Giảm úng ngập cục bộ khu vực nội thành Hà Nội

Hà Nội còn khoảng 16 điểm ngập nghiêm trọng khi có mưa to.

Thoát nước nhanh về các nguồn tiêu

Diễn biến của biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp ảnh hưởng trực tiếp đến Hà Nội, các cơn bão ảnh hưởng đến khu vực Hà Nội có xu thế tăng, mưa theo vùng trong thời gian ngắn, lượng mưa vượt trung bình hằng năm, trong các tháng cao điểm mùa mưa có xu hướng tăng dần từ 5 – 10%. Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Trung ương, dự báo năm 2020 thời tiết tiếp tục diễn biến bất thường, phức tạp, khó lường, nắng nóng nhiều hơn kèm theo những trận mưa lớn có thể xảy ra.

Sở Xây dựng Hà Nội xây dựng kế hoạch đảm bảo thoát nước, chống úng ngập khu vực nội thành mùa mưa năm 2020 đặt ra yêu cầu bảo đảm thoát nước nhanh về các nguồn tiêu với trận mưa có cường độ ≤100mm/2h (đối với hệ thống cống); ≤310mm/2 ngày (đối với toàn bộ hệ thống) để có giải pháp tiêu thoát kịp thời tại khu vực nội thành; giảm thiểu các điểm úng ngập cục bộ về mức độ ngập và thời gian úng ngập.

Tăng cường công tác quản lý vận hành, duy tu mương, sông, hồ đảm bảo thoát nước và vệ sinh môi trường; chủ động, sẵn sàng đối phó với các trận mưa theo từng tình huống cụ thể, kể cả các trận mưa vượt quá công suất thiết kế của hệ thống thoát nước; phát huy hiệu quả cao nhất các thiết bị, công trình thoát nước; vận hành an toàn phương tiện, thiết bị hiện có để chống úng ngập, giảm ô nhiễm môi trường và đảm bảo an toàn giao thông, giảm thiểu thiệt hại do mưa và úng ngập gây ra trong khu vực nội thành.

Để bảo đảm mục tiêu, Sở Xây dựng đã chỉ đạo thực hiện nâng cấp Trung tâm điều hành hệ thống thoát nước, theo đó, trong năm 2018 – 2019, Trung tâm đã nâng cấp, bổ sung một số chức năng giám sát như: Nâng cấp phần mềm HSDC Maps – cảnh báo úng ngập và gợi ý chỉ đường trên điện thoại thông minh với chức năng cảnh báo ngập lụt, gợi ý chỉ đường, thông tin mực nước, lượng mưa, hình ảnh camera của điểm ngập, tương tác với người dân qua chức năng gửi thông tin sự cố... Tiếp tục vận hành 15 camera giám sát điểm úng ngập. Triển khai sơ đồ vận hành hệ thống thoát nước theo thời gian thực trên lưu vực 5 con sông phục vụ công tác quản lý, điều hành hệ thống thoát nước; chia sẻ, cung cấp thông tin tuyên truyền cho người dân về tình hình mưa, lũ úng ngập cho người dân, phối hợp với kênh VOV giao thông tuyên truyền người dân sử dụng ứng dụng HSDC maps để có thông tin về các điểm úng ngập.

Hoàn thiện trước mùa mưa công tác duy trì thường xuyên hệ thống cống thoát nước, mương, sông, kiểm soát, giữ mực nước đệm trên hệ thống thoát nước, duy tu bảo dưỡng các công trình đầu mối (trạm bơm, đập điều tiết, cống qua đê…), vận hành trạm bơm Yên Sở, đập Thanh Liệt, các cửa điều tiết và các trạm bơm cục bộ, triển khai ứng trực khi mưa, đôn đốc bàn giao, tiếp nhận công trình thoát nước đã hoàn thành, đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án cải tạo, chỉnh trang, khắc phục sự cố hệ thống thoát nước, tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm hành lang hệ thống thoát nước…

