Giá dầu tăng 'nóng' - được và mất?

Gía dầu thế giới liên tục xác lập các mức cao nhất nhiều năm trong những ngày qua, sau khi Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và các quốc gia sản xuất dầu liên minh, còn gọi là OPEC+, tiếp tục tuân thủ thỏa thuận tăng sản lượng dầu hiện có. Điều này làm tăng thêm áp lực lạm phát mà các quốc gia tiêu thụ nhiều dầu mỏ lo ngại sẽ làm ảnh hưởng đến sự phục hồi kinh tế sau đại dịch.

Phiên 5-10, giá dầu thô ngọt nhẹ của Mỹ (WTI) chạm mức cao nhất kể từ năm 2014, còn giá dầu Brent tăng lên mức cao của ba năm, nới rộng đà tăng đạt được trong phiên trước đó, với giá của hai loại dầu này đều tăng hơn 2%. Ngân hàng Bank of America (BoA) thậm chí còn dự báo giá dầu nhiều khả năng sẽ cán mốc 100 USD/thùng ngay đầu mùa đông năm nay do giá khí đốt tăng lên mức kỷ lục.

Diễn biến đi lên của giá dầu được củng cố vững chắc hơn sau khi OPEC+, tại cuộc họp trực tuyến ngày 4-10, đã quyết định duy trì mức tăng sản lượng dầu thô 400 nghìn thùng/ngày đến tháng 11-2021 theo thỏa thuận đạt được trước đó hai tháng. Quyết định trên được các bộ trưởng OPEC+ đưa ra giữa bối cảnh tổ chức này đang chịu áp lực ngày càng gia tăng từ Mỹ và Ấn Độ về việc tăng sản lượng sau khi giá dầu thế giới tăng 50% kể từ đầu năm nay. Xét về tốc độ biến động, giá dầu đang phát đi tín hiệu mạnh mẽ về nhu cầu tăng sản lượng và giảm mức tiêu thụ, do sự phục hồi nhu cầu đã vượt xa nguồn cung sau đợt sụt giảm do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.

Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) dự báo nhu cầu dầu toàn cầu có thể tăng 5 triệu thùng/ngày trong năm nay, lên mức trung bình 97,4 triệu thùng/ngày, trái chiều với mức giảm 8,6 triệu thùng/ngày trong năm 2020. Theo EIA, nhu cầu dầu toàn cầu có thể đạt mức trung bình 101 triệu thùng/ngày vào năm 2022, gần tương đương nhu cầu dầu thô trước đại dịch. Nhà phân tích Chiyoki Chen tại công ty môi giới giao dịch hàng hóa kỳ hạn Sunward Trading (Mỹ) cho hay, giới đầu tư vẫn lạc quan ngay cả khi nguồn cung dầu của Mỹ bị gián đoạn sau các trận siêu bão. Trong khi đó, hiện là thời điểm nhu cầu đang tăng mạnh do nhiều nước nới lỏng các biện pháp phong tỏa và triển khai chương trình tiêm chủng vắc-xin ngừa COVID-19 rộng rãi hơn.

Nhật báo Phố Wall mới đây đã đăng bài phân tích nhận định rằng, đợt tăng giá dầu gần đây khó có thể ảnh hưởng nhiều đến sự phục hồi kinh tế toàn cầu. Đà tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ và nhu cầu tiêu dùng khởi sắc ở các nền kinh tế phát triển sẽ giúp các nước hạn chế tác động từ cú sốc giá dầu tăng cao.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo kinh tế toàn cầu sẽ tăng trưởng khoảng 6% trong năm 2021, tốc độ nhanh nhất trong khoảng bốn thập kỷ qua. Theo chi nhánh của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tại New York, xu hướng tăng của giá dầu gần đây chủ yếu là do nhu cầu tăng, chứ không phải vấn đề nguồn cung. Còn theo các nhà kinh tế, đây là chỉ dấu cho thấy sự phục hồi tăng trưởng của nền kinh tế.

Bên cạnh đó, xu hướng chuyển đổi sang các nguồn năng lượng sạch trên toàn cầu cũng góp phần giúp áp lực từ việc giá dầu tăng cao đối với các nước giảm bớt. Khoảng gần 20% nhu cầu tiêu thụ năng lượng của châu Âu đến từ các nguồn tái tạo như năng lượng gió và năng lượng Mặt Trời vào năm 2019, tăng so với mức 9,6% trong năm 2004. Theo dự báo của EIA, đến năm 2050, các nguồn năng lượng tái tạo (bao gồm thủy điện) sẽ tăng tỷ trọng và chiếm tới 49% sản lượng điện toàn cầu. Trong số các nguồn năng lượng tái tạo, sản lượng điện Mặt Trời sẽ có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất, trong khi thủy điện có tốc độ tăng trưởng chậm nhất.

Giá dầu và khí đốt tăng cao khiến khủng hoảng nhiên liệu diễn ra tại Trung Quốc, Anh và một số quốc gia khác, gây mất điện diện rộng và người dân xếp hàng dài mua xăng. Chính phủ Anh đã đình chỉ luật cạnh tranh để cho phép các nhà cung ứng nhiên liệu chia sẻ thông tin quan trọng cũng như hợp tác hiệu quả hơn nhằm bảo đảm giảm thiểu việc gián đoạn trong chuỗi cung ứng. Bên cạnh đó, nước này đã triển khai quân đội tham gia cung cấp xăng dầu cho các trạm nhiên liệu, nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng năng lượng của quốc gia. Những năm gần đây, Trung Quốc đang nỗ lực giảm dần các nhà máy điện than. Số liệu thống kê cho thấy, từ năm 2010 đến năm 2020, tỷ trọng than trong tổng tiêu thụ năng lượng của Trung Quốc đã giảm 12,5 điểm phần trăm, từ 69,2% xuống 56,7%, trong khi tỷ trọng tiêu thụ năng lượng sạch đã tăng từ 13,4% lên 24,4%. Tuy vậy, cho đến nay, sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch dùng để phát điện ở nước này vẫn là khá lớn. Chính việc sử dụng năng lượng hóa thạch để cung cấp điện đã làm ảnh hưởng đến tính ổn định của mạng lưới năng lượng ở Trung Quốc. Cuộc khủng hoảng điện lần này sẽ là một lời cảnh tỉnh đối với Trung Quốc trong việc chuyển đổi sang phát triển xanh với nhiều loại năng lượng sạch có nguồn cung ổn định hơn để thúc đẩy phát triển kinh tế./.

Theo baotintuc.vn