Hành trình đi tìm đồng đội hi sinh trên đất nước bạn Lào

Những ngày cuối tháng 2 năm 2022, chúng tôi có dịp được theo chân những người Lính Đội 192 Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Thừa Thiên Huế trong hành trình đi tìm kiếm các hài cốt liệt sĩ Quân tình nguyện và Chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất nước bạn Lào về nước.

Đội 192 đang tìm kiếm hài cốt liệt sĩ tại Lào.

Được đi với các anh mới cảm nhận được sự vất vả, gian nan của các anh đi tìm đồng đội. Đây là vị trí mà các anh đang tổ chức tìm kiếm tại Bản Đông, huyện Lào Ngam, tỉnh SaLaVan, theo thông tin của người dân bản địa thì vị trí này có 3 ngôi mộ của Bộ đội Việt Nam được chôn cất vào khoảng năm 1973.

Tuy vậy đến nay địa hình, vật chuẩn đã thay đổi nên công tác tìm kiếm gặp không ít khó khăn, song các anh vẫn quyết tâm tìm kiếm để đưa các bác, các chú trở về với đất mẹ, trở về với Tổ quốc thân yêu.

Thiếu tá Lê Hồng Chương - Cán bộ Đội 192, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh tâm sự. Mặc dù thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện địa hình rừng núi hiểm trở phức tạp, thời tiết khắc nhiệt, có các phần mộ ở các vùng sâu, vùng xa, có những lúc Đội phải cơ động cả ngày đường mới đến được vị trí tìm kiếm, nhưng với tinh thần quyết tâm cao, thực hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ người trồng cây, chúng tôi đã đồng lòng, đồng sức và mong muốn sớm tìm kiếm được để đưa các chú, các bác về với quê hương về với gia đình.

Hằng năm, cứ đến mùa khô này, các chiến sĩ Đội 192 hành quân lên đường sang nước bạn Lào thực hiện nhiệm vụ.

Thực tế trong những năm qua, tại nhiều địa điểm công tác khai quật của Đội 192 chủ yếu phải dựa vào sức người. Nhiều trường hợp mộ liệt sĩ, Đội 192 đã cất công tìm kiếm từ năm này sang năm khác, đào nhiều lần, hoặc phải đào ở diện rộng cả 4-5ha đồi, cũng có khi phải đào sâu 3-4m mới tìm đúng nơi các liệt sĩ ta bị vùi lấp trong chiến đấu năm xưa.

Dù vậy, để hoàn thành nhiệm vụ mà Quân đội, Đảng và Nhà nước giao phó, các thành viên Đội 192 vẫn luôn kiên trì lật từng tấc đất, từng góc suối, đào hàng chục nghìn khối đất đá bằng công cụ thô sơ, vừa đi vừa mở đường, cơ động hàng nghìn km… để tìm kiếm, đưa những người con về với đất mẹ.

Trung tá Hà Trọng Thường - Chính trị viên Đội 192 cho biết: Các phần mộ trước đây chôn cất không có sơ đồ bố trí, lại ở vùng sâu, vùng xa. Việc tìm kiếm đối với Đội rất là khó khăn, mất rất nhiều thời gian tìm kiếm, thậm chí là đào tọa độ cho nên kết quả tìm kiếm trong thời gian vừa qua chưa cao. Để khắc phục khó khăn đó Đội xác định phải phối hợp với tất cả các cơ quan liên quan, nhất là Ban Chỉ huy Quân sự các huyện, già làng, trưởng bản để làm tốt công tác tuyên truyền đến từng người dân để bà con biết được đường lối chủ trương của hai Đảng, hai Nhà nước về công tác tìm kiếm, cất bốc, quy tập mộ liệt sĩ để bà con cung cấp cho Đội các thông tin về mộ chí để đội khảo sát, xác minh, tìm kiếm hiệu quả hơn.

Ông Nguyễn Thanh Bình - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, đến thăm, động viên cán bộ, chiến sĩ Đội 192 đang cất bốc hài cốt liệt sĩ tại Lào.

Ông Nguyễn Thanh Bình - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, Trưởng Ban chỉ đạo 515 tỉnh cho biết. Thực hiện chương trình công tác của Ban chỉ đạo 515 của tỉnh, đoàn công tác của tỉnh thăm và làm việc cũng như kiểm tra tình hình thực tế hoạt động của Đội 192 tại địa bàn tỉnh SaLaVan, Sê Kông. Qua kiểm tra tình hình chúng tôi đánh giá rất cao tinh thần làm việc rất là nghiêm túc, khẩn trương của Đội 192, đến giờ phút này Đội đã tìm kiếm được 10 hài cốt các liệt sĩ và tiến độ kế hoạch thì vẫn đang đảm bảo, trên cơ sở đó chúng tôi chỉ đạo cho các đồng chí phụ trách các hướng tiếp tục đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị, điều kiện sinh hoạt cũng như sức khỏe để thực hiện tốt công tác tìm kiếm, cất bốc, quy tập hài cốt liệt sĩ đạt kết quả tốt.

Trong những năm qua, cán bộ, chiến sĩ Đội 192 đã đi qua hơn 800 bản làng xa xôi của 15 huyện thuộc nước bạn Lào, tiến hành tìm kiếm hàng ngàn vị trí và đã cất bốc được trên 1.000 hài cốt liệt sĩ, trong đó có 73 mộ có tên, có quê xác định được danh tính đưa về nước, riêng mùa khô 2021-2022 đến nay Đội đã tìm kiếm được 10 hài cốt (trong đó tỉnh Salavan 07, tỉnh Sê Kông 03). Ngoài công tác tìm kiếm, cất bốc, quy tập mộ liệt sĩ, cán bộ, chiến sĩ Đội 192 cần chú trọng và làm tốt công tác dân vận trên địa bàn đóng quân và công tác đối ngoại quân sự, ngoại giao với chính quyền, thực hiện tốt mối quan hệ với nhân dân địa phương, tôn trọng phong tục của các Bộ tộc Lào, để lại ấn tượng sâu sắc hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” trong lòng người dân nơi đây về những năm tháng chiến đấu của hai Quân đội, hai dân tộc, hai đất nước anh em thủy chung, sâu nặng, nghĩa tình.

Cái Văn Long