Vẫn tồn tại 16 điểm úng ngập

Theo Sở Xây dựng Hà Nội, dự báo tình hình úng ngập năm 2020, với cường độ mưa trong khoảng từ 50 – 100mm/2h thì các tuyến phố chính vẫn tồn tại 16 điểm úng ngập. Trong đó, quận Hoàn Kiếm 02 điểm tại Ngã tư Phan Bội Châu – Lý Thường Kiệt và Ngã năm Đường Thành – Bát Đàn nhà Hỏa; quận Ba Đình 02 điểm tại Cao Bá Quát đoạn trước cửa Công ty Môi trường đô thị và Đội Cấn đoạn trước cửa số nhà 209 (chùa Bát Tháp); quận Tây Hồ 01 điểm tại Ngã ba dốc La Pho – Thụy Khuê; quận Hai Bà Trưng 01 điểm tại phố Minh Khai đoạn chân cầu Vĩnh Tuy; quận Hoàng Mai 03 điểm tại đường Giải Phóng đoạn trước cửa bến xe phía Nam, phố Nguyễn Chính từ ngõ 74 đến cống hóa mương Tân Mai và phố Thanh Đàm; quận Đống Đa 01 điểm tại Nguyễn Khuyến đoạn trước cổng trường Lý Thường Kiệt; quận Thanh Xuân 01 điểm tại đường Trường Chinh đoạn Bệnh viện Phòng không - Không quân; quận Cầu Giấy 01 điểm tại đường Hoa Bằng đoạn từ số nhà 91 đến số nhà 97 và số nhà 54 đến số nhà 56; quận Bắc Từ Liêm 01 điểm tại đường Phạm Văn Đồng đoạn trước và đối diện Công ty cầu 7, Tân Xuân – Xuân Đỉnh.

Một số điểm ngập cục bộ tồn tại do tiếp nhận bàn giao quản lý sau đầu tư theo phân cấp, sẽ gây khó khăn cho đời sống dân sinh và các phương tiện tham gia giao thông như: Các ngõ, ngách khu dân cư 12 quận nội thành, các tuyến như: Quốc lộ 1A, Quốc lộ 70 (Xuân Phương, Tây Mỗ, Đại Mỗ, Hữu Hưng, Tây Tựu, Phú Diễn), Quốc lộ 32, Quốc lộ 21B… trên đường gom Đại lộ Thăng Long (Hầm chui Ngã ba Thiên đường Bảo Sơn – vành đai 3,5 đường Lê Trọng Tấn Geleximco và tại một số vị trí hầm chui dân sinh tại km8+350, km9+800, km10+56, km10+325, km11+00)…

Với các trận mưa nhỏ dưới 50mm/2h không xảy ra úng ngập, cơ bản chỉ tồn tại một vài vị trí ứ đọng nước do cao độ mặt đường trũng thấp hoặc hệ thống thoát nước gặp sự cố.

Chưa đầu tư hệ thống thoát nước đồng bộ

Được biết, hệ thống thoát nước Hà Nội mới chỉ thực hiện đầu tư xây dựng hoàn chỉnh khu vực nội thành, thuộc khu vực sông Tô Lịch, sông Lừ, sông Sét và sông Kim Ngưu với diện tích 77,5km2 (gồm các quận Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Hoàng Mai Tây Hồ và một phần các quận Cầu Giấy, Thanh Xuân), có thể giải quyết được tình trạng úng ngập cho những trận mưa có cường độ 300mm/2ngày.

Các khu vực khác chưa được đầu tư xây dựng hệ thống thoát nước, như: Khu vực Tả Nhuệ, Hữu Nhuệ, khu vực Long Biên, quận Hà Đông, Nam Từ Liêm, một phần Bắc Từ Liêm và các khu vực đô thị mới. Do đó, vẫn còn tình trạng úng ngập cục bộ khi có mưa lớn do tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh chóng nhưng hệ thống hạ tầng thoát nước chưa được đầu tư đồng bộ theo Quy hoạch được phê duyệt.

Hơn nữa một số trạm bơm tiêu chính và các công trình đầu mối kèm theo như kênh dẫn, kênh xả, hồ điều hòa, trạm bơm Liên Mạc (giai đoạn 1 là 90m3/s), trạm bơm Yên Nghĩa công suất 120m3/s, trạm bơm Gia Thượng, Cự Khối (tổng công suất 65m3/s) chưa được đầu tư xây dựng, sông Nhuệ và hệ thống kênh xả kênh dẫn về các trạm bơm chưa được cải tạo, nạo vét và kè đến cốt thiết kế cũng là những nguyên nhân chính không đảm bảo được công tác thoát nước cho Hà Nội.

Cao Nga