Hệ đào tạo đại học chất lượng cao sẽ không còn

Bộ GD-ĐT cho hay: Luật Giáo dục ĐH 2012 quy định Bộ trưởng Bộ GD-ĐT quy định tiêu chí xác định chương trình đào tạo chất lượng cao; có trách nhiệm quản lý, giám sát mức thu học phí tương xứng với chất lượng đào tạo. Tuy nhiên, theo quy định của Luật Giáo dục ĐH 2018, khái niệm chương trình đào tạo chất lượng cao đã không còn tồn tại, việc phát triển các loại chương trình đào tạo khác nhau thuộc quyền tự chủ của các cơ sở giáo dục ĐH, bảo đảm tuân thủ các quy định về chuẩn chương trình đào tạo các trình độ của giáo dục ĐH. Như vậy, năm 2023 sẽ là năm cuối cùng các trường ĐH được tuyển sinh chương trình chất lượng cao, sau đó sẽ bị "xóa sổ". Các khóa đã tuyển sinh chương trình đào tạo chất lượng cao theo trước thời điểm Thông tư 11/2023/TT-BGDĐT có hiệu lực thi hành được tiếp tục thực hiện cho đến hết khóa học.

Quy định "xóa sổ" hệ chất lượng cao trong trường ĐH khiến nhiều người lo lắng việc đào tạo và tuyển sinh của các trường sẽ gặp khó khăn.

Tuy nhiên, Bộ GD-ĐT khẳng định quy định mới không có nghĩa là các cơ sở giáo dục ĐH không còn hay không được triển khai các "chương trình chất lượng cao". Điều này cũng không ảnh hưởng tới việc tuyển sinh và đào tạo các chương trình đào tạo khác nhau của các cơ sở giáo dục ĐH. Các cơ sở giáo dục ĐH thực hiện quyền tự chủ trong việc xây dựng và phát triển các chương trình đào tạo nhưng dù với tên gọi là gì cũng cần bảo đảm tuân thủ các quy định về chuẩn chương trình đào tạo, về việc bảo đảm chất lượng từ đầu vào, các điều kiện dạy và học, quá trình đào tạo cho đến đầu ra, cũng như các các quy định khác liên quan đến đào tạo.

Việc xây dựng và thực hiện các "chương trình chất lượng cao" (có yêu cầu cao hơn về chuẩn đầu ra, về các điều kiện bảo đảm chất lượng…) thuộc quyền tự chủ của các cơ sở giáo dục ĐH. Về học phí, các cơ sở giáo dục ĐH xác định và thực hiện theo các quy định của Chính phủ tại Nghị định số 81/2021/NĐ-CP, ngày 27-8-2021.

Bộ GD-ĐT khuyến khích các cơ sở giáo dục ĐH xây dựng và phát triển các chương trình đào tạo có các yêu cầu về chuẩn đầu vào, chuẩn đầu ra cao hơn so với chuẩn do Bộ GD-ĐT quy định. Các cơ sở giáo dục ĐH có trách nhiệm công khai, minh bạch thông tin đối với các chương trình đào tạo do trường cung cấp, cam kết với người học về tuyên bố chất lượng đầu ra của các chương trình đào tạo này, đồng thời thực hiện trách nhiệm giải trình đối với các bên liên quan cũng như toàn xã hội.

Thực tế, theo Nghị định 81 về học phí của Chính phủ, với các chương trình đào tạo đạt kiểm định, trường ĐH được tự xác định học phí. Do đó, việc không còn chương trình đào tạo mang tên "chất lượng cao" gần như không ảnh hưởng đến việc đào tạo, tuyển sinh và nguồn thu học phí của các trường. Nhiều trường ĐH đã chủ động loại bỏ chương trình chất lượng cao khỏi đề án tuyển sinh năm nay hoặc thay bằng một tên gọi khác. Ví dụ, Trường ĐH Y Dược - ĐHQG Hà Nội không còn tuyển sinh chương trình răng - hàm - mặt chất lượng cao hay Trường ĐH Kinh tế - Luật, ĐHQG TP HCM bỏ tên chương trình chất lượng cao mà chuyển thành chương trình đào tạo bằng tiếng Anh.

Theo PGS-TS Phạm Thu Hương, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Ngoại thương, trường có 4 mô hình đào tạo, tương ứng với 4 chương trình, gồm tiên tiến, chất lượng cao dạy bằng tiếng Anh, định hướng nghề nghiệp và phát triển quốc tế, tiêu chuẩn. Nhiều tiêu chí trong kiểm định quốc tế còn khắt khe hơn quy định của bộ nên việc bãi bỏ văn bản này không ảnh hưởng đến hoạt động giảng dạy, đào tạo của Trường ĐH Ngoại thương. Các chương trình của trường cũng thỏa mãn mọi điều kiện để tự xác định mức học phí.

Yến Anh