vinh những đóng góp to lớn của cộng đồng các DTTS trong và ngoài nước, mà tiêu biểu là các đại biểu góp mặt tại đại hội lần này.

Ông Lưu Xuân Thủy cho biết thêm: Đại hội dự kiến diễn ra từ ngày 2 đến ngày 5-12-2020, tại Hà Nội. Hiện nay, Ủy ban Dân tộc đã phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên Ban tổ chức trong các ngày diễn ra đại hội; lịch trình đón tiếp, di chuyển tại các địa điểm trong khuôn khổ đại hội cũng đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng.

Trong phiên họp về công tác chuẩn bị Đại hội đại biểu toàn quốc các DTTS Việt Nam lần thứ II, đồng chí Trương Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, Trưởng ban chỉ đạo đại hội nêu rõ: Từ Đại hội đại biểu toàn quốc các DTTS Việt Nam lần thứ I đến nay, Đảng, Nhà nước ta tiếp tục dành sự quan tâm đặc biệt, ưu tiên đầu tư phát triển toàn diện kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào DTTS; chăm lo củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng vững chắc.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đề nghị các thành viên Ban chỉ đạo, Ban tổ chức đại hội và Tiểu ban giúp việc tiếp tục chủ trì, phối hợp với cơ quan có liên quan xây dựng phương án, kịch bản chi tiết, quyết tâm tổ chức đại hội chu đáo, an toàn, thành công rực rỡ, cùng với chuỗi các hoạt động, sự kiện lớn của đất nước chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

Cẩm Linh